Sporcu ve Sedanter Bireylerde Farklı Vücut Segmentlerine Uygulanan Soft Ortezin Fiziksel Performans Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Abstract

The purpose of the study was to investigate effect of soft ankle, knee and lumbar orthosis on physical performance. Thirtynine basketball players and 39 sedentary men were participated in the study. Star excursion balance test was used for balance assessment, vertical jump test was used to determine vertical jump performance and one mil run test was used to measure running performance in both groups. Successful basketball shots from different regions of three-point line and the basketball free-throw line were recorded to measure game performance. All measurements were performed without orthosis and with soft ankle, knee and lumbar orthosis in different days. Restriction feeling during performing tasks was measured by using visual analog scale. There were not significant differences in balance and vertical jump measurements within both groups (p>0.05). The vertical jump values were higher in basketball players in all conditions(p<0.05). One mile run time was found higher in basketball players with knee brace but lower for all the other conditions than sedantary men (p<0.05). One mil run time and restriction feeling were higher with knee orthosis than others (p<0.05). One mil run time was sigificantly lower with knee and lumbar orthoses than without orthosis in sedantary group (p<0.05). Scoring performance was better with the knee brace from the free throw line than all the other conditions (p<0.05). At three-point line, scoring perfomance was better with ankle and lumbar orthosis than without orthosis only from right side of the line (p<0.05). Soft ankle, knee and lumbar orthosis have no effect on balance and vertical jump performances but knee orthosis affected negatively. According to these results, while prescribing knee orthosis for basketball player, its potential negative effects on running performance should not be avoided. Keywords: Sports Performance, Orthosis, Basketball

Öz: Çalışmanın amacı, sporcu ve sedanter bireylerde soft ayak bilekliği, dizlik ve korse kullanımının fiziksel performans üzerine etkilerini incelemekti. Çalışmaya 39 basketbolcu ve 39 sedanter erkek dahil edildi. Katılımcıların dengelerini ölçmek için yıldız denge testi, sıçrama performansını belirlemek amacıyla dikey sıçrama testi ve koşu performansını tespit etmek için 1 mil koşu testi yapıldı. Basketbolcuların serbest atış çizgisi ve üç sayı çizgisinin farklı bölgelerinden yapılan başarılı basket atışları oyun performansı ölçümü amacıyla kaydedildi. Bütün ölçümler ortezsiz, soft ayak bilekliği, dizlik ve korse kullanılarak farklı günlerde yapıldı. Soft ortezlerin sportif performansları gerçekleştirirken aktiviteyi kısıtlama miktarı görsel analog skalası ile değerlendirildi. Gruplar içinde denge ve dikey sıçrama ölçümlerinde ortezsiz, soft ayakbilekliği, dizlik ve korse ile yapılan ölçümler arasında fark yoktu (p>0.05). Gruplar arasında ise dikey sıçrama değerleri tüm durumlarda basketbolcular lehineydi (p<0.05).1 mil koşu süresi, basketbolcularda dizlik takılan durumda sedanter gruptan daha yüksek, diğer durumlarda daha düşük bulundu (p<0.05). Basketbolcularda dizlik ile yapılan koşu süresi ve kısıtlılık hissi diğer ortezli durumlardan daha yüksek bulundu (p<0.05). Sedanterlerde ise dizlik ve korse ile yapılan koşu süreleri ortezsiz ölçüme göre daha düşüktü (p<0.05). Serbest atış çizgisinden dizlik ile yapılan atışlardaki isabet oranı diğer durumlara göre anlamlı olarak yüksekti (p<0.05). Üç sayı çizgisinden ise sahanın sadece sağ köşesinden ayak bileği ortezi ve korse ileyapılan atışların isabet oranı ortezsiz duruma göre yüksek bulundu (p<0.05). Soft ayak bileği ortezi, dizlik ve korse kullanımı basketbolcularda denge ve dikey sıçrama performanslarını etkilemezken, dizlik koşu performansını olumsuz etkilemektedir. Bu sonuçlara göre basketbol oyuncularında diz ortezi verilirken özellikle koşu performansını olumsuz etkileyebileceği göz ardı edilmemelidir. Anahtar Sözcükler: Sportif Performans, Ortez, Basketbol