6. Sınıf Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Sahip Olup Olmamalarına İlişkin Öğrenci ve Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi

Abstract

One of the primary aims of education is to transfer societal values to future generations. While values are transmitted to future generations through individuals, teachers play critical roles throughout this values transmission process. The study aims to comprehensively examine the democratic values 6th grade students, in the secondary schools in Kyrenia district, possess. In light of this aim, it also intends to explore how teachers develop students‟ democratic values during teaching-learning process, the problems they face during this process, and their suggestions to better equip students with these values. This research is designed as a case study incorporating both quantitative and qualitative approaches. In the study, as the quantitative data collection tool the 'Questionnaire on Students‟ Democratic Values' was employed and as the qualitative data collection tool interviews were administered. The participants of the study included three hundred and forty-five 6th grade students studying in three secondary schools in the center of Kyrenia district and 21 teachers teaching these students in the 2015-16 academic year. The quantitative data collected from students were analyzed through SPSS software program, while qualitative data were thematically analyzed using content analysis technique. The quantitative findings revealed that the students “Rarely” possess democratic values – Being respectful, Being polite, Being tolerant, Being collaborative. The qualitative findings, though exhibiting that the students very rarely possess these values, revealed teachers‟ positive, negative and unstable viewpoints related to whether the students possess these democratic values or not. Further, the findings revealed that teachers employ certain methods and techniques – values clarification and inculcation, modelling, and group work – to develop students‟ democratic values. The findings also exhibited that Students‟ individual differences, Instructional context, Teacher‟s professional insufficiency and anxieties, Time constraint and The role of family and society inhibit the provision of democratic values and certain suggestions were made for getting over these problems. In light of the findings, certain implications for practice and further research were made at the end of the study. Keywords: Secondary education, values, democratic values.

Öz: Toplumun değer yargılarının ileriki nesillere aktarılması, eğitim amaçlarından biridir. Değerler bireylerle birlikte gelecek nesillere aktarılırken, eğitimcilere de değerlerin aktarılması sürecinde önemli görevler düşmektedir. Bu araştırmanın amacı Girne ilçesindeki 6. sınıf öğrencilerinin demokratik değerlere sahip olup olmadıklarını derinlemesine incelemektir. Bu temel amaç doğrultusunda, çalışma ayrıca öğretmenlerin demokratik değerleri öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilere nasıl kazandırdıklarını, bu süreçte karşılaştıkları problemleri ve öğrencilerin bu değerlere daha iyi nasıl sahip olabileceğine ilişkin önerilerini incelemeyi hedeflemektedir. Bu araştırma nicel ve nitel yaklaşımları kapsayan durum çalışması şeklinde desenlenmiştir. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak „Öğrencilerin Demokratik Değerlerine İlişkin Anket‟ uygulanırken, nitel veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 öğretim yılında Girne ilçesinin merkezinde bulunan üç ortaöğretim kurumunda öğrenim gören 345 6. sınıf öğrencisi ve bu öğrencilere ders veren 21 öğretmen oluşturmaktadır. Öğrencilerden toplanan nicel veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilirken, öğretmenlerden toplanan nitel veriler içerik analizine tabi tutularak tematik olarak analiz edilmiştir. Nicel bulgular öğrencilerin Saygılı olmak, Kibar olmak, Hoşgörülü olmak ve İşbirliği yapmak demokratik davranışlarına „Nadiren‟ sahip olduklarını ortaya çıkarmıştır. Nitel bulgular, ağırlık olarak öğrencilerin bu değerlere az sahip olduğunu ortaya çıkarmasına rağmen, öğretmenlerin öğrencilerin bu değerlere sahip olup olmamalarına ilişkin hem olumlu, hem olumsuz, hem de kararsız görüşlerini ortaya koymuştur. Bunun yanında, bulgular öğretmenlerin bu değerleri kazandırmaya ilişkin açıklama yapma, telkin, model olma ve grup çalışması yöntem ve tekniklerini kullandıklarını ortaya çıkarmıştır. Bulgular Öğrencilerin bireysel farklılıklarının, Öğrenme-öğretme ortamının, Öğretmenin mesleki bilgi yetersizliği ve kaygılarının, Zaman yetersizliğinin, ve Aile ve toplumun rolünün bu değerlerin kazandırılmasını sınırladığını da ortaya çıkarmış ve bu sınırlayan durumlara ilişkin öneriler yapılmıştır. Araştırma sonunda ise elde edilen bulgular ışığında uygulamaya ve yapılacak araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Ortaöğretim, değerler, demokratik değerler.