Kuzey Kıbrıs’ta Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Süt Verimliliği

Abstract

In the WorldwideDairy Industry, profitability has become even more important in this recent period. Milk yield in livestock enterprises is among the most important factors that determines the economic viability and profitability of a business. Low milk yield of livestock enterprises in North Cyprus is thought to lead to economic losses for many businesses. Because of this, the aim of this research is to determine the milk yield in country according to districts, scales and dairies producing open and cold chain milk and then to look for and answer for the question of “How much of the things need to be done is done by dairies to be able to obtain high milk yields?”. The milk yields for the country is calculated with the obtained data, and compared/analysed within districts, scales and dairies producing open and cold chain milk. It has been determined that within the districts, Nicosia and Famagusta, within the cold chain and open, cold and within the scales larger scales have statistically significant higher milk yields. A field study has been carried out for the second part of this research. The result from this study has been used to explain milk yield differences between scales. According to these results, while the scales are getting larger, enterprises take education, collect data, use artificial insemination at a higher percentage, give more concentrated animal feed and wait less to replace the inefficient animals in herd. Key Words: Milk Yield, Livestock Enterprises, Factors Affecting Milk Yield

ÖZ: Dünya geneli süt endüstrisinde karlılık, özellikle içine bulunduğumuz bu son dönemde daha da ön plana çıkmıştır. Büyükbaş hayvancılık işletmelerde süt verimi bir işletmenin ekonomik sürdürülebilirliğini ve karlılığını belirleyen en önemli faktörler arasındadır. Kuzey Kıbrıs’ta büyükbaş hayvancılık işletmelerinin düşük süt verimliliği birçok işletme için ekonomik kayıplara yol açtığı düşünülmektedir. Bu nedenle, bu araştırmanın amacı ülkedeki süt verimliliğiniilçeler, soğuk/açık süt veren işletmeler ve işletme büyüklükleri bazında ortaya çıkarılmak ve sonrasında da hayvancılık işletmelerin yüksek süt verimi elde etmek için yapması gerekenleri ne kadar yerine getirdiği sorusuna cevap aramak olmuştur. Temin edilen veri ile ülkede süt verimlilikleri hesaplanarak farklı işletme ölçekleri arasında, ilçeler arasında ve soğuk/açık süt üreten işletmeler arasında karşılaştırılmıştır. İlçeler arasında Lefkoşa ve Gazimağusa ilçelerinin, soğuk/açık arasında soğuk süt veren işletmelerinve ölçekler arasında büyük ölçeklerdeki işletmelerin istatiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek süt verimine sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Araştırmanın ikinci bölümü için bir saha çalışması yürütülmüştür. Bu çalışmanın sonuçları ölçekler arasındaki süt verimi farkını açıklamak için kullanılmıştır. Buna göre ölçekler büyüdükçe daha fazla eğitim alıyor, daha fazla kayıt tutuyor,kendi yemini üretiyor, sağmal başına daha fazla konsantre yem veriyor ve sürüden verimsiz sağmalları çıkartmak için daha az süre bekliyorlar. Anahtar Sözcükler: Süt verimi, Büyükbaş Hayvancılık İşletmeleri, Süt Verimini Etkileyen Faktöreler