Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çocuk İstismarı ve İhmali Konusundaki Bilgi Düzeylerinin ve Çocuk İstismarı ve İhmalinin Önlenmesi Konusundaki Görüşlerinin İncelenmesi

Abstract

The aim of this research is to evaluate the knowledge levels of candidate preschool teachers about child abuse and child neglect and their opinions about the prevention of these issues. This is a survey research. The research has a target universe of 366 students in preschool teaching department of Eastern Mediterranean University in TRNC (KKTC); 115 students from 1st grade, 91 from 2nd grade, 85 from 3rd grade and 75 from 4th grade with a sample of 240 teacher candidates. Data is collected through questionnaire forms and the collected data is statistically analyzed by using SPSS software, version IBM SPSS 22. Scale devoloped by Karaman Kepenekçi is applied as data collection instrument. Findings reveals that knowledge and reaction tendency of the teacher candidates regarding child abuse and neglect do not differ according to the following: if the candidate is ever exposed to child abuse and neglect or not, if the candidate is ever educated for child abuse or neglect, type of high school graduated from, type of family, mother attitude, father attitude; but differ according to grade level and the place where the candidate has spent the longest time ofhis/her life. Knowledge levels and opinions of the teacher candidates show diference according to their child abuse and neglect-related educational status within the abuse sub-dimension. Also knowledge level increases with the increasing grade. High schools which the candidates graduated makes a significant difference in the knowledge levels and opinions in causal explanation sub-dimension. Another fact is that the scores of the candidates who indicated that they have enough knowledge about child abuse and neglect differ significantly from the candidates that indicated limites knowledge about these concepts. With the evaluation of the findings, teacher candidates should know more about child abuse and neglect, take responsibility and increase their level of awareness in this regard. In order to let this happen, various precautions to be taken are suggested. Keywords: Child abuse and neglect, Preschool period, Teacher candidates, Early Childhood, Teacher knowledge

ÖZ: Bu araştırma, okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk istismarı ve ihmali konusundaki bilgi düzeyleri ile bu durumun önlenmesi konusundaki görüşlerinin değerlendirilmesini amaç edinmektedir. Araştırma tarama niteliğindedir. Araştırmanın hedef evreni, 2016-2017 Eğitim Öğretim yılında KKTC Doğu Akdeniz Üniversitesi okul öncesi öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 1.sınıf 115 öğrenci, 2.sınıf 91 öğrenci, 3.sınıf 85 öğrenci ve 4.sınıf 75 öğrencidir. Böylece araştırmanın evrenini, 366 öğretmen adayı oluşturmaktadır. 240 öğretmen adayı da çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Öğretmen adaylarından elde edilmiş olan verilerin istatiksel analizi, SPSS paket programı IBM SPSS 22. versiyonu ile yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak Karaman Kepenekçi tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular öğretmen adaylarının istismar ve ihmale ilişkin bilgileri ve tepki eğilimlerinin cinsiyet, istismara ve ihmale maruz kalma durumu, istismar ve ihmal ile ilgili eğitim alma durumu, mezun olunan lise türü, aile tipi, algılanan anne tutumu, algılanan baba tutumu, bilgi düzeyi açısından farklılaşmadığını ancak sınıf düzeyi ve yaşamlarını en uzun süre geçirdikleri yere göre farklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır. Öğretmen adaylarının istismar ve ihmale ilişkin bilgi düzeyleri ve görüşleri, istismar ve ihmal konusunda eğitim alma durumuna dayalı istismar alt boyutunda farklılaşmalara yol açmaktadır. Sınıf düzeyi arttıkça öğretmen adaylarının bilgi düzeylerinin de arttığı gözlenmektedir. Öğretmen adaylarının istismar ve ihmale ilişkin bilgi düzeyleri ve görüşleri, nedensel açıklamalar alt boyutunda mezun oldukları lise türüne göre farklılaşma göstermektedir. İstismar ve ihmal konusunda az bilgili olduğunu belirten öğretmen adaylarının puanları ile bu konuda çok bilgili olduğunu belirten öğretmen adaylarının istismar ve ihmal ile ilgili bilgi puanları arasında farklılaşma görülmektedir. Elde edilen bulgular değerlendirildiğinde, öğretmen adaylarının istismar ve ihmal konularında daha fazla bilgilenmeleri, sorumluluk üstlenmeleri ve farkındalık düzeylerinin arttırılması gerekmektedir. Bunun gerçekleşmesi için alınması gereken önlemlerle ilgili olarak çeşitli öneriler geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Çocuk istismarı ve ihmali, Okul öncesi dönem, Öğretmen adayları, Erken çocukluk, Öğretmen Bilgi Düzeyi