Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Karpaz Bölgesinde Bulunan İlköğretim Öğrencilerine Verilen Beslenme Eğitiminin, Beslenme Bilgi, Davranış ve Alışkanlıklarına Etkisinin Değerlendirilmesi

Abstract

This research was planned and conducted to measure the effect of nutrition education given to randomly selected 3rd and 4th grade students in Ziyaahmet Elementary School and Yeni Erenköy Elementary School in the Karpaz region of the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) in terms of nutritional status, habits, attitudes and behaviors. Seventy nine students (39 girls ve 40 boys) whos eages 8-10 years were selected from two different schools for the study. Nutrition education was given to 40 students from one school for 10 weeks. Pre-and post-training questionnaires were used to determine nutrition and physical activity habits of the children and 3-day food consumption records were taken to determine food consumption. Anthropometric measurements of the children (body weight, height andmiddle upper arm circumference (MUAC)) were taken and Body Mass Index (BMI) was calculated. There was no statistically significant difference between the correct answers given to nutrition knowledge questionnaire between trained and untrianed students before the training (p>0,05). The rate of responding correctly to the questions ‗how often should we consume meat, eggs, dried legumes group‘, ‗how much water should we drink in one day‘ and ‗how many meals should we consume in a day‘ by the trained group was significantly higher than the untrained group after the training period (p<0.05). Mean nutrition knowledge scoresfor pre-training were 8.70 ± 2.65 and 9.67 ± 2.61, and post training 8.68 ± 2.70 and 7.59 ± 2.26 for trained and untrained group respectively. It was found that there was no statistically significant difference between trained and untrained studentsfor pre-training nutrition knowledge scores (p>0,05), while the nutrition knowledge questionnaire scores of the untrained students were significantly lower than the trained ones (p<0,05) after the training. It is thought that, nutrition education has a positive effect on nutrition knowledge, attitudes and behaviors, but it is beneficial to support nutrition education with supplementary methods to achieve better results.

ÖZ: Bu araĢtırma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde (KKTC) Karpaz Bölgesinde bulunan Ziyaahmet Ġlkokulu ve Yeni Erenköy Ġlkokulundaki rastgele seçilmiĢ 3.ve 4. sınıf öğrencilerine verilen beslenme eğitiminin, beslenme durumuna, beslenme bilgi düzeyine, alıĢkanlık, tutum ve davranıĢlara olan etkisinin değerlendirilmesi amacıyla planlanmıĢ ve yürütülmüĢtür. Farklı iki okuldan 8-10 yaĢlarında39 kız 40 erkek toplam 79 öğrenci seçilmiĢ ve bir okuldan 40 öğrenciye 10 haftalık beslenme eğitimi verilmiĢtir. Çocukların genel bilgilerini, beslenme ve fiziksel aktivite alıĢkanlıklarını belirlemek amacıyla eğitim öncesi ve sonrası anket uygulanmıĢ, besin tüketimlerini saptamak amacıyla 3 günlük besin tüketim kaydı alınmıĢtır. Çocukların antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu ve üst orta kol çevresi (ÜOKÇ)) alınmıĢ ve Beden Kütle Ġndeksi (BKĠ) hesaplanmıĢtır. AraĢtırmaya dahil edilen beslenme eğitimi alan ve almayan öğrencilerin eğitim öncesi beslenme bilgisi sorularına verdikleri doğru yanıtlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptanmıĢtır (p>0,05). Beslenme eğitimi alan öğrencilerin eğitim sonrasında ―Ne sıklıkla et, yumurta, kuru baklagiller grubundan tüketmeliyiz?‖, ―Bir günde ne kadar su içmeliyiz?‖ ve ―Bir günde kaç öğün tüketmeliyiz?‖ sorularına doğru yanıt verme oranı ise eğitim almayan öğrencilere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuĢtur (p<0,05). Beslenme eğitimi alan ve almayan öğrencilerin eğitim öncesi beslenme bilgi puanı ortalamaları sırasıyla 8.70±2.65 ve 9.67±2.61, eğitim sonrasında ise sırasıyla 8.68±2.70 ve 7.59±2.26 olarak bulunmuĢtur. Beslenme eğitimi alan öğrencilerin eğitim öncesi ve eğitim sonrası bilgi puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptanırken (p>0,05), eğitim almayan öğrencilerin ikinci görüĢmedeki beslenme bilgi puanlarının ilk görüĢmedeki beslenme bilgi puanlarına göre anlamlı düzeyde düĢük olduğu bulunmuĢtur (p<0,05). Verilen beslenme eğitiminin beslenme bilgi, tutum ve davranıĢlarında olumlu etki yaptığı, ancak daha iyi sonuçlar elde etmek için eğitimin pekiĢtirici öğelerle desteklenmesinin faydalı olacağı düĢünülmektedir.