Okul Öncesi Öğretmenlerin Öz Yeterlik Algılarının İncelenmesi

Abstract

Pre-school education is one of the most fundamental components forming children’s emotional, physical and social development in their first years of life. Teachers play a significant role in arranging age-appropriate classroom settings for children and help them experience a successful educational process. Teachers with high levels of self-efficacy leads to having children with high self-efficacy and positively influence children’s in-class performances. Teachers’ perception of self-efficacy also offers a positive impact on various aspects of teaching such as dealing with classroom management problems and adapting to new changes in the profession. Based on the review of relevant literature, the study aims of this study is to investigate the self-efficacy perceptions of pre-school teachers. The study population involves pre-school teachers working in pre-school educational institutions located in North Cyprus. The study sample consists of 160 pre-school teachers working at pre-school educational institutions located within Famagusta city borders. For data collection, Turkish version of “Ohio Teachers’ Sense of Efficacy Scale” which was originally developed by Tschannen Moran & Woolfolk Hoy (2001) and then adapted into Turkish by Çapa, Çakıroğlu and Sarıkaya (2005). The statistical analyses of the collected data were conducted by using SPSS (Statistical Packages for the Social Sciences) 22 software. One-way variance analysis (ANOVA) was implemented in order to measure the relation between teachers’ demographic features such as age, professional experience, level of education and their total scores of self-efficacy. Additionally, t-test was used to examine the relation between school types and teachers’ total scores of self-efficacy. As a result of the analyzes, it was observed that there were no significant differences between the teachers' variables such as age, professional experience, educational status and self-efficacy perceptions. But, it was concluded that there was a significant difference between the school type variable and self-efficacy total scores. Keywords: Self-efficacy, pre-school education, teacher competencies.

ÖZ: Okul öncesi eğitim, yaşamlarının ilk yıllarında çocukların duygusal, fiziksel ve sosyal açıdan gelişimini sağlayan en temel etkenlerden biridir. Bu dönemde çocukların ihtiyaçlarına uygun sınıf ortamı düzenleme ve başarılı bir eğitim hayatı geçirmelerinde öğretmenler büyük rol oynamaktadır. Okul öncesi öğretmenlerinin yüksek öz yeterlik algısına sahip olması, öğrencilerin de öz yeterliklerinin ve sınıf içerisindeki başarılarının olumlu artmasına sebep olur. Öğretmenlerdeki öz yeterlik algısı sınıf içi problemlerle başa çıkabilme, yeniliklere ayak uydurabilme gibi durumları olumlu yönde etkiler. Araştırmanın amacı literatürde yapılan araştırmalar ele alınarak, okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik algılarının incelenmesidir. Araştırmanın evrenini, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, Gazimağusa ilçesine bağlı okul öncesi kurumlarında görev yapmakta olan 160 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada, Tschannen Moran & Woolfolk Hoy (2001)‘un oluşturduğu ‘Ohio Öğretmen Öz Yetkinlik Ölçeği’nin Çapa, Çakıroğlu, Sarıkaya (2005) tarafından Türk kültürüne uyarlanmış versiyonu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Bulguların istatistiksel analizleri sırasında, SPSS (Statistical Packages for the Social Sciences) 22 programı kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerine göre yapılan analizlerde öğretmenlerin, yaş, mesleki deneyim, eğitim durumu gibi demografik bilgileri ile öz yeterlik toplam puanları ölçmek amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Okul türü ile öz yeterlik toplam puanları arasındaki ilişkiyi analiz etmek amacıyla ise T-test uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, öğretmenlerinin yaş, mesleki deneyim, eğitim durumu gibi demografik bilgileri ile öz yeterlik algıları arasında anlamlı düzeyde farklılık bulunmadığı görülmüştür. Ancak, araştırmanın görev yapılan okul türü değişkeni ile öz yeterlik toplam puanları arasında aranlamlı bir fark olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Öz yeterlik, okul öncesi eğitim, öğretmen yeterlikleri.