|
EMU I-REP >
06 Sağlık Bilimleri Fakültesi (Faculty of Health Sciences) >
Tez Koleksiyonu (Master ve Doktora) – Sağlık Bilimleri / Theses (Master’s and Ph.D.) – Health Sciences >
Please use this identifier to cite or link to this item:
http://hdl.handle.net/11129/5771
|
Title: | Kuzey Kıbrıs’ta Yaşayan Bireylerin Süt, Yoğurt ve Hellim Tüketimi ile Olası Ağır Metal Alımlarının Değerlendirilmesi |
Authors: | Gezer, Ceren Dağcılar, Kamil Doğu Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü |
Keywords: | Beslenme ve Diyetetik Süt Ürünleri--Beslenme Süt Tüketimi Ağır Metaller Toplum Beslenmesi Besin Güvenliği Potansiyel Sağlık Riski |
Issue Date: | Jul-2020 |
Publisher: | Eastern Mediterranean University (EMU) - Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) |
Citation: | Dağcılar, Kamil. (2020). Kuzey Kıbrıs’ta Yaşayan Bireylerin Süt, Yoğurt ve Hellim Tüketimi ile Olası Ağır Metal Alımlarının Değerlendirilmesi. Tez (Doktora), Doğu Akdeniz Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Gazimağusa: Kuzey Kıbrıs. |
Abstract: | ÖZ:
Çalışmanın amacı Kuzey Kıbrıs’ta üretilen süt, hellim ve yoğurttaki ağır metal
konsantrasyonlarını saptayarak, günlük metal alımı ile potansiyel sağlık riskinin
değerlendirilmesidir.
Çalışma Kuzey Kıbrıs’ta (Lefkoşa, Gazimağusa, Girne, Güzelyurt, İskele)
yaşayan 18-65 yaş arası (38.0±12.5 yıl) 616 yetişkin (308 kadın, 308 erkek) ile
yürütülmüştür. Bireylerin süt ve süt ürünleri tüketim sıklığı ve alışkanlıkları, vücut
ağırlığı ve vücut bileşimi saptanmıştır. Ambalajlı süt, hellim ve yoğurdun yanı sıra
yaygın olarak tüketilen nor, kaşar ve beyaz peynir ile süt üretiminde kullanılan çiğ
sütlerin (inek, koyun, keçi) arsenik (As), kadmiyum (Cd), kurşun (Pb), bakır (Cu), civa
(Hg) konsantrasyonu saptanmıştır. Her bir üründen 3 numune alınarak toplamda 27
örnek Inductively Coupled Plasma-Mass Spectrometer cihazında 3 tekrar ile analiz
edilmiştir. Potansiyel sağlık riskinin değerlendirilmesi için, analiz edilen ürünler ile
günlük alınan metal miktarı ve oral referans düzeyi kullanılarak hesaplanan Health
Risk İndex (HRI), Total HRI (THRI) kullanılmıştır (HRI<1, THRI<1 güvenilir düzey).
Ayrıca günlük ortalama alınan ağır metal miktarı, ağır metallerin kabul edilebilir
günlük alım miktarları (ADI) ile karşılaştırılmıştır. Buna ek olarak belirlenen ağır
metal konsantrasyonları maximum permissible limit (MPL) ile karşılaştırılmıştır.
Çiğ süt numunelerinden sadece koyun sütünde ortalama 0.33±0.58 μg/kg As
kalıntısı tespit edilmiştir. Ambalajlı ürünlerdeki As, Cd, Pb, Cu ve Hg kalıntısı sırası
ile ortalama 4.55±6.19 μg/kg, 14.44±20.65 μg/kg, 6.83±19.03 μg/kg, 237.38±215.22
μg/kg ve 4.61±6.37 μg/kg bulunmuştur. Hesaplanan HRI ve THRI değerleri 1’in
altında bulunmuştur. Ürünlerin tüketilmesiyle günlük ortalama alınan As, Pb, Cd, Cu
ve Hg’nin ADI’ye katkısı sırası ile %4.148±28.777, %1.006±5.978,
%45.068±289.992, %0.238±1.781 ve %8.832±60.871 bulunmuştur.
HRI ve THRI sonucuna göre analiz edilen ürünlerin tüketilmesi ile olası sağlık
riski belirlenmemiştir. Ancak özellikle Cd’un ADI’ye katkısının yüksek olduğu
saptanmıştır. Ayrıca yoğurt, hellim ve süt numunelerinde Cd, hellim numunelerinde
Pb, yoğurt, hellim, beyaz peynir, kaşar ve nor numunelerinde Cu kalıntı miktarı
MPL’den yüksek bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Süt Tüketimi, Ağır Metaller, Toplum Beslenmesi, Besin
Güvenliği, Potansiyel Sağlık Riski |
Description: | Beslenme ve Diyetetik - Doktora Tezi. Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü. Tez (Doktora) - Doğu Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, 2020. Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Ceren Gezer. |
URI: | http://hdl.handle.net/11129/5771 |
Appears in Collections: | Tez Koleksiyonu (Master ve Doktora) – Sağlık Bilimleri / Theses (Master’s and Ph.D.) – Health Sciences
|
This item is protected by original copyright
|
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
|