Farklı Kuşakların Yeni Besin Korkusu ve Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi

Abstract

ÖZ: Bu çalışma farklı kuşakların yeni besin korkusu ve beslenme durumlarının saptanması amacıyla İzmir iline bağlı Balçova, Bornova, Buca, Gaziemir, Karabağlar ve Konak ilçelerinin Aile Sağlık Merkezleri‟ne başvuran ve Bebek Patlaması, X, Y ve Z kuşaklarına dâhil olan 19-74 yaş arası 167 gönüllü bireyle yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket formu kullanılmıştır. Anket formuyla bireylerin genel bilgileri, beslenme alışkanlıkları, yeni besin korkusu düzeyleri (FNS ölçeği ile), besin seçimleri ve günlük besin tüketimleri incelenmiş, antropometrik ölçümleri alınmıştır. Bireylerin FNS skoru ortalamaları eski kuşaktan yeni kuşağa azalacak şekilde; Bebek Patlaması Kuşağı‟nın 50.40±10.03, X Kuşağı‟nın 42.48±10.76, Y Kuşağı‟nın 34.83±10.79 ve Z Kuşağı‟nın 36.78±11.32 olarak saptanmıştır. Bireylerin BKİ ortalamaları; Bebek Patlaması Kuşağı‟nın 27.39±4.24 kg/m2 , X Kuşağı‟nın 25.94±4.38 kg/m2 , Y Kuşağı‟nın 24.67±5.92 kg/m2 , Z Kuşağı‟nın ise 22.87±3.44 kg/m2 olarak hesaplanmıştır. Bebek Patlaması Kuşağı‟nın denediği meyve çeşidi tüm kuşaklardan daha azdır (p<0.05). En fazla sebze çeşidini Bebek Patlaması Kuşağı denemiştir, denediği çeşit sayısı Z Kuşağı‟ndan daha fazladır (p<0.05). En az fast food ve atıştırmalık çeşidini Bebek Patlaması Kuşağı denemiştir, denediği çeşit sayısı Y ve Z Kuşağı‟ndan anlamlı derecede daha azdır (p<0.05). Z Kuşağı‟nın sakkaroz alımının Bebek Patlaması Kuşağı‟ndan anlamlı derecede fazla olduğu saptanmıştır (p<0.05). Z Kuşağı‟nın A ve C vitamini alım miktarı ve gereksinimi karşılama oranı Bebek Patlaması Kuşağı‟ndan anlamlı derecede azdır (p<0.05). Kuşaklar arasında en fazla diyet posası alımı olan Bebek Patlaması Kuşağı‟nın diyet posası gereksinimini karşılama oranının Y Kuşağı‟na kıyasla anlamlı derecede fazla olduğu görülmüştür (p<0.05). Neofobik bireylerin denediği süt ürünü, tahıl ürünü ve meyve çeşidi diğer bireylerden daha azdır (p<0.05). Neofilik bireylerin denediği fast food ve atıştırmalık çeşidi neofobik bireylerden daha fazladır (p<0.05). Neofilik bireylerin enerji gereksinimini karşılama oranları diğer bireylerden daha fazladır (p<0.05). Çalışmanın sonucunda yeni besin korkusunun yeni kuşaklardan eski kuşaklara gidildikçe arttığı ve neofobik bireylerin daha az besin çeşidi denediği saptanmıştır. Bireylerin beslenme durumu ve besin tercihinde kuşak/yaş faktörünün yeni besin korkusu faktörüne kıyasla daha etkili olduğu görülmüştür.

This study was conducted with 167 volunteers aged 19-74 from Baby Boomers, X, Y and Z generations, who applied to Family Health Centers in Balçova, Bornova, Buca, Gaziemir, Karabağlar and Konak districts of İzmir. In this study, it was aimed to determine the food neophobia and nutritional status of the different generations. Questionnaire form was used as data collection technique in the research. With the questionnaire form, the general information of the individuals, their eating habits, new food neophobia levels (with the FNS scale), food choices and daily food consumption were examined, and their anthropometric measurements were taken. Individuals' FNS score averages decreased from the old generation to the new generation; It was determined as 50.40±10.03 for Baby Boomers, 42.48±10.76 for X Generation, 34.83±10.79 for Y Generation and 36.78±11.32 for Z Generation. BMI averages of individuals was determined as 27.39±4.24 kg/m2 for Baby Boomers, 25.94±4.38 kg/m2 for Generation X, 24.67±5.92 kg/m2 for Generation Y, and 24.67±5.92 kg/m2 for Generation Z. The number of fruit varieties tried by Baby Boomers is less than that of all generations (p<0.05). Baby Boomers tried the most vegetable varieties an it is higher than the Z Generation (p< 0.05). Baby Boomers tried the least fast food and snack types, the number of varieties tried is less than Y and Z Generations (p<0.05). It was determined that the sucrose intake of Generation Z was significantly higher than the Baby Boomers (p<0.05). The dietary intake of vitamins A and C of Generation Z is significantly less than that of the Baby Boomers (p<0.05). The generation with the highest dietary fiber intake was the Baby Boomers and the rate of meeting the requirement was found to be significantly higher than the Y Generation (p<0.05). Neophobic individuals try less dairy products, cereal products and fruit types compared to other individuals (p<0.05). The type of fast food and snacks tried by neophilic individuals is higher than neophobic individuals (p<0.05). The rate of meeting the energy needs of neophilic individuals is higher than the others (p<0.05). As a result of the study, it was determined that the food neophobia is less common in new generations and its incidence increases with age, and neophobic individuals try less food types than other individuals. It has been observed that the generation/age factor is more effective than the food neophobia factor in the nutritional status and food preference of individuals.