Adölesan Futbol Oyuncularında Beslenme Eğitiminin Beslenme Davranışı, Beslenme Durumu ve Beslenme Bilgi Düzeylerine Etkisinin Değerlendirilmesi

Abstract

ÖZ: Bu çalışma Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)’nde Mağusa ilçesinde yer alan Mağusa Türk Gücü (MTG) kulübüne kayıtlı adölesan futbolcuların beslenme bilgilerini ve davranışlarını beslenme eğitimi öncesi ve beslenme eğitimi sonrası değerlendirmeyi hedeflemiştir. Bu değerlendirmeyi yapmak için Genel ve Spor Beslenmesi Bilgi Anketi (General and Sports Nutrition Knowledge Questionnaire (GeSNK)’nin Türkçe’ye uyarlanması ve geçerlik-güvenirlik çalışması yapılmıştır. Araştırmanın birinci aşamasında Kıbrıs Türk Futbol Federasyonu (KTFF)’na bağlı çalışmanın yapılmasına onay veren farklı takımlarda oynayan 10-19 yaş grubu amatör 401 erkek futbolcu dahil edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasındaki evreni KTFF’na bağlı olan ve Mağusa ilçesinde yer alan MTG’ye kayıtlı 60 adölesan futbolcu oluşturmuştur. Çalışmanın birinci aşamasına katılan bireylere; genel beslenme ve spor beslenmesi ile ilgili bilgilerini değerlendirmek için Türkçe’ye uyarlanmış olan GeSNK anketi, Akdeniz diyetlerine uyumlarını değerlendirmek için ise Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi (KIDMED) uygulanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında 30 futbolcu müdahale ve 30 futbolcu kontrol grubunda yer almıştır. Müdahale grubuna beslenme eğitimi verilirken kontrol grubuna verilmemiştir. Hem müdahale hem de kontrol grubuna çalışma öncesinde ve sonrasında genel bilgilerini ve beslenme alışkanlıklarını değerlendirmek için anket formu, genel beslenme ve spor beslenmesi ile ilgili bilgilerini değerlendirmek için Türkçe’ye uyarlanmış olan GeSNK anketi, yeme davranışlarını değerlendirmek için Yeme Alışkanlıkları Anketi, beslenme durumlarını değerlendirmek için geriye dönük üç günlük besin tüketim kaydı uygulanmış ve antropometrik ölçümleri alınmıştır. Çalışma sonunda GeSNK’nin güvenilir olduğu (Cronbach Alfa değerinin 0,884) saptanmıştır. Genel Beslenme alt boyutundan 𝑥����=21,07±8,67 puan, Spor Beslenmesi alt boyutundan 𝑥����=9,04±4.54 puan aldıkları görülmüştür. GeSNK genelinden 𝑥����̅=30,11±11,84 puan aldıkları, alınan en düşük puanın 0, en yüksek puanın ise 59 olduğu tespit edilmiştir. Çalışma grubunda yer alan futbolcuların eğitim sonrasında GeSNK’de toplam skorları, genel beslenme ve spor beslenmesi alt boyutundan aldıkları puanlardaki artış, kontrol grubundakilere göre yüksek bulunmuştur (p<0,05). Eğitim sonrası diyetle protein (g ve %), kolesterol, B2, niasin ve B12 alımlarının eğitim öncesine göre yüksek olduğu bulunmuştur. Futbolcuların eğitim sonrası karbonhidrat (%), fruktoz ve sükroz alımları ise eğitim öncesine göre daha düşük bulunmuştur (p<0,05). Çalışmanın sonunda sporcuların beslenme bilgi düzeylerinin yetersiz olduğu ve beslenme eğitimi uygulandıktan sonra bilgi düzeylerinin arttığı saptanmıştır. Sonuç olarak adölesan dönemdeki sporcularda büyüme ve gelişmenin devamı ile birlikte performansları için doğru beslenme bilincine ulaşmasında beslenme eğitimine gerek duyulmaktadır.

This study amed to evaluate the nutritional knowledge and behaviors of adolescent football players registered to the Famagusta Turkish Power (MTG) club located in the district of Famagusta in the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) before and after the nutrition education. In order to make this evaluation, the General and Sports Nutrition Knowledge Questionnaire (GeSNK) was adapted into Turkish and a validity-reliability study was carried out. 10-19 age group amateur male football players playing in different teams were included.The universe in the second stage of the study consists of 60 adolescent football players registered to MTG, which is affiliated to KTFF and located in Famagusta district. To the individuals participating in the first phase of the study; GeSNK questionnaire adapted to Turkish was applied to evaluate their knowledge about general nutrition and sports nutrition, and the Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) was applied to evaluate their compliance with Mediterranean diets. In the second stage of the study, 30 football players were in the intervention group and 30 players were in the control group. While nutrition education was given to the intervention group, it was not given to the control group. To the both intervention and control group before and after the study a questionnaire form was used to evaluate their general knowledge and nutritional habits, the GeSNK questionnaire adapted to Turkish to evaluate their knowledge of general nutrition and sports nutrition, the Eating Habits Questionnaire to evaluate eating behaviors, a three-day retrospective food consumption record to evaluate nutritional status, and anthropometric measurements were taken. At the end of the study, GeSNK was found to be re liable ( Cronbach's Alpha value was0.884). It was observed that they got 𝑥�� ̅ =21,07±8,67 points from the General Nutrition sub-dimension and 𝑥�� ̅ =9,04±4,54 points from the Sports Nutrition sub-dimension. It was determined that they got 𝑥�� ̅ =30,11±11,84 points from GeSNK overall, the lowest score was 0 and the highest score was 59. The total scores of the football players in the study group after the training in the GeSNK, and the amount of increase in the scores they got from the general nutrition and athlete nutrition sub-dimension were found to be higher than those in the control group (p<0.05). After training, dietary protein (g and %), cholesterol, B2 niacin and B12 intakes were found to be higher than before training. Carbohydrate (%), fructose and sucrose intakes of football players after training were lower than before training (p<0.05). At the end of the study, it was determined that the nutrition levels of the athletes were insufficient and their knowledge levels increased after the nutrition education was applied. As a result, nutrition education is needed to increase nutritional knowledge.