Gastronomi Ürünü Olarak Hellim ve Pazarlama Stratejileri: Kuzey Kıbrıs Örneği

Abstract

ÖZ: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin herkes tarafınca bilinen tescilli ürünü hellimin hem yurtiçi hem de yurtdışı pazarı oldukça çekişmelidir. Hellim ada içinde neredeyse herkes tarafından aktif olarak tüketilen bir temel gıda maddesi olması dolayısıyla Kuzey Kıbrıs hellim pazarı çok zorlu bir haldedir. Ada içi hellim pazarının bu denli zorlu ve yoğun olmasının sebebi şirketlerin büyüklük, küçüklük, tekillik ve çoğulluk bakmaksızın hellim sektörüne girişmeye çalışmasıdır. Böylece rekabet edecek kişi sayısı da her geçen zaman artmaktadır. Hellim Avrupa, Amerika ve Ortadoğu pazarında fazlaca talep gören ve satılan bir temel gıda maddesidir fakat Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ancak Ortadoğu pazarında aktif şekilde rol oynayabilmektedir. Bunun sebebi de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tanınmamış olmasıdır. Ancak yeşil hat sorunu çözüldüğü takdirde bu sorunun da üstesinden gelinebileceği şirketlerce düşünülmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yalnızca bu iki bölgede hellim ihracatı yapabilmesine rağmen Türk lirasının diğer para birimleri karşısında değer kaybetmesinden ötürü hellimin ihracat fiyatı daha ucuzdur. Bu da yabancı rekabet konusunda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni diğer firmaların önüne geçirmektedir. Hellimin tanıtımı için en çok kullanılan yöntem fuarlara katılmadır. İhracat odaklı çalışan neredeyse tüm süt ve süt ürünleri şirketleri Ortadoğu’nun en büyük gıda fuarı olan Dubai fuarında kendi ürünlerini ve kültürlerini tanıtarak reklam yapmaya ve müşteri kazanmaya çalışırlar. Pandemi döneminde şirketlerin tanıtım için uyguladığı stratejiler sekteye uğrasa dahi Dubai fuarı her yıl şirketlerin aktif olarak katılmaya devam edebildiği bir alan olarak kalmıştır. Hellime karşı çok fazla talep olması hellim pazarında aktif ve sıkı bir rekabeti de beraberinde getirmektedir. Bu rekabetin bu denli yoğun ve sıkı olmasının sebebi hellimin özellikle Arap ülkelerinde aynı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde olduğu gibi yöresel bir ürün olarak değerlendirilmesi ve sürekli talep edilmesidir. Bunun yanı sıra hellimin son kullanma tarihine sahip bir temel gıda maddesi olması sebebiyle hellim pazarı sürekli aktif ve değişkendir. Gastronomi Ürünü Olarak Hellim ve Pazarlama Stratejileri: Kuzey Kıbrıs Örneği” adlı tez çalışmasının temel amacı bir olguyu veya olayı derinlemesine incelemek olduğundan dolayı nitel bir araştırma yönteminin kullanılması uygun görülmüştür. Bu araştırma sonucunda ise ada içi ve ada dışı hellim pazarındaki rekabetin çok yoğun ve zorlu olduğu, işletmelerin de bu rekabet ortamında tutunmakta gün geçtikçe zorlandığı tespit edilmiştir. Rekabetin bu denli yoğun ve zorlu olmasının sebebi ada içerisindeki halkın hellimi sürekli olarak tüketmesi, ada dışında da özellikle Ortadoğu bölgesinde hellime yönelik talebin büyük olmasıdır. Bu çalışmada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki büyük süt ve süt ürünleri şirketlerinin ada içi ve ada dışı hellim pazarındaki durumları incelenecek ve uyguladıkları stratejiler irdelenecektir.

Halloumi, the registered product of the Turkish Republic of Northern Cyprus, known by everyone, is very competitive both in the domestic and international markets. Since halloumi is a staple food that is actively consumed by almost everyone on the island, the Northern Cyprus halloumi market is in a very challenging situation. The reason why the local halloumi market is so challenging and intense is that companies try to enter the halloumi sector regardless of size and factors. Thus, the number of people competing is increasing day by day. Halloumi is a staple food that is highly demanded and sold in the European, American and Middle Eastern markets, but the Turkish Republic of Northern Cyprus can only play an active role in the Middle East market. The reason for this is that the Turkish Republic of Northern Cyprus is not recognized. However, companies think that this problem can be overcome if the green line problem is solved. Although the Turkish Republic of Northern Cyprus can only export halloumi in these two regions, the export price of halloumi is cheaper as the Turkish Lira depreciates against other currencies. This puts the Turkish Republic of Northern Cyprus ahead of other companies in foreign competition. The most used method for the promotion of halloumi is to participate in fairs. Almost all exportoriented milk and dairy products companies try to advertise and win customers by promoting their products and cultures at the Dubai Fair, the largest food fair in the Middle East. Even if the strategies implemented by the companies for promotion during the pandemic period were interrupted, the Dubai fair remained an area where companies can continue to participate actively every year. The high demand for halloumi brings with it an active and tight competition in the halloumi market. The reason why this competition is so intense and tight is that halloumi is considered as a local product and constantly demanded, especially in the Middle-East countries, just like in the Turkish Republic of Northern Cyprus. In addition, since halloumi is a staple food with an expiration date, the market for halloumi is constantly active and volatile. Since the main purpose of the thesis study titled "Halloumi as a Gastronomy Product and Marketing Strategies: The Example of Northern Cyprus" is to examine a phenomenon or event in depth, it was deemed appropriate to use a qualitative research method. As a result of this research, it has been foudn out that the competition in the inside and outside of the island halloumi market is very intense and tough, and businesses are finding it harder to hold on in this competitive environment day by day. The reason why the competition is so intense and tough is that the people in the island consume halloumi on regular basis, and the demand for halloumi is high outside the island, especially in the Middle East region. In this study, the situation of the big milk and dairy products companies in the Turkish Republic of Northern Cyprus in the halloumi market on and off the island will be examined and their strategies will be examined.