2024-03-28T16:55:31Zhttp://i-rep.emu.edu.tr:8080/oai/request
oai:i-rep.emu.edu.tr:11129/23762016-03-30T23:00:47Zhdl_11129_424Tezkire Geleneğinin Öncüsü Latîfî ile Geleneğin Takipçisi Safâyî’nin Tezkirelerinde Biyografileri Verilen Şairlerin Şairâne Yaradılışlarına ve Üsluplarına Dair Değerlendirmelerin KarşılaştırılmasıDalyan, AyşeTezkiretezkire terminolojisiArap edebiyatının ardından Fars edebiyatında şairlerin unutulmaması için kullanılan, Ali Şîr Nevâî aracılığıyla edebiyatımıza geçen tezkire geleneği Klâsik Türk edebiyatının inceleme alanlarından biridir. Bugüne kadar tezkireler üzerine tenkitli çalışmalar yapıldığı gibi tezkire terminolojisi ile ilgili çalışmalar da sürdürülmektedir.
Tezkire terminolojisi üzerine kurulan bu çalışmanın evreni 16. yüzyılda ilk tezkire örneklerinden olan ve daha sonra hazırlanacak tezkirelere öncülük görevini üstlenen Latîfî’nin Tezkiretü’ş-şuara ve Tabsıratü’n-nuzamâ ile 18. yüzyılda, 16. yüzyıl tezkire geleneğinin takipçisi Safâyî’nin Nuhbetü’l-âsâr Min Fevâ’idi’l-eş’âr isimli tezkeresidir. Örneklemi ise belirlenen bu tezkirelerde yazarların tanıtımını yaptığı şairlerin şairâne yaradılış hâlleri bakımından: “çâlâk, derrâk, ibdâ‘, îcâd, ihtirâ‘, pür-gû, selikâ-selâkât, tasarruf, tûtî” ve üslûplarını değerlendirilirken kullandıkları: “âb-dâr, çâşni, halâvet, reng-rengîn” terimlerinin ortak ve farklı yönlerinin karşılaştırılmasıdır. Çalışmanın merkezi olan tezkireler taranmış ve fişlenmiştir. Bu konu hakkında daha önce yapılmış çalışmalar değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı, bu eserlerde yazarın tanıtımını yaptığı şairlerin şairâne yaradılışları ve üslûplarını değerlendirilirken kullandıkları, tezkire terminolojisine mâl olmuş kelimelerin tespitini yaparak bu konuda daha önce yapılmış çalışmalara katkıda bulunmaktır.
Bu bildiride tezkire yazarlarının şairleri değerlendirirken kullandığı yukarıda sıralanan kelime ve tabirler aracılığıyla tezkire geleneğinin terminolojisi üzerine dikkat çekilecektir.Collection of Biographies (Tazkirah) tradition, which is used in Persian Literature after ArabLiterature in order to keep record of poets and is transferred to our literary tradition by Ali ŞîrNevâî, isone of the study fields in Classic Turkish Literature. There have been critical studies on thesecollections and researchers are also studying on their terminology.The main focus of this study is Latîfî’s Tezkiretü’ş-şuara ve Tabsıratü’n-nuzamâ, which is oneof the first examples of collection of biographies in 16th century and has been the forerunner for later examples and Nuhbetü’l-âsârMinFevâ’idi’l-eş’âr by Safâyî, who lived in in 18th century and,still, wasa follower of 16th century tradition. Here, we have tried to investigate, compare and contrast theexpressions and words used to define the literary assets of poets:“çâlâk, derrâk, ibdâ‘, îcâd, ihtirâ‘, pür-gû, selikâ-selâkât, tasarruf, tûtî”and their authentic styles:âb-dâr, çâşni, halâvet, reng-rengîn”. These two collections of biographies have been scanned and indexed, and studies that have been done in thissubject have been evaluated. The aim of this study is to investigate, compare and contrast theexpressions and words used to define the literary assets of poets and their authentic styles, and thus tocontribute to the volume of works on this subject.In this study, terminology of collection of biographies is investigated and emphasized byevaluating the expressions and words to define poets used by biography writers.
Key Words : Latîfî’s Collection of Biographies (Tazkirah), Safâyî’s Collection of Biographies(Tazkirah), terminology of collection of biographies (Tazkirah).Muğla Üniversitesi2016-03-30T13:19:30Z2016-03-30T13:19:30Z2011conferenceObject“Tezkire Geleneğinin Öncüsü Latîfî ile Geleneğin Takipçisi Safâyî’nin Tezkirelerinde Biyografileri Verilen Şairlerin Şairâne Yaradılışlarına ve Üsluplarına Dair Değerlendirmelerin Karşılaştırılması”, IV. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, Muğla, 22-24 Aralık 2011.https://www.academia.edu/1551913/http://hdl.handle.net/11129/2376tur4. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumuinfo:eu-repo/semantics/openAccess
oai:i-rep.emu.edu.tr:11129/23772016-03-30T23:00:48Zhdl_11129_424KAZAK TÜRKÇESİ’NDE ve TÜRKİYE TÜRKÇESİ’NDE BULUNAN EŞ SESLİ KELİMELERİN SES ve ANLAM AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASIDalyan, AyşeAnlam değişmelerises değişmeleriKazak TürkçesiTürkiye TürkçesiBu çalışmada Kazak Türkçesi ile Türkiye Türkçesi’nde görülen eş sesli kelimeler ses ve anlam açısından incelenerek sınıflandırılmış, benzer ve farklı yönleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Şimdiye kadar Kazak Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında karşılaştırmalı çalışmaların yapılmasına rağmen eş sesli kelimeler açısından birebir inceleme yapılmamıştır. Biz bu çalışmamızda konuya açıklık getirmeğe çalıştık.
Araştırmanın amacı, Türkiye Türkçesi ve Kazak Türkçesi’nde görülen eş sesli kelimelerin incelenerek benzer ve farklı anlamlarının ortaya konulması yoluyla bu lehçeler arasında yapılacak olan aktarma çalışmalarına yardımcı olmaktır. Dolayısıyla çalışmamız bu yönüyle önem taşımaktadır.
Veri toplama aşamasında her iki lehçedeki sözlükler ile genel Türkçe’nin etimoloji sözlüklerinden yararlanılarak eş sesli kelimeler fişleme yoluyla toplanmış ve sınıflandırılmış; ayrıca konuyla ilgili ulaşılabilen çalışmalar da (kitap, makale v.b.) incelenmiştir.In this study, the homonymic words in Kazakh Turkish and Turkey Turkish have been classifield. From the point of view of fonetic and meaning and the similarities and differences have been examined. Despite various comparative studies of Kazakh Turkish and Turkey Turkish having been undertaken, further research is needed with respect to the use of homonymic words. The aim of this study is to examine the similarities and differences of Turkish homonymic words and the differences in dialects which affect translation, This study will, there fore, malce an important contribution to research in this area. In terms of collecting data, the differences in dictionaries in both dialects will be considered through the we of Turkic etymological dictionaries. In addition, homonymic words will be collected and classified by preparing a card index and relevant literature (books, articles, etc.) will be investigated. Keywords: Homonymic words, meaning changes, fonetic changes.2016-03-30T13:26:35Z2016-03-30T13:26:35Z2007conferenceObjecthttps://www.academia.edu/199032http://hdl.handle.net/11129/2377turKazakistan ve Türkiye’nin Ortak Kültürel Değerleri Sempozyumu, Almatı-Kazakistan, 21-26info:eu-repo/semantics/openAccess