05 Hukuk Fakültesi (Faculty of Law)
http://hdl.handle.net/11129/103
2024-03-29T05:05:45ZTürk Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak KKTC Hukukunda Basın Yoluyla Şeref ve Haysiyetin İhlali
http://hdl.handle.net/11129/5835
Türk Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak KKTC Hukukunda Basın Yoluyla Şeref ve Haysiyetin İhlali
Zaghloul, Zalihe
ÖZ:
Kitle iletişim, demokratik, özgürlükçü ve insan haklarına dayalı toplumların
olmazsa olmazıdır. Basın ise, kitle iletişimin en önemli araçlarının başında
gelmektedir. Verdiği haberlerle ve yaptığı açıklamalarla basının, bilgilendirme,
denetleme, eleştiride bulunma, kamuoyunu açıklama ve oluşturma görevleri
bulunmaktadır. Basın bu yönüyle toplum ile devlet arasında adeta bir köprü görevi
görmektedir. Basının, belirttiğimiz bu görevleri serbest bir şekilde ifa edebilmesi
basın özgürlüğünün içeriğini oluşturmaktadır.
Temelini düşünce ve ifade özgürlüğünden alan basın özgürlüğü, bireysel olan bu
özgürlükleri kitlesel bir boyuta taşırken üstlendiği görevler sebebiyle demokrasinin
güvencesi olarak karşımıza çıkmakta ve gerek ulusal gerekse uluslararası alanda
korunmaktadır.
Basın Özgürlüğü, TC Anayasası, KKTC Anayasası ve Türkiye’nin ve
KKTC’nin taraf olduğu AİHS ile güvence altına alınmıştır. Ancak basın
özgürlüğünün kullanılması sırasında, başka temel hak ve özgürlükler ihlal
edilebilmektedir. Bu yüzden Anayasalarda belirtilen sebeplerle basın özgürlüğü
sınırlandırılabilir. Basın özgürlüğünün sınırlandırılması sebepleri arasında en büyük
yeri ise kişilik haklarının işgal ettiği şüphe götürmez bir gerçektir. Basın
özgürlüğünün kişilik hakları ile çatışması halinde hangi hakka öncelik verileceği
hususunda çok hassas bir denge gözetilmelidir. Bu iki hakkın karşı karşıya gelmesi
halinde bu haklardan birinin önde tutulması gerekecektir. Bu sebeple, iki hakkın
çatışması halinde somut olay titizlikle incelenerek sınırlama yapılabilmesi için
gerekli şartların varlığı aranacak ve somut olayın niteliğine göre hangi hakkın önde
tutulacağına karar verilecektir. Çatışan iki haktan hangisine üstünlük tanınacağına
karar verilirken ise, yararların tartılması ilkesinden faydalanılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Kişilik Hakkı, Basın Özgürlüğü, Basın Özgürlüğünün
Sınırlandırılması, Basın Yoluyla Şeref ve Haysiyetin İhlali.
Hukuk - Yüksek Lisans Tezi. Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü. Tez (Yüksek Lisans) - Doğu Akdeniz Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, 2020. Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Emine Koçano Rodoslu.
2020-01-01T00:00:00ZFonksiyonel Federasyonda Çift Meclislilik
http://hdl.handle.net/11129/5766
Fonksiyonel Federasyonda Çift Meclislilik
Şenyiğit, Aysu
ÖZ:
Bu çalışmada, federasyon kavramı ve tanımına değinilerek, federasyonlarda
çift meclis sisteminin ortaya çıkışı, bu sistemin bir unsur olarak benimsenmesinde rol
oynayan etkenler ve federasyon örnekleri üzerinden ele alınmıştır. Çift meclislilik
unsuru özellikle fonksiyonel federasyonlar açısından irdelenmiştir. Bu noktada
fonksiyonel federasyonun tanımı ve yersel federasyondan farkları ile fonksiyonel
federasyonun temel unsurları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çift meclis sistemin
kendi içerisinde olumlu yönleri olduğu gibi, olumsuz yönleri de olduğu
savunulmaktadır.
Fonksiyonel federasyon diğer tür yersel federasyon örneklerine göre daha az
ve daha yeni federasyon örneği olarak ifade edilebilir. Bu bakımdan fonksiyonel
federasyona örnek olarak çalışmada Belçika ve Bosna Hersek ele alınmıştır. Her iki
devlette var olan çift meclis sistemi, özellikle üst ve alt meclisin görev ve yetkileri ile
yasama tıkanıklıklarının çözüm araçlarıyla ilintili başlıklarına yer verilmiştir.
Çalışmada federasyonlarda çift meclis konusu ele alınırken, özellikle üst meclislerin
alt meclisler üzerinde federe devletlerin temsiliyeti bakımından gücü ve yetkilerinin
ortaya konulması hedeflenmiştir.
Çalışmada fonksiyonel federasyon örneği olarak ele alınan Belçika, dil
grupları üzerinden ayrılmış bir federasyon olup, yersel olmayan özellikleri yanı sıra
yersel özellikleri de içinde barındıran bir yapıya sahiptir. Federasyon içerisinde adeta
bir Belçika ırkının oluşturulması amaçlanmışsa da bu amacın kesin olarak
başarıldığını ifade etmek güçtür.
Bosna Hersek de her ne kadar fonksiyonel federasyon örneği olsa da Belçika
federasyonundan ayrılan birtakım farklı özelliklere sahiptir. Bosna Hersek, uzun bir
süre hüküm sürmüş savaş sonrası ülkedeki savaşı sona erdirmek amacı ile federasyon
altında kurulmuştur. Federasyon bir antlaşma aracılığı ile oluşturulmuş olup, kendine
özgü ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Uluslararası aktörlerin halen etkisi altında olan
ve hatta onlara müdahale hakkı tanıyan bir siyasal düzen mevcuttur.
Anahtar Kelimeler: Fonksiyonel Federasyon, Çift Meclis Sistemi
Hukuk - Yüksek Lisans Tezi. Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü. Tez (Yüksek Lisans) - Doğu Akdeniz Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, 2019. Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Demet Çelik Ulusoy.
2019-12-01T00:00:00ZDoğum Yeri Esasından Hareketle Vatandaşlığın Kazanılması
http://hdl.handle.net/11129/5663
Doğum Yeri Esasından Hareketle Vatandaşlığın Kazanılması
Uygun, İrem
ÖZ:Bu çalışmada vatandaşlığın aslen kazanım yollarından biri olan doğum yeri
esasından (ius soli) hareketle vatandaşlığın kazanılma şekli incelenmiştir. Doğum yeri
esası kişinin doğum anından itibaren ve kendiliğinden vatandaşlık kazanmasına yol
açan bir müessesedir. Devletler, iç politikaları gereği soybağı esası veya doğum yeri
esasından birini tercih etmek ya da karma yöntemi benimseyerek her ikisini birden
uygulamaya koymak suretiyle vatandaşlık kazandırabilmektedir. Bu çalışmanın amacı
doğum yeri esasından hareketle vatandaşlığın kazanılmasını derinlemesine
irdelemektir. Bu bağlamda doğum yeri esasının uluslararası hukukta, Türk hukukunda
ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) hukukunda gelişimi ve bugün gelinen
nokta üzerinde durulacak, vatansızlığı önlemedeki rolü incelenecek ve bu yolla
kazanım koşulları ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler: Vatandaşlık, Doğum Yeri, Uluslararası Hukuk, Türk Vatandaşlık
Hukuku, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yurttaşlık Hukuku.; In this thesis, the jus soli principle (based on the place of birth) in citizenship
law has been examined. The place of birth is among the primary factors paving the
way for a person to obtain a state’s citizenship. States determine their policies on
citizenship based on consanguinity or place of birth or a form of synthesis of the two.
The main goal of this study is to focus deeply on the principle of jus soli in citizenship
law. In this context, the jus soli principle in Turkish and Turkish Cypriot citizenship
laws has been examined and their attitudes towards the reduction of statelessness have
been analysed.
Keywords: Citizenship, Jus Soli, International Law, Turkish Citizenship Law, TRNC
Citizenship Law.
Hukuk - Yüksek Lisans Tezi. Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü. Tez (Yüksek Lisans) - Doğu Akdeniz Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, 2021. Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Arzu Alibaba.
2021-02-01T00:00:00ZYapay Zekaya Sahip Robotların Avrupa Birliğinde Serbest Dolaşımı Önünde Ortaya Çıkacak Sorunların Hukuki Sorumluluk Müessesesi Çerçevesinde Değerlendirilmesi
http://hdl.handle.net/11129/5501
Yapay Zekaya Sahip Robotların Avrupa Birliğinde Serbest Dolaşımı Önünde Ortaya Çıkacak Sorunların Hukuki Sorumluluk Müessesesi Çerçevesinde Değerlendirilmesi
Işık, Berk
The rules, applicable to the robots with artificial intelligence which are capable of acting autonomously from human beings, capable of learning and acquiring experience, have been the subject of legal arguments recently. European Union, having the competence to influence and harmonize the modern European states’ laws, has always been a key law creator actor in the international stage.
In the EU system, both member states and the EU itself have the competence to enact rules regarding robots with artificial intelligence. However, member states are under the obligation to ensure that the rules they enacted comply with the requirements of EU law.
Member states’ enactment of rules independently from each other, may result with obstacles on free movement within the internal market which has been one of the main purposes of EU. For instance, in case some member states enact rules granting personality to robots with artificial intelligence, while the others retain rules acceptiing them as goods, the free movement of such robots can only be achieved by EU harmonization of member states’ laws.
Not only the differences between national rules regarding the status of the robots with artificial intelligence, but all differences between member states laws, including those regarding civil liability may result with the obstacles on free movement. Considering the justification grounds both regulated by the Treaties and developed by the European Court of Justice, the principles regarding free movement in EU may not suffice to remove those obstacles. Also, application of EU rules already in force to the issues related with such robots may have unfair results. Especially, applying EU Directive for Product Liability to the damages arising from
acts or omissions of robots with artificial intelligence, may result unfair and irrational results. Therefore, it is inevitable for EU to regulate all areas of law applicable to robots with artificial intelligence.
Keywords: EU, Free Movement, Robots With Artificial Intelligence, Civil Liability, Directive.; ÖZ:
İnsandan bağımsız olarak hareket edebilen, öğrenebilen ve öğrendiklerini tecrübe edebilen makineler olarak tanımlanabilecek yapay zekaya sahip robotların tabi olacağı hukuk kuralları tartışılmaya başlanmıştır. Çağdaş Avrupa devletlerinin hukuk kurallarına etki edebilecek yetkilerle donatılmış Avrupa Birliği, yapay zekâya sahip robotların tabi olacağı kuralların yürürlüğe sokulmasında, uluslararası düzeyde örnek teşkil edebilecek bir aktör konumundadır.
Avrupa Birliği içerisinde, yapay zekâya sahip robotların tabi olacakları kuralların belirlenmesinde, hem üye devletler hem de AB yetkilidir. Ancak üye devletler, bu hususa ilişkin kuralları belirlerken AB hukukuna aykırı olmayacak kurallar koymalıdırlar.
Üye devletlerin birbirlerinden bağımsız olarak kurallar koymaları, AB’nin temel amaçlarından biri olan serbest dolaşım önünde engeller yaratabilecek niteliktedir. Örneğin yapay zekâya sahip robotlar bugün mal olarak kabul edilse bile, gelecekte bazı üye devletlerin kişilik vermeye yönelik tasarrufta bulunduğu durumlarda, üye devletlerarasında böyle robotların serbest dolaşımının sağlanabilmesi için AB’nin müdahale ederek uyumlaştırma yapması gerekecektir.
Sadece yapay zekâya sahip robotların hukuki statüsü ile ilgili olan kurallardaki farklılıklar değil, fakat her türlü mevzuat farklılıkları, örneğin hukuki sorumluluğa ilişkin kurallardaki farklılıklar da serbest dolaşım önünde engel yaratabilir. Bu engellerin Adalet Divanı’nın yıllar boyunca geliştirmiş olduğu prensiplerle ortadan kalkması, hukuka uygunluk sebeplerinin varlığı nedeniyle mümkün olmayabilir. AB’nin yürürlüğe koyduğu üye devlet mevzuatlarını uyumlaştırmaya ilişkin tasarrufların da yapay zekâya sahip robotlar bakımından
uygun ve adil sonuçlar doğurmaması da söz konusu olabilir. Örneğin ürün sorumluluğuna ilişkin AB direktifinin yapay zekâya sahip robotların verdiği zararlar bakımından uygulanması adaletsiz sonuçlara sebebiyet verebilir. Bu sebeple Birlik düzeyinde, yapay zekâya sahip robotlar için ayrı düzenlemeler yapılması kaçınılmaz olacaktır.
Anahtar Sözcükler: AB, Serbest Dolaşım, Yapay Zekâya Sahip Robot, Hukuki Sorumluluk, Direktif.
Hukuk Dalında Yüksek Lisans Tezidir. Tez (Yüksek Lisans)--Doğu Akdeniz Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, 2020. Tez Danışmanı: Yard. Doç. Dr. Ulaş Gündüzler.
2020-01-01T00:00:00Z