Tatar Bilmecelerinin Sesbilgisi Açısından İncelenmesi

Abstract

ÖZET: Bu çalışmamızda Tatar Halk Edebiyatı araştırmacısı ve şairi Nekiy İsenbet’in derleyip 1970 yılında Kazan’da yayınladığı “Tatar Halık Tabışmakları Tatar Halk Bilmeceleri” adlı eser sınırlandırılarak birinci kısmında yer alan halk ağzından derlenmiş bilmeceler Kiril harflerinden trankripsiyonlu olarak Latin harflerine aktarılmış, ardından Türkiye Türkçesine çevirisi yapıldıktan sonra ses bilgisi açısından ele alınmış ve özellikleri belirtilmiştir. Tezimizin amacı Tatar bilmecelerini ses bilgisi açısından Türkiye Türkçesiyle karşılaştırırarak farklı yönleri ortaya koymak ve zaman zaman eskiye giderek bazı eski ses özelliklerinin bilmeceler vasıtasıyla Tatarlarda yaşatılıp yaşatılmadığını incelemektir. Bugüne kadar bu tür çalışmalara yeni yeni başlanmış olması çalışmamızın önemini bir kat daha artırmaktadır. Çalışmamız 6 ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm Girişten sonra ikinci bölümde bilmeceler, Tatar bilmeceleri ve Tatarlar hakkında genel bir bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde Tatar diyalektleri ve ağızları hakkında bilgiler verilmiş, dördüncü bölümde Tatarca ve Türkiye Türkçesinin ses özelliklerinin bilmecelere göre karşılaştırılması yapılmış, beşinci bölümde ise çalışmamızın sonunda elde edilen bulgular sonuç kısmında verilmiş, altıncı bölümde ise çalışmamıza malzeme teşkil eden Tatar Halık Tabışmakları adlı eserin birinci kısmında yer alan 1450 bilmecenin Kiril harflerinden Latin harflerine aktarılmış şekli ile Türkiye Türkçesine tercüme edilmiş hali yer almış, arkasından yararlandığımız kaynaklar, kaynakça başlığı altında sıralanmıştır.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ABSTRACT: TO CONCLUDE EXAMINE PHONETICS TATAR RIDDLE. In our study; Nekiy Isenbet who is a researcher of Tatar public literature and a poet who has gathered Tatar public riddles and has published in the year 1970 at Kazan, “Public riddles of Tatar”. In the first section the found riddles that has been told by public. Have been limited after riddles were transcribed from Kiril to Latin; they were than with compared Turkish language. Within the research of phonetic, it should be pointed out that the specialities of the riddles, have either been or not been used by the Tatars. Until today these works have started to move one more level up to our work of importance. Our subject has been constituted of six main chapters. The first chapter is the entrance; within the second chapter are about the riddles, the Tatars and they’re riddles, the third chapter is Tatar dialects which has been given fonetic features of Tatar dialects. The fourth chapter is of the Tatar’s and a comparison of the Turkish language phonetics. Within the fifth section as a conclusion of our studies findings have come about and we have made use of recources and these have been ordered accordingly. The sixth chapter involves an organization of work as a transcription in the name of Public Riddles of Tatar, wich was found in the first section of the 1450 riddles and that which has been interpreted into the Turkish language.