Abstract:
Uluslararası rekabetin kıyasıya bir hal aldığı dünya ticaretinin % 20'si serbest
bölgelerden gerçekleşmektedir. Ülkenin siyasi ve ekonomik sınırları içinde olmakla
beraber gümrük sınırları bakımından dışında kabul edilen serbest bölgel¬
er kurma fikrinin geçmişi ülkemizde eskiye dayanmakla birlikte uygulanması ye¬
nidir. 1985 yılında çıkarılan 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun verdiği
teşvik ve avantajlarla birlikte Türkiye'de serbest bölgeler sayısı 15'e ulaşmıştır.
Önceleri hem alt hem üst yapıların tamamı devlete ait olurken, bugün mül¬
kiyetinin tamamı özel şirketlere ait serbest bölgeler faaliyete geçmiştir.
Ülkemizde serbest bölge uygulamalarının geçmişi kısa olmasına rağmen
önemli bir mesafe kaydedilmiştir. Bütün Avrupa'da serbest bölge sayısı 11 iken
Türkiye'de bugün 15'e ulaşmıştır. Bölgelerimizdeki dış ticaret hacmi de sürekli
olarak artış kaydetmiştir. 1997 yılı sonu itibariyle 5,5 milyar dolar olan dış ticaret
hacmi, 1998 yılında % 40'lık bir artışla 7,7 milyar dolara çıkmış ve böylece o yı¬
lın toplam ticaret hacmi içinde % 10'luk paya sahip olmuştur. Gelecek yıllarda
da serbest bölgelerin hem sayılarının, hem de dış ticaret hacmindeki paylarının
giderek artacağı düşünülmektedir.