The Impact of the Global Financial Crisis on Southeastern European Economies

Abstract

ABSTRACT: August 2007 signed the beginning of a new era, known as the Great Recession, and considered by many economists as the hardest financial crisis since the Great Depression of the 1930s. Being a global financial crisis, as its name implies, the Great Recession had global effects. However, different countries were affected at different levels. The aim of this thesis is to investigate the impact of the global financial crisis on a sample of four countries of Southeastern Europe: Albania, Bulgaria, Croatia and Romania. This investigation is done by using econometric models (Unit Root tests and Johansen Cointegration tests) by employing quarterly time series data from 1990 to 2009. In order to carry out the tests, the research identifies some possible transmission channels of the crisis by looking at empirical researches and theoretical approaches related with crisis. Once the variables have been identified as possible transmission channels, their significance on the growth of the four countries is measured in order to identify the degree of impact of the global crisis on the sample of Southeastern European countries. The results suggest that in Albania, exports and credit have been significant transmission channels of the global crisis. Interestingly, whereas FDI has a significant but negative impact on growth. In contrast, remittances have a positive but statistically insignificant impact on growth. For the case of Bulgaria, results show that all the variables included in the model are significant. Thus, exports, FDI, openness, remittances and credit are all statistically significant. In addition, all the variables, except openness, affect growth positively. Openness has an inverse relationship with growth. Being more integrated resulted in significant effects of global crisis in Bulgaria. In the case of Croatia, exports are found to be a significant transmission channel of the global crisis, whereas openness has a negative impact on growt. In the case of the new EU member, Romania, FDI, credit and remittances are found to be statistically significant, indicating that being more integrated increased the significance of the global crisis on the growth. The three of them have a positive effect on growth. Exports are statistically insignificant for the growth of Romania. These evaluations show how different crisis transmission channels affect the growth of different economies. It is expected that these findings will be an important source in developing policies that try to minimize the damage and costs of the global financial crisis. Keywords: Southeastern Europe, Global Financial Crisis, Foreign Direct Investment, Openness, Remittances. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ÖZ: Ağustos 2007’de patlak veren finansal kriz, yeni bir dönemin başlangıcı ve tarihine büyük finansal kriz olarak işlenmiştir. Birçok iktisatçıya göre bu kriz 1930’ların büyük buhranından sonra en kuvvetli kriz olarak kabul edilmektedir. Bu krizin küresel olması dünyanın değişik bölgelerindeki birçok ekonomiyi değişik şekillerde ve seviyelerde etkilemiştir. Bu tezin amacı küresel finansal krizin etkilerini dört Güneydoğu Avrupa ülkeleri üzerinde incelemek olmuştur. Bu ülkeler Arnavutluk, Bulgaristan, Hırvatistan ve Romanya’dır. Çalışmada 1990-2009 dönemindeki çeyrek zaman serileri tek kök testi, Johansen’in eşbütünlük testi gibi ekonometrik teknikler kullanılarak küresel krizin etkilerini belirlenen ekonomiler üzerinde ölçülmeye çalışılmıştır. Konu testlerin yapılması için öncelikle çalışma belirli küresel kriz etkileşim kanallarını belirlemeye yönelik teorik yaklaşım ve ampirik çalışmaları incelemiştir. Belli sayıda kriz etkileşim kanalları belirlendikten sonra bunları belirlenen ülkelerin ekonomik büyüme performanslarına etkilerinin ne derecede olduğu test edilerek ölçülmeye çalışılmıştır. Farklı yapılardaki ekonomiler, küresel krizden farklı şekillerde etkilendiği bu çalışmada da teyit edilmiştir. Buna göre Arnavutluk özellikle ihracatın ve kredilerin ekonomi üzerindeki etkisi pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bulunurken bu durum doğrudan yabancı yatırımda sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar verse de, ekonomik büyüme arasındaki ilişki negatif olarak tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre Arnavutluk ekonomisinin küresel kriz dolayısıyla gerileyen ihracat ve kredileri büyüme üzerinde önemli olumsuz etkiler yaparken, doğrudan yapancı yatırım ekonomik büyümeyi fazla da etkilememiştir. Arnavutluk için diğer ilginç tespit, ekonomisi için önemli olan yurtdışındaki işçi gelirleri yapılan çalışmada istatistikî olarak anlamlı bulunmamıştır. Benzer çalışma sonuçları Bulgaristan için değerlendirildiğinde, kullanılan bütün kriz etkileşim değişkenleri istatistikî olarak anlamlı çıkmış ve beklendiği gibi bu değişkenler ile ekonomik büyüme arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Bulgaristan’ın Avrupa Birliği üyesi olması, küreselleşmede Arnavutluğa göre daha ileri bir aşamada olması nedeniyle, özellikle ihracat, doğrudan yabancı yatırım, yurtdışı işçilerin gelirlerinin krizden dolayı azalması, ekonomik büyümeyi bire bir olumsuz etkilemiştir. Avrupa Birliği ülkesi Romanya’da doğrudan yabancı yatırım, işçi gelirleri ve piyasaya verilen krediler ile ekonomik büyüme arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Hırvatistan için yapılan çalışma sonucunda ihracat ve ithalatın toplamından oluşan açıklık değişkeni ve ihracat istatistikî olarak anlamlı bulunurken, ekonomi üzerindeki etkileri sırasıyla pozitif ve negatif olarak tespit edilmiştir. Bu tespitlerle, küresel krizin etkileşim kanallarının değişik ekonomilerin ekonomik büyümesine nasıl etki yaptığı belirlenmiştir. Bu bulgular, özellikle küresel krizin maliyetlerini minimize etme yolunda geliştirilecek politikalar için önemli bir kaynak olacağı beklenmektedir. Anahtar Sözcükler: Güneydoğu Avrupa, Küresel finansal kriz, Doğrudan yabancı yatırım, açıklık, yurtdışı işçi gelirleri.