Natural ventilation with the aim of achieving desirable indoor air quality has been a
part of architectural design since ancient times. Later, development of technology
caused replacement of those natural ways by mechanical devices. Discovering airconditioning
by “Willis Carriers”, thermal control was available in all aspects, studies
on effects of temperature and humidity on human body got more important and the
subject of comfort zone was introduced. However, utilization of mechanical tools
faced with some disadvantages including discomfort air flew (for instance air
movement caused by air-conditions or coolers bothers in some directions and do not
work in some other directions) and undesirable noise which these mechanical
machines produce. In order for a building to have that equipment, it needs extra spaces
as ducts or channels. Moreover, there are services and energy fees as costs. Because
the lifespan of the mechanical equipment is not as long as the lifespan of the buildings,
the lifespan of the buildings will be reduced. In addition, those equipment harm the
environment. Consumption of energy they cause by using natural sources, creates an
issue regarding the protection of the environment. Hence, architects and mechanical
engineers reconsidered the utilization of natural ways of cooling, heating and
ventilation in buildings in order to reduce the usage of mechanical devices.
Therefore, this study tries to work on the constructions built in recent decade in the
city of Famagusta in North Cyprus by focusing on the natural ventilation strategies in
hot and humid regions and utilization of them in residential apartments, to specify their
problems according to the subject. To reach the aim, the thesis is defined in four
chapters. After introduction of the problem, questions, focus, field of study and
methodology of the research and also the literature review in chapter one; the natural
ventilation strategies and its systems are introduced in chapter two. Chapter three is
assigned to the new constructed residential apartments in Famagusta, findings,
discussions and suggestions. To extract the characteristics of contemporary residential
apartments through their location, section, plan, interior organization, facade
specifications and materials, field observation, photography and drawing are
techniques which have been used. Disguised and open ended questionnaire technique
have been done. Questionnaires have been given to the residents of the chosen sample
apartments to see whether they feel comfortable and satisfied with indoor thermal
qualities inside their houses or not, specifically ventilation. This questionnaire survey
has been done because there were no chance of measuring climatic factors inside the
buildings to check whether air qualities inside are in comfort zone or not. Finally, the
problems in ventilation of those buildings and methods for utilizing strategies are
discussed. Furthermore, chapter four is assigned to conclusion in which it is mentioned
that these apartments do not have enough designed natural ventilation strategies and
simple architectural design ideas would be helpful to achieve more natural ventilation
inside.
Keywords: natural ventilation strategies, residential apartment, Hot-humid climate,
Famagusta
ÖZ:
Geçmişten beri, kapalı alanlarda iyi hava kalitesi elde etmek için mimaride doğal
havalandırma yöntemleri kullanılmıştır. Zaman ve teknolojinin ilerlemesi ile mekanik
cihzalar doğal yöntemlerin yerini aldılar. ‘Willis Carrier’ in havalandırma
yöntemlerini bulmasıyla birlikte ısı kontrolu tüm yönleri ile kullanılmaya başlandı. Bu
yönde, ısı ve nemin insan vücudu üzerindeki etkisi çalışmalarda ele alınarak rahatlık
bölgesi (comfort zone) konu başlığı öne sürüldü. Diğer yandan, havalandırma için
kullanılan mekanik aletlerin rahatsız edici hava akışı (soğutucu veya havalandırma
sistemleri bazı yönlerde rahatsız edici ve bazı yönlerde etkisiz hava akışı sağladıkları
öne sürüldü) ve istenmeyen gürültü gibi bazı dezavantajlarının olduğu kanağatine
varıldı. Bu cihazları binada yerleştirmek için fazladan alan ve borular gerekmektedir.
Ayrıca ekstra servis ve enerji maliyetlerinin olduğu da gözden kaçmamıştır. Başka bir
dezavantaj, mekanik cihazların binaya göre daha az ömürlü olmalarıdır. Ve bu etken,
yapının ömrünü düşürmektedir. Başka bir bakış açısından, mekanik havalandırma
cihazları doğal enerji kaynaklarını tüketerek çevreye zararlı olduklarının tartışmasına
yol açmıştır. Dolayısıyla mimarlar ve mekanik mühendisler yeniden doğal
havalandırma yöntemlerini yapılar ve binalarda kullanmayı tercih etmeye
başlamışlardır.
Bu nedenlere dayanarak ele aldığımız çalışmada, sıcak ve nemli ortamlarda doğal
havalandırma yöntemlerine odaklanarak, bu yöntemlerin kullanıldığı konut daireler
incelendi ve Küzey Kıbrıs’ın Gazimagusa şehrinde, yeni yapılan binalarda bu konuya
dayalı problemler tartışıldı.
Bu amaçla ele alınan yüksek lisans tezi 4 bölümde nitelendirilmiştir;
1. bölümde literatür taramasına takiben giriş, çalışmanın soruları, hedef, çalışma alanı
ve metodoloji hakkında söz edildi ve daha sonra 2. bölümde havalandırmanın doğal
yöntemleri ve sistemleri yer aldı. 3. bölümde Gazimagusa’anın iklimi ve rahatlık
bölgesi ve ayrıca yeni inşa edilen konutlarından söz edildi ayrıca çalışmanın bulguları,
tartışması ve önerileride bu bölümde yer aldı. Bu doğrultuda gizli açık uçlu anket
tekniği kullanıldı ve çalışmaya katılamyı kabul eden daire sakinlerine anket soruları
dağıltıldı ve yaşadıkları dairelerin havalandırma konusunda memnun olup olmadıkları
soruldu. Bu anket çalışması, tek tek binalarda ve dairelerde hava faktorlerinin
ölçülmesi mümkün olmadığı için yapıldı. Bu bölümde en son çalışmaya katılan
binaların havalandırma sorunları ve bu sorunlara yönelik çözüm stratejileri tartışıldı.
4. Bölümde, Bu binalarda yeterli doğal havalandırma yöntemlerinin olmadığı ve basit
mimari tasarımları ile bu sorunun giderilmesinin mümkün olduğunun kanağatine
varıldı.
Anahtar kelimeler: doğal havalandırma yöntemleri, orta yükseklikte binalar, sıcak ve
nemli iklim, Gazimagusa, Kuzey Kıbrıs.