This study explores the interaction between public and private domain in traditional
environments. The interaction between these dualities; public and private, interior
and exterior, indoor and outdoor, part and whole, individuals and environment are
essential design criteria in traditional environments. The modes of interaction
between public and private domain and the spatial configuration between inside and
outside are formed totally according to the mutual dependence of public and private,
interior and exterior, open and closed, part and whole, individuals and environment.
This research firstly tries to define the public, private and in-between spaces in both
physical and social aspects. The aim is to search the existing literature in order to
find significant variables in the relationships among public, private and in-between
space. In addition, the thesis aims to explore in-between spaces and how it provides
social interaction in traditional built environments.
The second attempt is to analyze the traditional Kabaltı houses in Urfa in regards to
the interaction between public and private space. The aim is to analyze both the
visual interaction within the community life and the physical interaction between
house and street including street façade and its component (kabaltı and cumba).
Additionally, the study contains analysis of living spaces in terms of interior and
exterior relationships. In this respect, the threshold between the interior and exterior,
public and private space which is boundary of the house is one of basic concept of
study.
Keywords: Kabaltı house, interaction, in-between space, public space, private space,
threshold, boundary
ÖZ
Bu çalışma, geleneksel baglamlarda kamu ve özel alan arasındaki etkileşimi
araştirmayi amaçlamaktadır. Özellikle geneleksel cevreler; kamu ve özel, kapalı ve
acık, iç ve dış, parça ve bütün birey ve çevre ikilemler arasındaki etkileşim
geleneksel ortamlarda önemli tasarım kriterleri olarak karşımıza cıkmaktadır. Kamu
ve özel alan arasındaki etkileşim bicimleri ve iç ile dış arasındeki mekansal
konfigürasyonun oluşumu, tamamen kamu ve özel, iç ve dış, açık ve kapalı, parça ve
tüm, bireylerin ve çevrenin karşılıklı bağımlılıklarına göre şekillenmektedir.
Bu araştırma öncelikle hem fiziksel hem de sosyal açıdan özel, kamu ve ara mekan
anlamlandırmaya çalışır. Tez mevcut litaratür tarama yolu ile kamu, özel ve ara
mekan arasındaki ilişkiler hakkında önemli değişkenleri bulmayı amaçlar. Buna ek
olarak, tez ara mekanın geleneksel doku icerisine sosyal etkileşimi nasıl sagladıgını
ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Tezin ikinci hedefi ise, kamusal ve özel mekan etkileşim bağlamında Urfa’daki
geleneksel Kabalıtı evlerini analiz etmektir. Amaç, toplum yaşam ile özel yaşam
arasındaki görsel etkileşim ve ev ile sokak arasındaki arayüzleri, sokak cephesi ve
bileşenlerinin (kabaltı ve cumba) analizini gerçekleştirmektir.
Ayrıca, bu çalışma iç ve dış ilişkiler bağlamında yaşama mekanlarının analizinin
yapılmasını da içermektedir. Bu bağlamda, evin sınır, iç ve dış, kamu ve özel alan
arasında bir eşik olarak bu çalışmanın temel araştırma kavramlarından biridir.
Anahtar Sözcükler: Kabaltı ev, etkileşim, ara mekan, kamusal mekan, özel mekan,
sınır, eşik
