The government of Turkey actively promotes public-private partnership (PPP)
models in infrastructure projects. The risks associated with PPP agreements have the
potential of incurring a heavy fiscal burden on the state through contingent liabilities,
including government guarantees. It is therefore important to distribute risk among
contract parties, according to the risk-management capacities of each. Therefore,
PPP project agreements including government guarantees must be well-structured
and managed by all the responsible government institutions. In the context of BuildOperate-Transfer
(BOT) projects, governments are expected to cover political and
force majeure risks. Government also guarantees take-up of project output. In
Turkey, however, the government also assumes responsibility for risks more usually
assumed by the private sector, including financial, construction, and availability risk.
This situation can create serious fiscal problems if the associated contingent
liabilities are realized. The study, first presents an overview of the legal and
institutional frameworks relevant to BOT projects in Turkey, focusing on the explicit
contingent liabilities and associated risks.
The focus of the study is the minimum-traffic government guarantees to reduce the
demand risk in toll-road projects. Three guarantee types, namely plain guarantee,
guarantees capped at a certain portion of the investment cost, and guarantees with a
ceiling on the income of the project company, will be evaluated and compared by
Monte Carlo simulation. This study first aims to illustrate the methods of modelling
various guarantee types as real options in a BOT project. Another important
objective is to calculate guarantee values in the case of a toll-road BOT project, using real option pricing and the Capital Asset Pricing Model (CAPM). The study also
comes up with one suggested criterion for finding the optimum levels of various
minimum-traffic guarantees for a given project. Additionally, the study introduces a
criterion for measuring the risk reduction capacity of guarantee types tested in the
case illustration. Taking into account the findings and the results of the study, some
practical policy recommendations are provided for the government on the evaluation,
monitoring, and management of similar contingent liabilities and risks in line with
international best practice.
Keywords: Public-private partnerships, contingent liabilities, risk analysis
infrastructure, Turkey.
Öz: Türk hükümeti, kamu-özel iĢbirliklerini (KÖĠ) etkin Ģekilde tesvik etmektedir. KÖĠ
proje sözlesmeleri, hükümet garantileri de dahil kosullu yükümlülükler sebebiyle,
devlete ağır mali yük getirme riskini içinde barındırmaktadır. Bu nedenle, riski,
ortaklara her ikisinin de risk yönetim kabiliyetlerini esas alarak dağıtmak önem arz
etmektedir. Bu çerçevede, içinde hükümet garantilerini de bulunduran KÖĠ proje
sözlesmeleri, sorumlu hükümet kurumları tarafından iyi düzenlenmeli ve idare
edilmelidir. Yap-islet-devret (YĠD) projeleri kapsamında, hükümetlerden siyasi ve
mücbir sebep risklerini almaları yanında üretilen mal veya hizmete olan talebi de
garanti etmeleri beklenir. Ne var ki, Türkiye‘de, hükümet sayılan riskler yanında,
genellikle özel sektör tarafından üstlenilmesi beklenen, finansal, insaat ve emre
amadelik risklerini de üstlenmektedir. Bu duruma bağlı kosullu yükümlülüklerin
gerçeklesmesi halinde ciddi mali sorunlar doğabilecektir. Bu çalısma, açık kosullu
yükümlülükleri ve bağlı riskler temelinde, öncelikle Türkiye‘deki YĠD projelerine
iliĢkin yasal ve kurumsal çerçeveyi sunacaktır.
Bu çalısmanın temel odağı, paralı otoyol projelerindeki talep riskini azaltmak için
hükümetçe özel sektöre sağlanan minimum trafik garantileridir. Yalın, yatırım
maliyetinin belli bir oranında üstten sınırlı ve proje Ģirketinin toplam gelirlerinin
sınırlandığı üç ayrı garanti Ģekli Monte Carlo simulasyonu kullanılarak incelenecek
ve karsılastırılacaktır. Bu çalısmada öncelikle böyle bir YĠD projesindeki değisik
garanti sekillerinin reel opsiyonlar olarak modellenmesi gösterilecektir. Çalısmanın
baska bir önemli amacı, bir paralı yol YĠD projesinde, değiĢik garantilerin değerlerinin reel opsiyon fiyatlandırması ve Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma
Modeli (CAPM) kullanılarak hesaplanmasıdır.
Çalısma ayrıca değisik garanti sekillerinin optimum seviyelerini saptamak için de bir
ölçüt önermektedir. Buna ek olarak, çalısma, örnek olay incelemesine konu olan
garanti sekillerinin risk azaltma kabiliyetlerini belirlemek için de bir ölçüt ortaya
koymaktadır. Çalısmanın bulgularını ve sonuçlarını göz önünde bulundurarak,
hükümete benzer kosullu yükümlülüklerin ve ilgili risklerin değerlendirilmesi,
izlenmesi ve yönetilmesi alanlarında, uluslararası uygulamalarla paralel, kullanıslı
politika önerileri getirilmektedir.
Anahtar kelimeler: Kamu-Özel isbirlikleri, kosullu yükümlülükler, risk analizi
altyapı, Türkiye.
