This study examines the dividend policy behavior of Islamic and conventional banks
operating in Arab markets. I examine countries included in Gulf Cooperation Council
and Middle East and North Africa. These banks operate in an environment characterized
by Sharia law and low levels of investor protection. I expect that in Arab
countries, financial institutions have more potential to exploit the minority shareholders
by using the dividend policy. I also expect that within the framework of
agency theory, both types of banks set their dividend policies differently.
By using the dynamic partial adjustment dividend model for the period 2003-2012, I
find that both types of banks follow stable dividend policies having the similar speed
of adjustment coefficients. However, conventional banks have relatively more stable
and less responsive dividend policies to the changes of earnings. Contrary to the
agency theory predictions of higher actual and target dividend payout ratios for Islamic
banks, both ratios are substantially lower. Islamic banks in these markets have
relatively more willing to payout less dividends and use free cash flow for their personal
benefits. In contrast, conventional banks experience relatively less significant
agency problems and have more willing to payout higher dividends.
The empirical results also show that in an environment characterized by Sharia law
and low levels of investor protection, Islamic and conventional banks set their dividend
policies in line with substitute and outcome agency model of dividends, respectively.
Islamic banks payout lower dividends and use the dividend policy as a substitute
mechanism for alleviating relatively more significant agency problems. Sub-classification index results show that Islamic banks increase dividends in response to
weak minority investor protection, specifically the inability of shareholders to get
corporate documents during litigation against firms. In these markets, conventional
banks payout higher dividends as an outcome of strong protection for shareholder
rights. Sub-classification index results show that conventional banks increase dividends
in response to stronger minority investor protection, specifically for the director
liability and the amount of disclosure of related party transactions.
Keywords: dividend policy; stability; agency theory; outcome; substitute; Islamic
banks; conventional banks
Öz: Bu çalışma Arap piyasasında faaliyet gösteren geleneksel ve İslam bankalarının
temettü politika davranışlarını incelemektedir. Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği
Konseyi üyesi, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölge ülkeleri inceleme kapsamındadır.
Bu bankalar, şeriat kuralları tarafından uygulandığı ve düşük yatırımcı koruması olan
bir ortamda işletilmektedirler. Beklentimiz, Arap ülkelerindeki finansal kurumların
temettü politikası aracılığı ile azınlık hissedarlarını istismar edecek olmasıdır.
Ayrıca, vekâlet teorisi kapsamında, her iki banka türünde farklı temettü politikaları
izlemesini beklemektedir.
2003-2012 yılları arasında dinamik kısmi uyarlama modeli uygulayarak, her iki
banka türünün benzer uyarlama hızı katsayıları ile istikrarlı bir temettü politikası
izlediği tespit edilmiştir. Bununla beraber, geleneksel bankalar kazanç değişimleri
karşısında daha istikrarlı ve daha yavaş uyarlama hızı gösteren temettü politikası
izlemektedirler. Vekâlet teorisi çerçevesinde gerçek ve hedef temettü oranlarının
daha yüksek olması beklentisinin aksine, İslam bankalarında bu oranlar daha
düşüktür. Bu piyasalarda, İslam bankaları daha az temettü ödemesi yapıp, serbest
nakit akışlarını kişisel faydalar için kullanmaktadırlar. Bunun aksine, geleneksel
bankalar daha az vekâlet maliyet olmasına rağmen daha fazla temettü ödemesi
yaptıkları gözlemlenmiştir.
Ampirik sonuçlar göstermiştir ki, şeriat kuralları ve düşük yatırımcı koruması olan
bir ortamda, İslam bankaları temettü politikalarını yerine vekâlet modeli
çerçevesinde uygularken, geleneksel bankalar sonuç vekâlet modelini benimsemektedirler. Alt-sınıflandırma endeks sonuçları göstermiştir ki İslam
bankaları temettü ödemelerini zayıf azınlık korumasına tepki olarak ve özellikle
firmalara karşı açılan dava süresince hissedarların kurumsal belgelere erişim engeli
karşısında temettü oranlarını artırmaktadırlar. Piyasalarda, geleneksel bankaların
temettü ödemeleri hissedarların daha yüksek korunmasının sonucu olarak
artmaktadır. Alt-sınıflandırma endeks sonuçları göstermiştir ki geleneksel bankalar
daha yüksek azınlık yatırımcı korumasına, daha fazla yönetim kurulu üyeliği
sorumluluğu ve daha fazla kamu aydınlatmasına göre temettü ödemelerini
artırmaktadırlar.
Anahtar Kelimeler: temettü politikası; istikrar; vekâlet teorisi; sonuç; yerine; İslam
bankaları; geleneksel bankalar