Credit risk, i.e. the risk of loan default, is a significant risk faced by banks in every
country. While banks make loans in order to generate income, by making loans they
also face a risk of losing their principal and the interest. As part of their lending
business, a small percentage of loan default (non-performing loans) is always
expected. However, large volumes of loan defaults can push banks into bankruptcy
and can cause financial instability in the banking sector. Therefore, it is important to
know the factors affecting the credit risk, i.e. non-performing loans, in the banking
sector. Especially in the newly established countries such as Kyrgyzstan, where most
of the economic and financial policies are newly introduced and the banking sector is
in its infancy, it is vital for the governments to understand the factors that increase
the credit risk. This research uses the econometrics analysis to determine the
macroeconomic factors that increase the credit risk in the banking sector of
Kyrgyzstan. The findings indicate that real GDP growth rate, exchange rate of Som
per US Dollar, corruption and the presence of political instability affect the credit
risk in Kyrgyzstan. While GDP growth rate is negatively related with the credit risk,
the exchange rate, corruption, and political instability are positively related with the
same. The findings of this research suggest that in order to reduce the credit risk of
banks and promote stability in the banking sector, the policy makers in Kyrgyzstan
must promote political stability and economic growth, while the value of the local
currency should be stabilized against US dollar. Furthermore the government must
take actions to reduce high levels of corruption in the country.
Keywords: NPLs, credit risk, banks, corruption, macroeconomy, Kyrgyzstan
Öz: Kredi riski, yani kredi temerrüdü riski, her ülke bankaların karşılaştığı önemli bir
risktir. Bankalar gelir elde etmek için müşterilerine kredi kullandırırken, bu riski
göze almak zorundadırlar. Bankalar tarafından verilen kredilerin küçük bir
yüzdesinin takipe düşmesi ve geri ödenmemesi normaldir çünkü kredi riski
sıfırlanamaz. Bununla birlikte, geri dönmeyen kredilerin toplam kredilere oranı çok
yükselirse, bu durum bankaları iflas ettirebilecek hatta finans sektöründe istikararı
bozan ciddi bir risk olarak ortaya çıkabilir. Bu nedenle, bankacılık sektöründe, kredi
riskini etkileyen faktörleri, diğer bir deyişle, takipteki kredilerin artmasına neden
olan faktörleri bilmek önemlidir. Özellikle Kırgızistan gibi yeni kurulan ülkelerde
bankacılık sektörünün çok yeni ve başlangıç döneminde olması nedeniyle,
hükümetlerin kredi riskini artıran faktörleri anlamaları ve finansal politikalara ona
göre yön vermeleri hayati önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı Kırgızistan'ın
bankacılık sektöründe kredi riskini artıran makroekonomik faktörleri belirlemektir.
Bu amaçla ekonometrik analiz uygulayarak Kırgızistan’da kredi riskini artıran
macroekonomik faktörler araştırılmıştır. Araştırma bulguları reel GSYİH’nın
büyüme oranı, ABD Doları/Som döviz kuru, ülkedeki yolsuzluk seviyesi ve siyasi
istikrarsızlığın Kırgızistan'daki kredi riskini etkilediğini göstermektedir. Reel
GSYİH büyüme oranı kredi riskiyle negatif olarak ilişkiliyken, döviz kuru, yolsuzluk
ve siyasi istikrarsızlığın pozitif olarak ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Bu
araştırmanın bulguları, bankaların kredi riskini azaltmak ve bankacılık sektöründe
istikrar sağlamak için politik istikrarın sağlanması, ekonomik büyümenin teşvik
etmesi, ve yerel para birimi Som’un ABD Doları karşısında değer kaybının
önlenmesi gerektiğini ortaya koymuştur. Ayrıca Kırgızistan’daki yüksek yolsuzluk seviyesinin kredi riskini artıran en önemli faktörlerden biri olduğu ve kredi riskini
azaltmak için ülke çapında yolsuzlukla mücadele edilmesi gerektiği de ortaya
çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler: Batık kredi, kredi riski, banka, yolsuzluk, makroekonomi,
Kırgızistan