Traditional houses of Iran possess significant qualities in terms of being responsive
to the local context; not only from environmental aspects, but also by highly
consideration of cultural values, and certainly, along with responding to the
functional requirements of the inhabitants. Kashan as a city with 7000 years
historical precedents encompasses a great number of traditional houses that worth to
be studied in detail. The study of spatial organization of such houses is a fundamental
issue in order to comprehend the topological relationships of the spaces, specifically
based on the socio-cultural features. The study classifies and examines thirty
traditional houses of Kashan by implementing several methods; mainly as schematic
analysis of the houses and space syntax method, to clarify their spatial organizations.
It should be mentioned that, courtyard that is known as the key component in the
spatial organization of these houses is the basis of their classifications.
Under this scope, the study is carried out in five chapters; the first chapter defines the
problem and the necessity of such a study as well as the main objectives, and the
process of handling the study.
The second chapter provides information on the traditional residential architecture of
Iran and its formation under the impacts of socio-cultural aspects as well as physical
and environmental issues. Moreover, the general design principles and the main
spaces in the traditional Iranian houses are explained.
Following that the third chapter deals with the identification and evolution of Kashan
city as the context of the study. Accordingly, some explanations are given regard to
the location and climatic characteristics of the city along with its establishment and
evolution throughout the history.
In the fourth chapter, the traditional houses of Kashan are discussed in terms of their
general architectural characteristics, and specifically on the existence of courtyard in
them. Subsequently, the selected houses are classified, and analyzed through the
schematic analysis, which clarifies some characteristics on their space organizations.
Moreover, the spatial analysis of the houses is done by utilization of the space syntax
method, which provides the syntactic data of the houses, and some findings and
discussions are presented related to the inequality genotypes, rings, control values
and generally verifying the role of courtyard in these houses.
In conclusion, that is the fifth chapter; the results of the study are highlighted as well
as the significance of comprehending the traditional architecture of the city in order
to create identifiable contemporary architectural designs. In view of that, the
traditional houses of Kashan and their specific characteristics should be sustained in
order to achieve architectural continuity and maintain the identity of the city.
Keywords: Spatial Organization, Courtyard, Traditional Houses, Kashan, Iran.
ÖZ:
Geleneksel Iran evleri, çevreye gösterdiği duyarlılığın yanısıra, kültürel değerlere ve
kullanıcılarının ihtiyaçlarına yönelik geliştirmiş olduğu çözümler nedeniyle yerel
dokuya uygun önemli bir mimariye sahiptir. 7000 yıllık geçmişe sahip olan Kashan
şehri çok sayıda geleneksel Iran evine ev sahipliği etmektedir. Bu tür evlerin
mekansal organizasyonunun anlaşılması için doğru ve kapsamlı bir şekilde
mekanların topolojik ilişkisi özellikle sosyo-kültürel değerler dikkate alınarak
incelenmelidir. Bu çalışmada, geleneksel otuz Kashan evi, şematik analiz, mekansal
sentaks gibi çeşitli yöntemler kullanılarak incelenmiş ve sınıflandırılmıştır. Bu tip
evler mekansal organizasyonunda önemli bir unsur olarak Kabul edilen avlu,
sınıflandırmanın temelini oluşturmaktadır.
Bu bağlamda, çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde problem
araştırma, çalışmanın gerekliliği, hedefleri ve süreçleri tanımlanmıştır. Çalışmanın
ikinci bölümünde Iran geleneksel konut mimarisi ve sosyo-kültürel, fiziksel, çevresel
değerlerin bu tip mimari üzerindeki etkileri hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca,
geleneksel Iran evinin genel tasarım prensipleri ve başlıca temel mekanlar
açıklanmıştır.
Üçüncü bölümde, Kashan şehrinin oluşumu ve gelişimi çalışma kapsamında
anlatılmıştır. Aynı kapsamda, tarihsel süreç boyunca şehrin konumu ve iklimsel
özellikleri, kentin kuruluşu ve gelişimi açıklanmıştır.
Dördüncü bölümde, geleneksel Kashan evlerinin, özellikle avlunun varlığı ve
konumu temel alınarak genel mimari karakterleri tartışılmıştır. Sonrasında, seçilen
vi
evler, mekansal organizasyonu açıklamaya yardımcı olan şematik analizler
sonucunda sınıflandırılmış ve değerlendirilmiştir. Ayrıca, mekan analizleri,
mekansal sentaks (space syntax) metodu izlenerek yapılmıştır. Böylelikle, konutların
sentatik bilgileri, sonuçlar ve karşılaştırılmalı tartışmalarda, avlunun konut
biçimlenmesindeki rolü belirlenmiştir.
Sonuç bölümü olan beşinci kısımda, bu çalışma kapsamında elde edilen sonuçlar ve
Kashan şehri geleneksel konut mimarisinin önemi ve çağdaş mimari tasarımlar elde
etmek için içerdiği ipuçları vurgulanmıştır. Bu bilgiler ışığında, geleneksel Kashan
evleri ve belirlenen özgün mimari karakteristikleri, mimari sürekliliği sağlamak ve
kentin kimliğini korumak için sürdürülebilir olmalıdır.
Anahtar kelimeler: Mekansal Organizasyon, Avlu, Geleneksel Evler, Kashan, Iran.