The iconic architecture has an imperative role in making image of modern urban communities. Looking through Zaha Mohammad Hadid’s architectural works, one can see a large variety of iconic buildings regarding their architectural forms and notions to the degree that some doubt shrouds the possibility of specifying the outstanding aspects of her iconic buildings, how Zaha Hadid could produce such iconic architecture, and how her buildings are influential in the field of architecture. Hadid is one of this era’s well-known architects who have contributed to conceive the architectural form and space from a new, innovative, and futuristic perspective. The iconicity embodied by Hadid’s projects is rooted in contradiction. The paradox between ideas in the formative stages serves to integrate the processes of conceiving and implementing innovative and rational architecture. Despite her great influence in the new generation of architects and architectural students around the world, there is a lack of systematic research on her architectural approaches. In this sense, this study attempts to understand design approaches of Zaha Hadid by analyzing her most well-known projects. The selected individual cases passed through different analytical criterion which are basically design idea generated, form patterns created and the design techniques used, so as to enforcing the iconicity of her works. Through a literature survey, Zaha Hadid’s design techniques and form patterns are thoroughly searched in order to provide a theoretical and conceptual framework to the study as well as a base to the analysis of the selected cases. Then formative design ideas are discussed and documented by means of specially developed analytical diagrams. Under this scope, it is can be stated that Hadid often works within the framework of personally-developed design techniques and creates certain form patterns
communicating her formative design ideas. The architectural forms which are generally abstract, fragmented, fluent, layered, interacted with landscape, defying gravity or enchanting with the play of light and masses are the indications of a new way of design thinking and production in the field of Architecture. In fact, this is the architecture that expresses the understanding of Zaha Hadid that never ignores and excludes the changing views, realms and circumstances of the contemporary world.
Keywords: Zaha Hadid, Architectural Design, Form Patterns, Design Techniques, Formative Design Ideas.
ÖZ:
İkonik mimari, modern kent toplumlarının imaj oluşumunda gerekli bir role sahiptir. Zaha Muhammed Hadid'in mimari eserlerine bakılacak olursa, benzersiz binalarının olağanüstü yönlerini kuşkusuz belirleme imkânını, mimari formlarına ve kavramlarına ilişkin çok çeşitli ikonik yapılar olduğunu, ve Zaha Hadid'in böylesi bir ikonik mimariyi nasıl üretebildiğini, üretilen yapıların Mimarlık alanında nasıl bu kadar etkili olabildiğini görmek mümkündür. Hadid, mimari formu ve mekanı yenilikçi ve fütüristik bir perspektiften algılamaya katkıda bulunmuş bu çağın en tanınmış mimarlarından biri olmuştur. Hadid projelerinde somutlaşan ikonikliğin temelini çelişkiye dayandırmıştır. Oluşum sürecinde Zaha Hadid’in fikirleri arasındaki paradoks, yenilikçi ve rasyonel mimarisinin tasarlama ve uygulama süreçlerini bütünleştirmesine yaramıştır. Ancak, yeni nesil mimarların gelişiminde ve tüm dünyadaki mimarlık öğrencileri üzerinde bu kadar etkili olmuş olan Zaha Hadid’in mimari yaklaşımları üzerine gerekli ve yeterli sayıda sistematik araştırma yapılmamıştır. Bu bağlamda, mevcut çalışma, Zaha Hadid'in tasarım yaklaşımlarını, en tanınmış mimari eserlerini sistematik bir şekilde inceleyerek anlamayı hedeflemektedir. Seçilmiş olan tekil bina örneklerinin, geliştirilen tasarım düşüncelerine, biçimsel modellerine ve tasarım tekniklerine yönelik yapılan incelemeleri ile, Zaha Hadid binalarının ikonismi değerlendirilmektedir. Çalışmanın kuramsal ve kavramsal çerçevesini çizmek ve sistematik incelemeye bir temel oluşturmak üzere, literatür taraması ile Zaha Hadid'in tasarım teknikleri ve biçimsel modelleri bütünlüklü olarak araştırılmıştır. Daha sonra, Biçimsel Tasarım Fikirleri, seçilmiş olan tekil binalar örnekleri üzerinden, geliştirilmiş olan analitik şemalar kullanılarak, incelenip tartışılmış ve belgelenmişlerdir. Bu kapsamda, Hadid'in kişisel
olarak geliştirdiği tasarım teknikleri çerçevesinde çalıştığı ve biçimsel tasarım fikirlerinin ifade edildiği belli biçimsel modeller geliştirdiği söylenebilir. Genellikle, soyut, parçalalı, akışkan, katmanlı, peyzaj ile etkileşmiş, yerçekimine meydan okuyan, ya da ışık-gölge oyunları ile büyüleci bir hal alan eserleri, Mimarlık alanında, yeni bir tasarım düşüncesinin ve ürününün göstergesi olmuştur. Aslında sözkonusu olan bu mimari, günümüz dünyasının değişen görüş, koşul ve gerçeklerini gözardı etmeyen Zaha Hadid anlayışının bir yansıması olarak nitelendirilebilir.
Anahtar Kelimeler: Zaha Hadid, mimari tasarım, biçimsel modeller, tasarım teknikleri, biçimsel tasarım fikirleri.
