Today, globalisation and technologic developments and their outcomes combined with demographic, economic and social developments cause significant changes in the built environment that is formed of complex structures. Facades that are one of the important elements of the built structures are affected from these changes. Based on the formal characteristics, facades reflect technologic, socio-economic, environmental and historical characteristics of the period they were built in. Proportional relationship between individual facades of buildings and their relationship with various other elements such as open plots, roads, solid and void spaces, building facade create the two dimensional code and language of the built environment. Decoding and reading of the elements of built environment with complex structure consisted of various architectural spaces, facades and elements, which are necessary for the continuity of complex structure. In this regard, facades play an important role to sustain the continuity of the formal formation. From this point fort, analytical proportional relations of the built environment with complex structure through facades are shaped in regard to decoding and language reading. There is a necessity to decode the proportional relations of units, which are the smallest elements of facades, thoroughly to conduct analytical reading to ascertain the language of facades that have their own complex characteristics. There is a need for multiple disciplines, apart from architecture, in order to conduct this analysis based on the analytical proportional relationships since dual relationships are not adequate to a thorough reading. In this sense, development of a method with contribution of multiple disciplines for analytical reading forms the main idea of this study.
In the study, it is deemed appropriate to choose the disciplines that guide two-dimensional analytical reading, has unit within and enables serial reading. These disciplines are agreed to be mathematics, linguistics and music.
The study is based on two-dimensional formal analytical reading with the help of different disciplines and evaluation of proportional relations of facades. In this regard, an analytical reading method is developed for the interpretation of facade with the help of mathematics, linguistics and music disciplines. In that sense, this study is mainly based on the development of an analytical method through an exploratory approach and exploratory research methodology is used. Conceptual contributions of linguistics, mathematics and music disciplines are researched in the study. In the light of these disciplines, the code, architectural language and analytical formation of the facade is discussed with reference to linguistics and mathematics disciplines whereas emotional and visual meaning and interpretation is discussed with reference to music discipline. In this context, the study addresses an interdisciplinary approach for analytical reading and interpretation of the facade in order to ascertain the architectural language.
Keywords: Facade, Square, Linguistics, Mathematics, Music, Architecture, Analytical Reading Method, Facade Reading.
ÖZ:
Kompleks yapıya sahip olan yapısal çevre günümüzde küreselleşme, teknolojik gelişimler ve bunların ortaya koyduğu sonuçlar doğrultusunda, demografik, ekonomik, toplumsal gelişmeler ile birleştiğinde, önemli değişimler yaşamaktadır. Kompleks yapının önemli bir elemanı olan cepheler de bu değişimlerden etkilenmektedir. Cepheler, biçimsel özelliklerine bağlı olarak, inşa edildiği dönemin teknolojik, sosyo-ekonomik, çevresel ve tarihsel özellikleri gibi belli bir birikimi yansıtmaktadır. Binaların bireysel cepheleri ve diğer (yollar, açık alanlar, parklar, yeşil alanlar) gibi elemanları arasındaki oransal ilişki, yapısal çevrenin iki boyutlu şifresini ve dilini oluşturmaktadır. Kompleks yapının sürekliliğinin sağlanması için, birçok farklı mimari yapı, cephe ve elemandan oluşan kompleks bir yapıya sahip olan yapısal çevrenin mevcut elemanlarının, şifrelerinin çözümlenmesi ve okumalarının yapılması bir gerekliliktir. Bu bağlamda, özellikle biçimsel açıdan devamlılığın sağlanabilmesi için cephelere büyük görevler düşmektedir. Bu noktadan hareketle çalışma, cephelerin aracılığıyla kompleks yapıya sahip olan yapısal çevrenin analitik oransal ilişkilerinin, şifresinin çözümlenmesi ve dilinin okunması bağlamında şekillenmektedir. Yapısal çevrenin kompleks yapısı içerisinde, kendi kompleks özelliklerini barındıran cephelerin dilinin ortaya çıkartılmasına yönelik analitik okumanın gerçekleştirilebilmesi için, cephenin içinde barındırdığı en küçük parçası olan birimlerin oransal ilişkisine kadar derinlemesine çözümlenmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu çözümlemenin analitik oransal ilişkilere bağlı yapılabilmesi için de mimarlık dışında, farkli disiplinlerin de katkı koyması gerekmektedir. Bu bağlamda, okumanın analitik olarak yapılabilmesi için farklı disiplinlerin katkısı ile bir metodun geliştirilmesi, çalışmanın ana kurgusunu oluşturmaktadır.
Çalışmada, iki boyutlu analitik okumaya yön verecek, kendi içinde birimleri olan ve bir dizim şekinde okumaya imkan sağlayacak disiplinlerin seçilmesi uygun görülmüştür. Bu disiplinlerin ise mathematik, dilbilim ve müzik olmasına karar verilmiştir. Çalışma, cephelerin oransal ilişkisinin değerlendirilmesi ve farklı disiplinlerin yardımıyla iki boyutlu, biçimsel analitik okumaya dayanmaktadır. Bu bağlamda da cepheyi yorumlamada, matematik, dilbilim ve müzik disiplinlerinin yardımıyla bir analitik okuma metodu geliştirilmiştir. Buna bağlı olarakda, araştırmada analitik olarak farklı bulgular kullanılarak yeni bir metod geliştirilmiştir ve çalışmada keşfedici araştırma metodu kullanılmıştır. Çalışmada; dilbilim, mathematik ve müzik disiplinlerinin kavramsal katkıları araştırılmıştır. Bu disiplinlerin ışığında da cephenin şifresi, mimari dili, analitik oluşumu dilbilim ve mathematik disiplinlerine; duygusal, işitsel anlamı, yorumu ise müzik disiplinine bağlı olarak tartışılmıştır. Bu kapsamda, çalışmada mimari dilin ortaya çıkarılmasına yönelik geliştirilen analitik okuma ise meydan cepheleri aracılığı ile ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Cephe, Meydan, Dilbilim, Mathematik, Müzik, Mimarlık, Analitik Okuma Metodu, Cephe Okuması
