ÖZ:
Bu araştırmada öğretmenlerin yeterlikleri açısından denetmenlerin rehberlik
görevlerini gerçekleştirme düzeyi ve öğretmenlerin denetmenlere yönelik tutumları
incelenmiştir.
Bu araştırmada ilişkisel tarama modeli uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini
2016-2017 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ilkokullarında görev yapan 1173
öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi belirlenirken tabakalı örneklem
yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 398 ilkokul öğretmeni
oluşturmuştur. Araştırma veri toplama araçları olarak Sünbül ve İnandı (2005)
tarafından geliştirilen “Denetmenlere Yönelik Tutum Ölçeği” ile Sabancı ve Şahin
(2007) tarafından geliştirilen “Öğretmenlik Yeterlik Alanları Açısından
Denetmenlerin Rehberlik Görevlerini Gerçekleştirme Düzeyleri” ölçekleri
kullanılmıştır. Ayrıca öğretmenlere ait kişisel bilgiler toplanmıştır. Kişisel bilgiler;
cinsiyet, çalışma süresi, öğrenim durumu ve okuldaki görevi kapsamaktadır.
Veriler “SPSS for Windows” programı kullanılarak “Person Momentler
Çarpım Korelasyonu” ve “Kruskal Wallis” teknikleri ile “Mann-Whitney U” testi ile
analiz edilmiştir. Bulgulara göre, öğretmenlerin denetmenlere yönelik tutumları ve
öğretmenlere göre kendilerinin yeterlikleri açısından denetmenlerin rehberlik
görevlerini gerçekleştirme düzeyleri “kararsızım” olarak bulunmuştur. Bu sonuca
göre, öğretmenlerin denetmenlerin kendi yeterlikleri açısından rehberlik görevlerini
yetersiz buldukları ve yapılan denetimden memnun olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Öğretmenlerin denetmenlere yönelik tutumları ile denetmenlerin öğretmen yeterlikleri
açısından rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeyleri arasında korelasyonun olduğu
görülmüştür. Buna göre öğretmenlerin denetmenlerin rehberlik görevini
gerçekleştirme düzeyine ilişkin algıları ile denetmene yönelik tutumları arasında
bağlantı bulunmaktadır. Başka bir ifade ile öğretmenlerin denetmenlerin rehberlik
görevleri konusundaki olumsuz düşünceleri denetmen tutumuna da bir miktar
yansımıştır.
Öğretmenlerin denetmenlere yönelik tutumları ve öğretmenlerin yeterlikleri
açısından denetmenlerin rehberlik görevlerini gerçekleştirme düzeylerine ilişkin
görüşleri cinsiyet, öğrenim durumu ve branş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık
göstermemiştir. Mesleki kıdem ve ilçe değişkenlerinde ise anlamlı farklılıklar
bulunmuştur. Öğretmenler kendilerinin kişisel ve mesleki yeterlikleri açısından
denetmenlerin rehberlik hizmetlerini yeterli bulmadıklarından, denetmenlerin
rehberlik hizmetlerine daha çok ağırlık vermeleri gerekmektedir. Ayrıca, denetmenler
rehberlik görevlerini yaparken öğretmenin gelişimini sağlamak için öğretmen yeterlik
alanlarına hakim olmalıdırlar.
Anahtar Kelimeler: Denetmen, rehberlik, tutum, öğretmen yeterlikleri
The purpose of this correlational survey research is to explore the level of
inspectors in term of conducting guidance tasks and the level of teachers’ attitudes
towards inspectors.
The subjects of this study include 1173 teachers working at various primary
schools in Turkish Repuclic of Northern Cyprus (TRNC) within 2016-2017 academic
year. The sampling, 398 primary school teachers, was designated by using the strategy
of stratified random sampling. Two questionnares; “The Attitude Scale For Inspectors”
developed by Sünbül and İnandı (2005) and “The Level Inspectors Performed
Guidance in Relation to Teachers’ Level of Competence” developed by Sabacı and
Şahin (2007) were used to collect data. The participants were also asked about their
gender, work hours, level of education and their duty in school.
IBM SPSS Statistics 22.0 programme, techniques such as “Pearson’s ProductMoment Coefficient”, the “Kruskal Wallis” and the “Whitney U” test had been used
for analyses of the data. According to the Likert Scale, the results have shown that
teachers’ attitudes towards inspectors and inspectors’ level of conducting guidance
tasks were as “neither sure nor not sure”.
These results, demonstrated that teachers are unsatisfied with the level of
guidance which they receive from inspectors based on their performance and the
inspection itself. This also shows that there is a correlation between teachers attitudes
towards inspectors and inspectors’ level of guidance provided to teachers in relation
to the teachers’ competence. Therefore, there is relationship between teachers’
perceptions of inspectors’, level of guidance provided to teachers and the attitude they
have towards the inspectors. In other words, teachers’ attitudes towards inspectors are
influenced by negative perceptions about the guidance provided by the inspectors’.
Research shows that gender, level of education and their study fields did not
influence the attitudes towards inspectors and the level in which inspectors guide
teachers related to teacher competence. However, the research results showed
significant differences related to seniority and district. All the findings have interpreted
and recommendations have been made.
Keywords: Inspector, guidance, attitude, teacher competence
