Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklarda Duyu Bütünleme Eğitiminin Proprioseptif Duyu, Motor Performans ve Duyu Profili Üzerine Etkisi

Abstract

ÖZ: Çalışmamızın amacı otizmli çocuklarda duyu bütünleme eğitiminin propriosepsiyon duyusu, motor performans ve duyu profili üzerine etkisini incelemekti. Çalışmaya KKTC‟de yaşayan, araştırmaya katılmaya gönüllü olan 5-10 yaşları arası otizmli çocuklar (n=18) ve ebeveynleri alındı. Çalışma Ela Özel Eğitim Merkezinin Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümünde ve Mağusa Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Merkezinde yapıldı. Bireylerin Sosyo-demografik ve klinik bilgileri kaydedildi. Otizmli çocukların duyu işleme becerilerini değerlendirmek için Duyu Profili, eklem pozisyon duyusunu değerlendirmek için Propriosepsiyon Testi, motor becerilerini değerlendirmek için Bruininks-Oseretsky Motor Yeterlilik Testi‟nin İkinci Sürümünün Kısa Formu (BOMYT-2 Kısa Form) kullanıldı. Otizmli çocuğun bakım vereni ve terapistin ortak kararıyla tedavi hedefi belirlendi ve Hedefe Ulaşma Ölçeği kullanılarak kaydedildi. Değerlendirmeler tamamlandıktan sonra çalışma kriterlerine uygun olan bireyler tedavi programına alındı. Çalışmamız 18 otizmli çocuktan 15‟i ile tamamlandı. Propriosepsiyon duyu testi sonuçları incelendiğinde eğitimi öncesi ve sonrası propriosepsiyon duyu kaybı durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptandı (p>0,05). Çocukların motor becerilerini değerlendirmek için kullandığımız BOMYT-2 eğitim öncesi ve sonrası sonuçları incelendiğinde, bu testin alt basamaklarından olan ince motor beceri hassaslığı, ince motor beceri bütünleşmesi, denge, ince motor kontrol ve vücut koordinasyonu sonuçlarında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p<0,05). Duyu profili sonuçları incelendiğinde ise duyusal işleme ana alt parametrelerinden dokunma işlemi, hareket ve vücut pozisyonu ile ilgili düzenlemeler, aktivite seviyesini etkileyen hareket düzenlemeleri, duygusal-sosyal cevaplar sonuçlarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulundu (p<0,05). Davranışlar ve duygusal cevaplar alt parametrelerinden araştırma, hassasiyet, kaçınma parametrelerinde ve modülasyon alt parametrelerinden ise duygusal girdi arama, duygusal tepki ve zayıf kayıt bölümlerinde anlamlı derecede farklılıkların olduğu bulundu (p<0,05). Hedefe ulaşma ölçeğinde belirlenen hedeflerin %26,7‟ sinin ilerleme gösterdiği diğerlerinin tedavi öncesi seviyelerini koruduğu belirlendi. Otizmli çocuklarda uyguladığımız proprioseptif duyu bütünleme eğitiminin propriosepsiyon duyu testi sonuçlarını etkilemediğini fakat duyu profili ve BOMYT2 testinin alt parametrelerini etkilediği bulundu. Tedavi hedeflerinde ise ilerleme olduğu belirlendi. Tüm bu sonuçlar göz önüne alındığında duyu bütünleme eğitiminin otizmli çocukların rehabilitasyonunda çok yönlü etkilere neden olabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Otizm, Otizm ve Propriosepsiyon, Duyu Bütünleme, Motor Beceri

The purpose of our study was to examine the effect of proprioception, motor performance and sensory profile after sensory integration training in autistic children. Autistic children (n = 18) aged between 5-10 and their parents living in the TRNC who volunteered to participate in the research were included in the study. The study was conducted at the Department of Physiotherapy and Rehabilitation of the Ela Private Education Center and at the Famagusta Rehabilitation Center. Individual sociodemographic and clinical information at the participants was recorded. Sensory Profile and Proprioceptive Test was used to assess sensory processing skills and sense of joint position, respectively. Bruininks-Oseretsky Test of Motor Proficiency, Short Form of Second Edition (BOT-2, Short Form) was used to determine motor skills. The aim of the treatment was determined by the autistic child's core giver and the therapist and recorded by using the Goal Attainment Scale. Once the assessments were completed, individuals who met the study criteria were included in the treatment program. 18 children who were diagnosed with autism were participated in our study. However, only 15 children were completed the study. When the proprioceptive sensory test results were examined, it was found that there was no statistically significant difference between proprioceptive sensory loss before and after the training (p>0,05). When the results of the BOMYT-2 treatment we used to assess motor skills of the children were examined, a statistically significant difference was found in the results of fine motor skill sensitivity, fine motor skill integration, balance, fine motor control and body coordination subparameters (p<0.05). When the sensory profile results are examined, statistical significance in the results of tactile, movements and body position, behavioural patterns affecting activity level, emotional-social responses were found (p <0,05). Behavioral and emotional responses revealed significant differences in the search, emotion, avoidance parameters, and modulation sub-parameters of emotional input search, emotional response and weak recording sub-parameters (p <0.05). On the Goal Attainment Scale, 26,7% of the determined targets had improved and others were determined to maintain pre-treatment levels. In our study, sensory integration training in autistic children did not affect the proprioception sensory test results but found to affect sub-parameters of the Sensory Profile and BOMYT-2. It has been determined that the treatment goals improved. When all these results are taken into consideration, it has been found that the sensory integration training has a multifaceted effect on the rehabilitation of children with autism. Keywords: Autism, Autism and Proprioception, Sensory Integration, Motor Skill