ÖZ:
Barış, doğa ve yaşam hakkı evrensel olarak tüm canlıların hakkı olurken, aynı
zamanda tüm dünyada var olan şiddet, her canlının maruz kaldığı veya birebir şahit
olduğu bir durumdur. Bu nedenle insanoğlu şiddetin hangi yönüyle karşı karşıya
kalırsa kalsın, verilen zarar açısından kabul edilemez bir olgudur. Mobbing olgusu da
psikolojik şiddet olarak literatürde yerini almış, sağlık alanında birçok çalışmada
incelenmiş bir kavramdır. Sonucunda hem mağduru hem de kurum kültürünü
olumsuz yönde etkilemektedir.
Günümüzde mobbing konusunda sağlık sektörü diğer sektörlere göre daha
yüksek risk taşıdığı için bu tez çalışmasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‟nde
kurulu devlet hastanelerinde doktorlar dışındaki sağlık çalışanlarına yönelik mobbing
durumunun belirlenmesi, mobbing ve değişkenler arasında ilişkinin saptanması
amacıyla 300 sağlık çalışanı üzerine bir uygulama yapılmıştır. Veri toplamada anket
yönteminin kullanılmasıyla elde edilen verileri analiz etmek ve yorumlamak için
Statistical Package for Social Science (SPSS) 24.0 yazılımı kullanılarak, Doğrusal
Regresyon Test, Tukey Testi, Kolmogorov-Smirnov testi, Bağımsız Örneklem TTesti ve Pearson Korelasyon analizlerinden yararlanılmıştır.
Araştırma sonucunda elde edilen bulgular neticesinde, sağlık çalışanlarının
%47‟si mobbinge maruz kaldığı, sağlık çalışanlarından yönetici statüsünde olanlar,
eczacı, diyetisyen, fizyoterapist, psikologlar ve hemşirelerin mobbinge maruz kalma
durumunun yüksek olduğu tespit edilmiştir. Uğranılan haksızlıktan kurtulmak veya
azaltmak için kişilerin haksızlığı konuşarak çözmeye çalışma yoluna gittiği,
konuşmanın sonunda orta derece etkili olduğu ve mobbingi uygulayanların daha çok
hastalar, doktorlar, mağdurun meslektaşları olduğu sonucuna varılmıştır. Mobbingi
algılama açısından, çalışılan hastane, medeni hal ve çalışma şekillerine göre arasında
anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Duygusal Tacizi Algılama Ölçeği puanları
ile Çalışma Yaşam Kalitesi Kriterleri ve Fiziksel, Psikolojik ve Sosyal Yönden
Değerlendirme Kriterleri puanları arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak
anlamlı korelasyonlar olduğu tespit edilmiştir. Kısaca sağlık çalışanlarının çalışma
ortamından memnun ve beklentileri karşılandığı takdirde, mobbing azalmakta,
Fiziksel, Psikolojik Ve Sosyal Yönden sıkıntıları ve sorunları arttığı takdirde
mobbing artmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Mobbing, Regresyon, Sağlık çalışanı, Psikolojik şiddet, KKTC
Mankind has got every single right to have peaceful life whereas violence is
also the other part of life. For this reason, it is unacceptable for human beings to
suffer from violence in any way. Mobbing is a psychological violence that has taken
place in the literature and has been studied in many studies in the field of health. As a
result, this affects the victim and the institution‟s cultures negatively.
In this study, 300 health workers were used in order to determine the
mobbing situation among the health workers other than doctors in the state hospitals
in the Turkish Republic of Northern Cyprus, because the health sector carries a
higher risk of mobbing than other sectors. Kolmogorov-Smirnov test, Independent
Sampling T-Test, Tukey Test, Pearson Correlation Analysis and Linear Regression
Test analyzes were used to analyze and interpret the data obtained by using the
questionnaire method.
The findings Show that 47% of the health workers were exposed to mobbing
and those who were administrators of health workers, pharmacists, dietitians,
physiotherapists, psychologists and nurses had higher mobbinge exposure.
It was concluded that people work in health sector try to solve the problems
by talking about injustice in order to get rid of mobbing. The results also reveal that
the talking was eventually moderately effective and that the mobbing practitioners
were mostly patients, doctors, victim colleagues. In terms of mobbing perception, it
was found that there was a significant difference according to working hospital,
marital status and working styles. Positive and statistically significant correlations
were found between emotional harassment perception scale, working quality of life
criteria, and physical, psychological and social criteria scores.
Finally, if health workers are satisfied with the working environment,
mobbing is reduced in terms of physical, psychological and social problems
otherwise, mobbing increases.
Keywords: Mobbing, Health personel, Psychological violence, TRNC
