ÖZ:
Bu araĢtırmanın temel amacı; KKTC‟nde yer alan ilkokullarda görev
yapmakta olan okul müdürlerinin yıkıcı davranıĢları ve bu davranıĢların ortaya
çıkmasına etki eden temel etmenler ile yıkıcı liderlik davranıĢlarının öğretmen ve
kurum üzerindeki etkilerinin öğretmen bakıĢ açısından değerlendirilmesidir. Yapılan
araĢtırmada, nitel araĢtırma yaklaĢımı kullanılmıĢ ve araĢtırma fenomenolojik olarak
desenlendirilmiĢtir. AraĢtırmaya, KKTC‟ndeki ilkokullarda görev yapmakta olan ve
mesleğinde en az beĢ yılı doldurmuĢ olması Ģartı aranan sınıf ve branĢ öğretmenleri
dahil edilmiĢtir. ÇalıĢma grubu belirlenirken amaçlı örnekleme türlerinden biri olan
ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıĢtır. AraĢtırmaya toplamda beĢ farklı Ģehirden 18
öğretmen katılmıĢtır. ÇalıĢma verileri yarı yapılandırılmıĢ görüĢme tekniği ile elde
edilmiĢtir. GörüĢmelerin tamamı katılımcıların kendi doğal ortamlarında ve birebir
yapılan yüz yüze görüĢmelerle gerçekleĢtirilmiĢtir. Veriler analiz edilirken ise içerik
analizi kullanılmıĢtır.
AraĢtırma sonuçlarına göre, KKTC‟nde görev yapmakta olan okul
müdürlerinin yıkıcı davranıĢları, öncelikle öğretmenler ardından da öğrenciler ve
kurumun baĢarısını olumsuz yönde etkilemektedir. AraĢtırma verilerine göre yıkıcı
davranıĢlar arasında özellikle manipülasyon, adam kayırma, mobbing ve böl-yönet
politikasının olduğu ortaya çıkarılmıĢtır. ÇalıĢmanın bir diğer önemli sonucuna göre
ise müdürlerin yıkıcı davranıĢlarının ortaya çıkmasında, yalnızca lider odaklı
etmenler yeterli görülmemekte, müdüre yardım ettiği düĢünülen bazı öğretmenlerin
ve özellikle elveriĢli çevrenin de önemli katkıları bulunduğu, belirtilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yıkıcı Liderlik; Takipçi; Çevre
This study examines destructive leadership behaviors of primary school
principals, the factors allowing these behaviors to flourish from the perspective of
school teachers and the impact these behaviors have on teachers and schools. The
study employs qualitative research and phenomenology. 18 school teachers, each
with at least five years of experience selected through criteria sampling, participated
in the study. Data were collected through face-to-face semi-structured interviews
carried out in participants‟ natural settings and analyzed using content analysis.
Findings suggest destructive leadership behaviors including manipulation,
favoritism, mobbing, divide and rule, negatively influence teachers, students and
schools. Findings also suggest for destructive behaviors to surface, leader related
factors are not sufficient and followers and the context also play a critical role.
Keywords: Destructive Leadership; Followers; Context
