ÖZ:
Aile katılımı, çocuğun eğitim sürecinden en verimli biçimde faydalanması için
okul öncesi eğitimde önemli bir yere sahiptir. Burada öğretmene ve ebeveynlere büyük
bir iş düşmektedir. Ancak öğretmenlerce düzenlenen aile katılım etkinliklerine
annelerin daha fazla katılım sağladığı, babaların katılımının daha düşük düzeyde
gerçekleştiği görülmektedir. Aile katılım programlarının düzenlenmesi ve yürütülmesi
araştırıldığında; anne ve baba bir “paydaş” olarak amaçlanmış olsa da baba katılımını
sağlayacak öğelerin yeterli olmadığı görülmektedir. Babaların aile katılım
etkinliklerine katılımlarını etkileyen etkenlerin bilinmesi ve engelleyen koşulların
ortadan kaldırılması yoluyla babaların eğitime katılımı teşvik edilmelidir. Bu
çalışmada 3-6 yaş arasında çocuğu olan babaların çocuklarının eğitimine katılımını
etkileyen etmenlerin araştırılması hedeflenmiştir.
Okul öncesi eğitim alan 3-6 yaş arası çocuğu olan babaların eğitime katılım
düzeylerinin ve katılımla ilişkili değişkenlerin belirlenmesi bu çalışmanın temel
amacını oluşturmaktadır. Bu tür bir araştırmanın temel gerekçesi, babaların
çocuklarının gelişimi üzerinde etkilerine vurgu yapmak ve babaları eğitim sürecinin
daha aktif bir öğesi kılmanın önündeki engelleri belirleyerek çözüm önerileri
iletmektir.
Çalışmanın örneklemini, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Gazimağusa
kazasında, Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığına bağlı, 8 devlet ve 7 özel anaokulunda
3-6 yaş arası çocukları olan toplam 231 baba oluşturmaktadır. Çalışmada verileri
toplama amacı ile orijinal olarak Fantuzzo, Tighe ve Childs tarafından (2000)
geliştirilmiş, Gürşimşek (2003) tarafından Türkçe’ye uyarlanmış 21 maddeden ve 3 alt
ölçekten oluşan 5’li likert türü ‘Aile Katılım Ölçeği (AKO)’ kullanılmıştır.
iv
Katılımcı babaların sosyodemografik özelliklerini belirlemek amacı ile
araştırmacı tarafından geliştirilen ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanılmıştır. Çalışmanın
verileri Eylül-Aralık 2018 tarihleri arasında toplanmıştır.
Elde edilen bulgular sonucunda, katılımcı babaların çocukları ile yaptıkları
etkinlikler arasında en fazla oyun oynamanın ön plana çıktığı; aile katılım
etkinliklerine katılmalarını engelleyen temel etmenler arasında ise mesai saatlerinin
uygun olmaması ve yeterli zaman bulamamanın temel gerekçe olarak belirtildiği
görülmüştür. Ayrıca babanın yaşının, eğitim durumunun, mesleğinin, okulda
düzenlenen aile etkinliklerine katılma durumunun, çocukları ile aktif olarak
geçirdikleri zamanın, çocuklarının eğitimine katkılarını yeterli bulma durumlarının,
çocuklarının eğitimine katılımın çocuğun gelişimi üzerindeki görüşlerinin, okulda
düzenlenen etkinliklerin babaların gereksinimlerini karşılama durumuna ilişkin
değerlendirmelerinin, babaların eğitime katılım düzeyleri açısından anlamlı
farklılaşma yarattığı belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar tartışılarak
önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Aile Katılımı, Babaların Eğitime Katılımı,
Okul-Aile İşbirliği, Çocuk Gelişimi
Family participation is significant in preschool education so that the child can
benefit most efficiently during the development process. There is a great deal of work
related with the teachers and parents, but it is determined that mothers are more
involved in family activities organized by teachers but fathers’ participation is lower.
When the structuring and implementation of family participation programs are
examined, it is clear that the family is targeted as a stakeholder, but it is also observed
that the arrangements that will allow the participation of fathers are not included
enough in the regulations.
This study aims to investigate the factors affecting the participation of fathers
in the education of their children with the argumant that by knowing the factors
affecting the participation of fathers in family participation activities and eliminating
the conditions that prevents them their cooperation with schools will enhance.
The main aim of this study is to determine the level of participation of the
fathers with 3-6 year old children who have pre-school education and the
determination of the variables related with their participation. The main reason for
such research is to emphasize the effects of fathers on the development of their children
and to identify the obstacles preventing the fathers to become a more active element
of the education process and convey solutions.
The sample of the study consisted of a total of 231 fathers with children from
3-6 years in 8 state and 7 private kindergartens under the Ministry of Education and
Culture of the Turkish Republic of Northern Cyprus in Famagusta. The data was
collaected by, Family Participation Scale originally developed by Fantuzzo, Tighe and
Childs (2000), adapted into Turkish by Gürşimşek (2003), a 5-point Likert-scale
consisting of 21 items and 3 sub-scales. Personal Information Form developed by the
investigator was used to to collect data about socio-demographic variables. Date of the
study was collected during September-December 2018.
As a result of the findings obtained, the most important activities of the
participant fathers with their children are playing games and it was observed that the
main factors that prevented them from attending family participation activities were
the lack of adequate working hours and not enough time. In addition, the father's age,
education, profession, the status of participating in family activities in the school, the
time spent actively with children, their belief about effect of their participation on the
development of children, their belief about the level school activities are organized
occurding to fathers needs are significantly related to fathers participation to
educational activities. Results ara discussed and suggestions are given accordingly.
Keywords: Preschool Education, Family Participation, Participation of Fathers in
Education, School - Family Cooperation, Child Development
