ÖZ: Tezimizin konusu, Tahsin Yücel’in “Mutfak Çıkmazı (1660)” ve “Bıyık Söylencesi (1995)” romanlarında söylem çözümlemesidir. Amacımız; ortak konulara sahip olan iki romanı söylem çözümleme teknikleriyle inceleyerek romanların alt metnini (derin yapıyı) gün yüzüne çıkarmaktır.
Bu tezde, üç bölüm açarak ilk bölümde söylem çözümlemesine dair bilgiler verdikten sonra romanların künyeleriyle birlikte kısa özetlerine yer verdik.
İkinci bölümde ise yayım tarihleri göz önünde bulundurularak romanları sırasıyla söylem çözümlemesi teknikleriyle inceledik. Romanlarda dilbilimsel inceleme, anlambilimsel inceleme, sözcük kavram alanı incelemesi, sözcükbilimsel inceleme ve metinsellik ölçütlerine göre incelemeler yaptık.
Son bölümde ise, iki roman arasındaki ortak yönleri göz önüne alarak ve elde ettiğimiz verilerdeki örneklere göndermelerde bulunarak yazarın metni yazmadaki amacını, metni oluşum sürecinde rol oynayan faktörleri, metnin derin yapısı ile üst metin arasındaki ilişkileri dilbilimsel incelemelerle açıklamaya çalıştık.
Anahtar Kelimeler: Tahsin Yücel, dilbilim, söylem çözümlemesi, Mutfak Çıkmazı, Bıyık Söylencesi, Türk dili.
ABSTRACT: The subject of our thesis is the analysis of discourse in Tahsin Yücel's novels “Mutfak Çıkmazı (1660)” and “Bıyık Söylencesi (1995)”. Our aim is to examine the two novels which have common issues with discourse analysis techniques and to reveal the subtext (deep structure) of the novels.
In this thesis, after opening three chapters and giving information about discourse analysis in the first part, we have included short summaries of the novels with their identities.
In the second part, we examined the discourse analysis techniques by taking into consideration the publication dates. We conducted linguistic analysis, semantic analysis, vocabulary concept analysis, linguistic analysis and textuality criteria in novels.
In the last chapter, by considering the common aspects between the two novels and referring to the examples in the data we have obtained, we tried to explain the author's aim in writing the text, the factors that play a role in the formation of the text, and the relationships between the deep structure of the text and linguistic analysis.
Keywords: Tahsin Yücel, Linguistics, Discourse Analysis, Mutfak Çıkmazı, Bıyık Söylencesi, Turkish Language.