ÖZ: Bu araştırmanın ilk amacı, bireylerin duygusal ayrımlaşma düzeylerini
ölçmeye yönelik olarak David Chabot (1993) tarafından geliştirilmiş olan ―Chabot
Emotional Differentiation‖ (Chabot Duygusal Ayrımlaşma Ölçeği) ölçeğini
Türkçeye uyarlayıp KKTC‘deki evli bireyler üzerindeki güvenirliğini ve geçerliğini
test etmektir. İkinci amacı, duygusal ayrımlaşma düzeyleri ile sürekli kaygı ve evlilik
yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Üçüncü amacı ise, evli
bireylerin bazı sosyo-demografik değişkenlerine göre duygusal ayrımlaşma
düzeylerinin incelenmesidir.
Araştırmanın çalışma grubu, Gazimağusa‘da yaşayan 265‘i kadın ve 168‘i
erkek olan 433 evli bireyden oluşmaktadır. Chabot Duygusal Ayrımlaşma Ölçeği
(CDAÖ) kaynak dil olan İngilizceden Türkçeye, Rehberlik ve Psikolojik
Danışmanlık Ana Bilim Dalı ve Yabancı Diller Bölümünden her iki dile hakim olan
üç uzman tarafından ayrı ayrı çevrilmiş, yapılan çeviriler değerlendirilmiş ve ölçek,
yapılan ön deneme uygulamasının ardından Türkçeye uyarlanmıştır.
Geçerlik çalışmasında, 14 maddelik ölçeğin yapı geçerliğini test etmek
amacıyla yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda iki faktörlü bir yapı elde
edilmiştir. Birinci faktör, Ben Pozisyonu Alma ve ikinci faktör ise, Duygusal
Tepkisellik olarak adlandırılmıştır. Bu iki faktör, yapılan doğrulayıcı faktör analizi
ile de desteklenmiştir. Ölçeğin güvenirliğini test etmek amacıyla Cronbach Alfa iç
tutarlılık katsayıları hesaplanmış ve güvenirlik katsayıları ölçeğin toplamı için 0.693,
Ben Pozisyonu Alma alt boyutu için 0.734 ve Duygusal Tepkisellik alt boyutu için
ise 0.628 olarak saptanarak ölçeğin kullanılabilir olduğu ortaya konmuştur. Yapılan analiz sonucunda, evli bireylerin CDAÖ puanları ile Sürekli Kaygı
Envanteri (SKE) puanları ve Evlilik Yaşam Doyumu Ölçeği (EYDÖ) puanları
arasındaki ilişki değerleri, ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliğini desteklemiştir. Evli
bireylerin CDAÖ puanları arasında sosyo-demografik özelliklerine göre anlamlı bir
fark olup olmadığının incelendiği analizler sonucunda da, CDAÖ toplam ve alt
boyutlarına ait puanlarda yaş, cinsiyet, evlenme biçimi, evlilik sayısı, evlenme yaşı,
evlilik süresi ve mesleğe göre anlamlı bir fark tespit edilmezken CDAÖ toplam
puanları arasında eğitim durumlarına göre anlamlı bir fark tespit edilmiştir.
The first aim of this study is to adapt Chabot Emotional Differentiation Scale
which was developed by David Chabot (1993), to Turkish and test the reliability and
validity of this scale for married individuals in TRNC. The second objective is to
examine the relationship between emotional differentiation levels and trait anxiety
and marriage life satisfaction levels. The third aim of this study is to examine the
level of emotional differentiation of married individuals according to some of their
sociodemographic variables of this Turkish adapted scale.
The study group consisted of 433 married individuals, of whom 265 were
women and 168 were men, living in Famagusta. The Chabot Emotional
Differentiation Scale was translated from English to Turkish, Guidance and
Psychological Counseling and Foreign Languages Department by the three experts
who were fluent in both languages. The translations were evaluated and the scale was
adapted to Turkish after the preliminary practice.
In the validity study, a two-factor structure was obtained as a result of the
exploratory factor analysis to test the construct validity of the 14-item scale. The first
factor was named I-Position and the second factor was called Emotional Reactivity.
These two factors were supported by confirmatory factor analysis. In order to test the
reliability of the scale, Cronbach's alpha internal consistency coefficients were
calculated and the reliability coefficients were found to be 0.693 for the sum of the
scale, 0.734 for the I-Position and 0.628 for the Emotional Reactivity sub-dimension.
As a result of the analysis, the correlation between CED scores of the married
individuals and the Trait Anxiety Inventory scores and the Marriage Life Satisfaction
Scale scores supported the criterion-related validity of the scale. As a result of vi
analyzes showing whether there is a significant difference between the CED scores
of the married individuals according to their socio-demographic characteristics, no
significant difference was found in the scores of total and sub-dimensions of CED in
terms of age, gender, type of marriage, number of marriages, age of marriage,
duration of marriage and occupation. There was a significant difference between the
scores of the educational status.
Keywords: Self, Differentiation of Self, Emotional Differentiation, I-Position,
Emotional Reactivity, Trait Anxiety, Marriage, Satisfaction of Marriage
