Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okuma Yazma Becerilerine Yönelik Yaptıkları Etkinliklere İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi

Abstract

All the activites that children do related to early literacy during preschool period are important phenomena which affect their later academic success. In preschool years, teachers do various activities such as phonetic awareness, visual perception, vocabulary, listening and writing awareness with the aim of developing children’s literacy and promoting their school readiness. A new pre-school education program has been implemented to 2016-2017 academic year at TRNC. One of the six learning areas which takes place in this programme is Language, Communication And Reading- Writing Preparation Learning Area. Pre-school teachers are expected to plan activities related to reading- writing readiness according to the outputs and indicators in this area. Since 2016-2017 academic year, in which the program is put on implementation no evaluation study has taken place about pre-school teachers’ application about early literacy activities in the classroms. The aim of this study is to identify the pre-school theachers’ knowledge and ability level within preparing early literacy activities, their recommendations about children’s readiness levels and the environment arrangements to support literacy abilities of the children attending the state and private schools of Famagusta, TRNC. The working group of this research is 50 pre-schoool teachers who accepted to participate in this research, who are employee of 16 state and private school running under TRNC Ministry of Education and Culture. In this qualitative study, for collecting and analysing the data content analysis technique has been used. The recordings of teachers’ interviews have been analysed and they were grouped and interpreted as main categories and themes. As the result of the study, it has been understood that most of the pre-school teachers in TRNC see themselves sufficient in early literacy work and the activities related to phonetic awareness, visual perception, vocabulary, listening, writing awareness and writing abilities are carried out in a similar practices in all the institutions. It has been also found that teachers imply the importance of individual differences among children due to school readiness and literacy abilities, and also that teachers are insufficient about the arrangements they do in the classroom environment for supporting literacy.

ÖZ: Çocuğun okul öncesi dönemde okuma yazmaya hazırlık çalışmalarıyla ilgili gerçekleştirdiği tüm etkinlikler ilerideki dönemlerde akademik başarısını etkileyen önemli bir olgudur. Okul öncesi dönemde öğretmenler, okuma yazmaya hazırlık kapsamında ses bilgisi farkındalık, görsel algı, kelime dağarcığı, dinleme, yazı farkındalığı olarak tanımlanan çeşitli etkinlikler yapmaktadır. Yapılan bu çalışmalarla çocukların ilköğretime hazırbulunuşluklarına ve okuma-yazma becerilerinin kazanılmasına destek olunmaktadır. Kıbrıs’ta hazırlanan yeni Okul Öncesi Eğitim Programı 2016-2017 öğretim yılından itibaren uygulanmaya konulmuştur. Bu programda yer verilen altı öğrenme alanından biri de Dil, İletişim ve Okuma-Yazmaya Hazırlık Öğrenme Alanı’dır. Okul öncesi sınıflarında öğretmenlerin bu alandaki çıktıları ve göstergeleri kullanarak okuma yazmaya hazırlık çalışmaları kapsamında etkinlikler planlamaları ve uygulamaları beklenmektedir. 2016-2017 öğretim yılında uygulamaya koyulmasından beri, okul öncesi öğretmenlerinin yeni program doğrultusunda okuma-yazmaya hazırlık çalışmalarını nasıl yürüttükleri konusunda her hangi bir değerlendirme çalışması yapılmamıştır. Bu çalışmanın amacı, KKTC’nin Gazimağusa kazasında devlet ve özel kurumlarda görev yapmakta olan bir grup okul öncesi öğretmeninin, okuma yazmaya hazırlık çalışmalarıyla ilgili bilgi ve beceri düzeylerini, okuma yazmaya hazırlık kapsamında uygulamakta oldukları etkinlikleri, çocukların hazırbulunuşuklarıyla ilgili önerilerini ve sınıflarda okuma yazmayı desteklemek için gerçekleştirdikleri çevre düzenlemelerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubu 2017-2018 eğitim- öğretim yılında Gazimağusa bölgesinde KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığ’ına bağlı, 16 devlet ve özel okul öncesi kurumunda görev yapmakta olan ve çalışmaya katılmayı kabul eden 50 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Bu araştırmanın verilerinin toplanması ve çözümlenmesinde nitel çalışma kapsamında durum çalışması deseni kullanılmıştır. Öğretmenlerle yapılan görüşmelerden elde edilen ses kayıtları çözümlenerek, temel kategoriler ve temalar şeklinde gruplanmış ve yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda, KKTC’deki okul öncesi kurumlarındaki öğretmenlerin yarıdan fazlasının kendisini bu konuda yeterli olarak algıladığı; okuma yazmaya hazırlık çalışmaları olarak ses bilgisel farkındalık, görsel algı, kelime dağarcığı, dinleme, yazı farkındalığı ve yazma becerilerini desteklemeye yönelik etkinliklerin her kurumda benzer çalışmalar yoluyla uygulandığı sonucuna varılmıştır. Öğretmenlerin; okuma yazmaya hazırbulunuşluk çalışmalarının yürütülmesinde bireysel farklılıkların önemini vurguladıkları, sınıflarında çevre düzenlemesi olarak gerçekleştirdikleri düzenlemelerin sınırlı kaldığı bulgusuna ulaşılmıştır.