'Values' are sources that carry cultural heritage buildings from the past to the present and to the future. Each cultural heritage building has it’s own unique identity, character and value. Through values, society can understand its past and thus, the desire to preserve cultural heritage within the community arises. However, during conservation and repair interventions, some of these values are disregarded and a decrese of heritage values may occur while attempting to improve these cultural heritage buildings.
On the other hand, depending on developing and changing life conditions, cultural heritage buildings may not meet today's needs, so to reactivate these buildings, adaptive reuse projects are realized for heritage buildings in historical areas. In Cyprus, which is very rich in cultural and heritage values, reuse projects have been rapidly increasing. On the other hand, a lot of old and historical buildings are being revitalized in the Historic Walled City of Nicosia with adaptive reuse projects. Although, efforts by the public and investors to reintroduce old heritage buildings, which are rapidly dissappearing to the city and the economy, are seen as a positive development, it should not be ignored that these interventions affect heritage values. In addition, the economic value is emphasized throughout these reuse projects and this causes changes in the authenticity of heritage buildings and changes in values and this causes a detriment to the identity of these buildings.
In this study, it is aimed to understand how conservation intervention affects heritage values and the degree of change in their authenticity in the Walled City of Nicosia. To this end, eight cultural heritage buildings that adaptive reuse projects have been
applied to in previous decades have been selected and their information was collected through area analysis and survey work in order to evaluate the heritage value and authenticity for each building. These evaluations and analyzes are based on theoretical knowledge derived from reuse works; this study includes the topics of the role of stakeholders, the degree of physical interventions, the appropriateness of the function, the impact of the legal process and the financial resources and their positive and negative effects on heritage values.
Keywords: cultural heritage buildings, cultural values, authenticity, adaptive reuse, values-based approach
ÖZ:
‘Değerler’ kültürel miras yapılarını geçmişten günümüze ve geleceğe taşıyan kaynaklardır. Her kültürel miras yapısının kendine özgü kimliği, özgün karakteri ve değerleri vardır. Değerler sayesinde toplum geçmişini anlar ve toplum içerisinde kültürel mirası koruma isteği oluşur. Ancak, yapılan koruma müdahaleleri sırasında bazı değerler gözetilmemekte ve kültürel miras yapıları iyileştirilirken miras değerlerinde kayıplar olabilmektedir.
Öte yandan, gelişen ve değişen yaşam koşulları ile kültürel miras yapıları günümüz ihtiyaçlarını karşılayamamakta ve miras yapılarının tarihi bölgede tekrar aktif hale gelebilmesi için yeniden işlevlendime projeleri gündeme gelmektedir. Yeniden kullanım projeleri kültürel miras açısından zengin olan Kuzey Kıbrıs’ta zaman içerisinde giderek artmakta ve Tarihi Lefkoşa Suriçi’nde birçok tarihi yapı yeniden işlevlendirilerek hayat bulmaktadır. Yok olmaya yüz tutmuş kültürel miras yapılarının halk ve yatırımcılar tarafından tekarar kente ve ekonomiye kazandırma çabaları olumlu bir gelişme olarak görülse de, yapılan bu müdahalelerin miras değerlerini etkilediği göz ardı edilmemelidir. Ayrıca, ekonomik değerlerin ön plana çıktığı bu dönüşüm projelerinde miras yapılarının özgünlükleri değişmekte ve farklı değerler eklenerek tarihi yapıların kimlikleri zedelenebilmektedir.
Bu çalışmada, Lefkoşa Suriçi’nde son on yıl içerisinde gerçekleştirilen koruma müdahalelerinin miras değerlerinin nasıl etkilediğini ve özgünlüklerinin ne derecede değiştiğini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için, yeniden işlevlendirilmiş kültürel miras yapılarından sekiz tarihi konut yapısı seçilerek yapılan
bölge analizleri ile anket çalışmaları yoluyla toplanan bilgiler incelenmiş ve bu yapıların miras değerleri ve özgünlükleri ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Teorik bilgilerden elde edilen bir çerçeveye dayandırılan değerlendirmelere ve analizlere bağlı olarak yeniden işlevlendirme çalışmalarında; paydaşların rolü, yapılan fiziksel müdahalelerin dereceleri, verilen fonksiyonun uygunluğu, yasal süreçin etkileri ve finansal kaynaklar ele alınmış, bu etkenlerin miras değerleri üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler: kültürel miras yapıları, kültürel değerler, özgünlük, yeniden işlevlendirme, değer-odaklı yaklaşım
