Health or being healthy is an important issue to maintain their living standards at the highest level so that individuals can be efficient and productive for their own society. For this reason, health sector and state hospitals should be analyzed whether they are efficient or productive. In both developed and developing countries, health sectors are complex structure therefore, the efficient of health services in a country has a significant impact on the progress of the development of the health systems offered.
This thesis investigates empirically the efficiency and productivity of state hospitals in North Cyprus. Dr. Burhan Nalbantoğlu state hospital, Gazimağusa state hospital, Dr. Akçiçek state hospital and Cengiz Topel state hospital were used between the years 2002 and 2013 by conducting Data Envelopment Analysis (DEA) and Malmquist analysis.
Based on the empirical results, most effective hospital is Dr. Burhan Nalbantoğlu State Hospital and the hospital with the lowest efficiency functions is Cengiz Topel State Hospital. In addition, the findings reveal that hospitals were active in 2005 and 2006, but in 2003, 2007 and 2011, it became clear that hospitals were not able to effectively use both physical and human resources. In the context of productivity, Burhan Nalbantoğlu State Hospital achieved the best score whereas Cengiz Topel State Hospital achieved the lowest score. Finally, it is important to mention that all hospitals were found productive in 2013 only. Keywords: TRNC State Hospitals, Health Sector, Efficiency, Productivity, DEA, Malmquist Analysis
ÖZ:
Bireylerin, yaşam standartlarını üst düzeyde tutabilmesinde, kendisine karşı ve topluma karşı olan sorumluluklarını verimli bir şekilde yerine getirebilmesinde sağlığın, sağlıklı olmanın önemli etkileri vardır. Bu nedenle hizmet sektörü olarak yerini alan sağlık sektörünün, analizde değer sağlayan sağlık sektörü işletmeleri olan hastanelerin ne düzeyde verimli olduklarının bilinmesini şart kılmıştır. Karmaşık bir yapıya sahip olan hastaneler, gelişmekte olan ülkelerde olduğu kadar gelişmiş olan ülkelerin de temsili göstergesidir. Bu nedenle bir ülkede sunulan sağlık hizmetlerinin verimli bir şekilde üretiminin sağlanabilmesi, sunulan sağlık sistemlerinin geliştirilmesi mevcut durumun ilerleyebilmesi için önemli etkiye sahiptir.
Yapılan bu çalışmada, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığına bağlı olarak çalışan Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi, Gazimağusa Devlet Hastanesi, Dr. Akçiçek Devlet Hastanesi, Cengiz Topel Devlet Hastanesi olmak üzere dört hastanenin 2002 – 2013 yılları arasındaki girdi ve çıktı düzeylerine yönelik olarak Veri Zarflama Analizi (VZA) ve Malmquist Endeksi (ME) Analizinin uygulanması sayesinde teknik etkinlik ve üretkenlik bulguları araştırılmıştır.
Ampirik sonuçlara göre en etkin bulunan hastane Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi ve etkinlik fonksiyonları en düşük olan hastane ise Cengiz Topel Devlet Hastanesi’dir. Ayrıca, yapılan analizler sonucunda, hastanelerin ortak olarak 2005 ve 2006 yıllarında etkin oldukları gözlemlenirken 2003, 2007 ve 2011 yıllarında hastanelerin hem fiziki hem de insan kaynaklarını etkin bir şekilde kullanamadığı ortaya çıkmıştır. Verimlilik (üretkenlik) bağlamında Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi en iyi skoru elde ederken Cengiz Topel Devlet Hastanesi en düşük skoru
elde etmiştir. Verimlilik bazında sadece 2013 yılında ortak olarak tüm hastanenler analiz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: KKTC Devlet Hastaneleri, Sağlık Sektörü, Etkinlik, Verimlilik, Veri Zarflama Analizi, Malmquist Endeksi