Ankara Atakule Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı Hipertansiyonu Olan Hastalarda Akdeniz Diyetine Uyumun Kan Basıncı Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi

Abstract

This study was planned and conducted on patients with hypertension between June and September 2017 at Atakule Family Health Care Center in Ankara in order to evaluate the effect of adherence to Mediterranean diet on blood pressure. Two hundred seventy hypertension patients were participated. A 6-part questionnaire including personal characteristics of the individuals was applied and physical activity and dietary habits, anthropometric measurements and blood pressure values, food consumption record, food consumption frequency and MEDAS (Mediterranean Diet Adherence Screener) scores were obtained by interviewing the individuals. Seventy percent of the individuals were female, and 30% were male. Individuals had a mean systolic blood pressure (SBP) of 136±14.97 mmHg and a mean diastolic blood pressure (DBP) of 84±11.47 mmHg. The mean of the individual's MEDAS scores were 7.77±2.31. In addition, 30% of the individuals participating in the study were found to have high adherence with the MEDAS. In the study, it was observed that SBP values decreased as the MEDAS scores of female subjects increased. (p <0.05). However, female subjects with high adherence to MEDAS were found to have a significanlty low SBP values compared to those with normal and low compliance (p<0.05). When the correlation between nutrient consumption of individuals and SBP and DBP values were analyzed, it was seen that the increase in consumption of dairy milk decreased the value of SBP and the decrease in water consumption increased the value of DBP (p <0.05). When the correlation between oil consumption and blood pressure was examined, it was determined that the increase of consumption of olive oil decreased the value of DBP while the consumption of corn oil increased the value of DBP (p <0.05). As a result, individuals with high adherence to MEDAS were found to have a statistically significantly lower SBP than normal and low-adherent individuals. It is suggested that, individuals should be educated about Mediterranean diet and the Mediterranean style nutrition model should be included in the hypertension patients nutrition plans. Keywords: Hypertension, Mediterranean diet, blood pressure, MEDAS score

ÖZ: Bu çalışma Haziran – Eylül 2017 tarihleri arasında Ankaradaki Atakule Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı hipertansiyon hastalarında, Akdeniz diyetine uyumun kan basıncı üzerine etkisini değerlendirmek amacı ile planlanmış ve yürütülmüştür. Çalışmaya 270 hipertansiyon hastası birey dahil edilmiştir. Bireylerle yüz yüze görüşülerek, bireylerin kişisel özellikleri, fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri ve kan basıncı değerleri, besin tüketim kaydı, besin tüketim sıklığı ve MEDAS (Akdeniz Diyetine Uyum Taraması) skorlarını içeren 6 bölümlük bir anket uygulanmıştır. Araştırma kapsamına alınan bireylerin % 70’i kadın, % 30’u erkektir. Bireylerin ortalama sistolik kan basıncı 136±14.97 mmHg, ortalama diyastolik kan basıncı 84±11.47 olarak bulunmuştur. Bireylerin MEDAS skorlarının ortalama değeri ise 7.77±2.31’dir. Ayrıca çalışmaya katılan bireylerin % 30’unun MEDAS’a yüksek uyum gösterdiği görülmüştür. Çalışmada kadın bireylerin MEDAS skorları arttıkça SKB değerlerinin düştüğü görülmüştür (p<0.05). Bununla birlikte MEDAS’a yüksek uyum gösteren kadın bireylerin, normal ve düşük uyum gösteren bireylere göre SKB değerlerinin istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0.05). Bireylerin besin tüketim miktarları ile SKB ve DKB değerleri arasındaki korelasyon incelendiğinde süt grubu alımının artmasının SKB değerini azalttığı, su alımındeki azalmanın da DKB değerini artırdığı görülmüştür (p<0.05). Katılımcıların, kullandıkları yağların tüketim miktarları ile kan basınçları arasındaki korelasyonlar incelendiğinde ise zeytinyağı alımının artmasının DKB değerini düşürdüğü, mısırözü yağı alımının artmasının ise DKB değerini artırdığı belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç olarak MEDAS’a yüksek uyum gösteren bireylerin, normal ve düşük uyum gösteren bireylere göre SKB değerlerinin istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha düşük olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar doğrultusunda bireylere Akdeniz diyeti hakkında eğitim verilmesi, hipertansiyon hastalarının beslenme planları hazırlanırken Akdeniz tarzı beslenme modelininin de plana dahil edilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Hipertansiyon, Akdeniz diyeti, kan basıncı, MEDAS skoru