ÖZ:Dil, insanın fizikî, ruhsal ve düşünce yapısıyla ilişkilidir. Bununla beraber
iletişim kaynağının temelinde dil vardır. Dilbilim, dili inceleyen bir bilim dalı olarak
gelişerek alt dallarını oluşturmuştur. Bunlardan biri biçembilimdir. Biçembilim, metin
ya da söylem alanlarında dilbilim yöntemlerinin uygulanmasıyla ortaya çıkan bilim
dalıdır.
Bu çalışmamızda Osman Şahin’in eserlerinde biçem konusu işlenmiştir.
Eserlerinden “Başaklar Gece Doğar” ve “Eşkıya Kuza” adlı roman türündeki iki ayrı
eseri incelenmiştir. Dilbilimin bir alt dalı olan biçembilim ve biçem yönünden
incelenen eserlerde, yazarın biçemi, yazarını biçemini oluşturan öğeler, yazarın özgün
söyleyişleri ve yazarın biçeminin Türkçenin sözvarlığına katkısı göz önünde
bulundurulmaya çalışılmıştır.
Birinci bölümde Osman Şahin’in yaşamöyküsü, sanatçı kişiliği, eserleri ve
incelenen eserlerinin Türk edebiyatına dilbilim ve biçembilim açısından katkıları ele
alınmıştır. Bununla beraber dil, dilbilim, biçembilim ve biçeme dair tanım, açıklama
ve eserlerinden taranılan örnekler yer almaktadır. Osman Şahin’in özgün
söyleyişlerinin, eserlerinde örneklerine rastladığımız halk ağzından derlemeler de
biçembilim açısından incelenmiş ve sözvarlığına katkısına değinilmiştir.
İkinci bölümde, Osman Şahin’in biçemini öne çıkaran örnekler bulunmaktadır.
İnceleme: Osman Şahin’in Biçemini Yansıtan Öğeler, Dilin Sözvarlığını Oluşturan
Öğeler, Yazarın Sanatsal Anlatılarla Kurduğu Biçemi, Yazarın Biçemini Oluşturan
Diğer Öğeler şeklindeki bölümlerden oluşmaktadır. Bu bölümlerde incelenen
öğelerden derlenen örneklerin yazarın biçemini yansıtacak şekilde olmasına dikkat
iv
edilmiş, Türkçenin sözvarlığına ve Türk Edebiyatına katkısı olacağını düşündüğümüz
örneklere yer verilmiştir.
Üçüncü bölüm ise, Osman Şahin’in biçemini yansıtan, sözvarlığını oluşturan
temel öğelerden ve bu öğelere ilişkin incelediğimiz eserlerden yola çıkarak vardığımız
sonuçları ve kaynakçayı içermektedir.
Yaptığımız biçembilim çalışmasının amacı, Osman Şahin’in eserlerinin,
biçembilime ve Türkçenin söz varlığına katkılarını belirlemek, yazarın özgün
söyleyişlerine ışık tutmaktır.
Anahtar Kelimeler: Osman Şahin, Biçem, Biçembilim, Başaklar Gece Doğar, Eşkıya
Kuza, Sözvarlığı.
Language is related to the physical, spiritual and mentality of human beings.
However, language is the basis of the source of communication. Linguistics has
developed as a branch of science that studies language and has formed its sub branches. One of them is stylistics. Stylistics is the science that emerges through the
application of linguistic methods in text or discourse.
In this study, the subject of style is discussed in Osman Şahin's works. Two of
his works, "Basaklar Gece Dogar" and "Eskıya Kuza", were examined. In the works
examined in terms of stylistics and style, which is a sub-branch of linguistics, the
author's style, the elements that form the author's style, the author's original discourse
and the contribution of the author's style to the Turkish vocabulary are tried to be
considered.
In the first part, the biography of Osman Şahin, his artistic personality, his
works and the contributions of his studied works to Turkish literature in terms of
linguistics and stylistics are discussed. In addition, there are definitions, explanations
and examples scanned from his works on language, linguistics, stylistics and style. The
collections of Osman Sahin's original discourses, examples of which we have come
across in his works, were also examined in terms of stylistics and his contribution to
his vocabulary was mentioned.
In the second part, there are examples highlighting Osman Sahin's style.
Examination: It consists of sections Reflecting the Style of Osman Sahin, Elements
Constituting the Vocabulary of Language, The Author's Style with Artistic Narratives,
and Other Elements Constituting the Author's Style. In these chapters, attention has
been paid to ensure that the examples compiled from the examined items reflect the
vi
style of the author, and examples that we think will contribute to the vocabulary of
Turkish and Turkish Literature are included.
The third part, on the other hand, includes the conclusions and bibliography we
have reached based on the basic elements that reflect the style of Osman Sahin,
constitute his vocabulary and the works we have examined about these elements.
The aim of our stylistics study is to determine the contributions of Osman
Şahin's works to morphology and Turkish vocabulary, and to shed light on the author's
original discourse.
Keywords: Osman Şahin, Style, Stylistics, Basaklar Gece Dogar, Eskıya Kuza,
Vocabulary.