Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının İletişim Becerileri ve Duygusal Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

ÖZ:Üstlenecekleri önemli sorumluluklar göz önünde bulundurulduğunda okul öncesi öğretmenlerinin bazı becerilere sahip olması gerekmektedir. Bu becerilerden biri etkili iletişim becerisidir. Çocuklarla kurulacak etkili iletişim, öğretimin daha yapılmasına ve öğrenme ortamında öğretmenin başarılı olmasına katkı sağlamaktadır. Okul öncesi öğretmenlerde bulunması gereken bir başka özellik ise duygusal okuryazarlıktır. Öğretmen tarafından çocuklara duygusal okuryazar bir sınıf ortamı sunulmasının çocukların duygusal okuryazarlık becerilerinin gelişmesine de katkı sağladığı ifade edilmektedir. Yüksek duygusal okuryazarlık becerilerine sahip öğrencilerin; akademik başarılarının, arkadaş ilişkilerinin daha olumlu seyrettiği ve sosyal becerilerinin daha iyi olduğu belirtilmektedir. İletişim becerileri ve duygusal okuryazarlık becerileri öğrenilebilen ve geliştirilebilen yeterliliklerdir ve hizmet öncesinde öğretmen adaylarının bu yönden desteklenmesi önemlidir. Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmen adaylarının iletişim becerileri ve duygusal okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelemektir. Araştırmada öğretmen adaylarının iletişim becerileri ve duygusal okuryazarlık düzeyleri ile ilişkili olabileceği düşünülen, çeşitli değişkenler ele alınarak incelenmiştir. Bu araştırmada veri toplanması amacıyla; araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu, Ersanlı ve Balcı (1998) tarafından geliştirilen İletişim Becerileri Envanteri ile Palancı, Kandemir, Dündar ve Özpolat (2014) tarafından gerçekleştirilen Duygusal Okuryazarlık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini KKTC’ de, Gazimağusa’da bulunan Doğu Akdeniz Üniversitesi, Temel Eğitim Bölümü, Okul Öncesi Öğretmenliği programının 1,2,3 ve 4. Sınıflarında öğrenim görmekte olan 226 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Elde edilen bulgulara göre; okul öncesi öğretmen adaylarının iletişim beceri düzeyleri ile duygusal okuryazarlık düzeyleri cinsiyetlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Benzer biçimde öğretmen adaylarının uyruk, yaşamını en uzun geçirdiği yer, sınıf düzeylerine göre duygusal okuryazarlık ve iletişim beceri düzeylerinde de anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Araştırmaya katılan öğretmen adaylarının iletişim beceri düzeyleri ile duygusal okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişkinin yönünün pozitif olduğu ve anlamlılık gösterdiği belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmen adaylarının iletişim beceri düzeyleri yükseldikçe duygusal okuryazarlık düzeylerinin de yükseldiği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular, öğretmen eğitimi ile ilgili öneriler şeklinde tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Öğretmen Adayları, İletişim Becerileri, Duygusal Zeka, Duygusal Okuryazarlık.

Considering the important responsibilities they will undertake, preschool teachers need to have some skills. One of these skills is effective communication skills. Communication with children contributes to the more effective teaching and the success of the teacher in the learning environment. Another characteristic that preschool teachers should have is emotional literacy. It is stated that the teacher’s presentation of an emotional literacy classroom to the children contributes to the development of children's emotional literacy skills. It is stated that academic achievement, friendship relations are more positive and social skills are better developed for students with high emotional literacy skills; The communication skills and emotional literacy skills mentioned are competences that can be learned and developed, and it is important that pre-service teachers are supported in this respect. The aim of this study is to investigate the communication skills and emotional literacy levels of preschool teachers according to various variables. In this study, various variables which are thought to be related to communication skills and emotional literacy levels of prospective teachers were examined. In order to collect data; The Personal Information Form developed by the researcher, the Communication Skills Inventory developed by Ersanlı and Balcı (1998) and the Emotional Literacy Scale conducted by Palancı, Kandemir, Dündar and Özpolat (2014) were used. According to the findings; preschool teacher candidates' communication skill levels and emotional literacy levels differ significantly according to their gender. Similarly, significant differences were found in the levels of emotional literacy and communication skills according to nationality, the place where the participant spent their life and grade levels. It was determined that the relationship between communication skill levels and emotional literacy levels of prospective teachers was positive and meaningful. It was concluded that as the communication skill levels of preschool teacher candidates increased, their emotional literacy levels increased also. The findings were discussed in the form of suggestions on teacher education. Keywords: Preschool Education, Teacher Candidates, Communication Skills, Emotional Intelligence, Emotional Literacy.