Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde Öğrenim Gören Öğrencilerin Yeme Bağımlılığı, Yeme Davranışı ve Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi

Abstract

ÖZ: Yeme bağımlılığı madde bağımlılığına benzer biyolojik ve davranıĢsal özellikler göstermektedir. Yeme bağımlılığı, yeme bozukluğu ve obezite birbirini tetikleyen etkenlerdir. ÇalıĢmanın amacı 18-25 yaĢ arası üniversite öğrencilerinde yeme bağımlılığı, yeme davranıĢı ve beslenme durumlarındaki iliĢkinin değerlendirilmesidir. ÇalıĢma rastgele örnekleme yöntemiyle belirlenmiĢ 370 Doğu Akdeniz Üniversitesi öğrenci üzerinde yürütülmüĢtür. Yeme bağımlılığı Yale Yeme Bağımlılığı Ölçütü (YFAS), yeme davranıĢ bozukluğu Yeme Tutum Testi (EAT-26) ile, vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel ve kalça çevresi tekniğine uygun olarak ölçülmüĢtür. Bireylerin beslenme durumları miktarlı besin tüketim sıklığı kaydı ile alınmıĢtır. Bu çalıĢma sonuçlarına göre bireylerin %21.1‟ine yeme bağımlılığı tanısı konulmuĢtur ve yeme bağımlılığı tanısı olanların %66.7‟si kadınlardır. YFAS „a göre yeme bağımlılığı olan bireyler potansiyel bağımlılık yaratan besinlerden en çok çikolata/gofret, ardından cips ve kola/gazozu tercih etmiĢlerdir. Öğrencilerin %35.7‟sinde yeme bozukluğu riski yüksektir. Yeme bağımlılığı olanların oranı yeme bozukluğu riski yüksek olanlarda (%32.6), yeme bozukluğu riski düĢük olanlara (%14.7) göre daha yüksek bulunmuĢtur (p<0.001). Toplam YFAS puanları ile EAT 26 puanları arasında aynı yönlü doğrusal zayıf bir iliĢki bulunmuĢtur (p<0.001). Yeme bağımlılığı ile vücut ağırlığı, BKĠ, bel çevresi, kalça çevresi ve bel/kalça oranı değerleri arasında aynı yönlü zayıf bir iliĢki bulunmuĢtur (p<0.05). YFAS puanları ile günlük enerji, yağ, karbonhidrat, sükroz, doymuĢ, çoklu doyamıĢ ve tekli doymuĢ yağ alım miktarları arasında aynı yönlü zayıf bir iliĢki saptanmıĢtır (p<0.05). iv Bireylerin toplam EAT-26 puanları ile günlük enerji, karbonhidrat, sükroz ve posa alım miktarları arasında ters yönlü zayıf bir iliĢki saptanmıĢtır (p<0.05). Yeme bağımlılığı, yeme davranıĢ bozukluğu ve beslenme durumu iliĢkisini irdeleyen bireylerin vücut bileĢimlerinin, egzersiz ve aktivite durumlarının, psikolojik ve ekonomik durumlarının da değerlendirildiği daha geniĢ örneklem büyüklüğüne sahip farklı popülasyon grupları ile de çalıĢmalar yapılmalıdır. Anahtar kelimeler: Yeme Bağımlılığı, Yeme Bozukluğu, Beslenme Durumu, Antropometrik Ölçümler, Obezite.

Food addiction has similar biological and behavioural properties like substance addiction. Food addiction, eating disorder and obesity are factors that trigger each other. The aim of this study was to examine the relationship among food addiction, eating disorder and nutritional status in 370 Eatern Mediterrenean University students, aged between 18 and 25 years. The study was conducted by random sampling technique. Food addiction was assessed by using Yale Food Addiction Scale (YFAS), eating disorder was assessed by Eating Attitute Test (EAT-26), weight, height, waist and hip circumferences were measured according to suitable technique. Nutritional status of the individuals was assessed by using the Food Frequency Questionnaire. According to the study results %21.1 of the students was diagnosed as food addicted and %66.7 of these students were women. Problematic foods, in other words potentially addictive foods were examined by YFAS and accordingly it was found that chocolate/cookies, followed by chips and coke/soda were the most preferable foods by food addicted individuals. It was found that %35.7 of the individuals had high risks of eating disorder. Overall, the ratio of food addiction was higher in those with high risk of eating behavior disorder (32.6%) than those with low risk of eating disorder (14.7%) (p<0.001). There was a linear weak correlation between total YFAS scores and EAT-26 scores (p<0.001). There was a linear weak correlation between food addiction and weight, BMI, waist circumference, hip circumference and waist/hip ratio (p<0.05). There was a positive weak relationship between YFAS scores and daily energy, fat, carbohydrate,sucrose, saturated, monounsaturated and vi polyunsaturated fat intakes (p<0.05). In addition, there was a negative weak relationship between EAT-26 scores and daily energy, carbohydrate, sucrose and fibre intakes (p<0.05). Further study should also be conducted with different population groups and with a larger sample size in which the body composition, exercise and activity status, psychological and economic status of individuals are assessed while evaluating food addiction, eating disorder and nutritional status. Keywords: Food addiction, Eating Disorder, Nutritional Status, Anthropometric Measurements, Obesity