Locational decisions are generally considered strategical level decisions. Hence,
location problems received a large concern in the literature. There are several factors
like: distances, demand amounts, facility capacities etc. that may affect the locational
decisions. Most studies in the literature had considered these factors. However, there
are few studies which considers distribution capacities of the production systems.
Today, especially service production systems such as fast-food producers declare a
time limit in their delivery operations. In such systems, the distribution capacities
and distribution time limits should be considered in location problems. In this study,
it is aimed at investigate several realistic versions of location problems with
distribution capacity and time limits, formulate these problems as optimization
problems and develop exact/heuristic solution methods for those problems.
In this study, two distribution capacitated locational problem type had been
developed. Type-1 is distribution capacitated version of well-known p-center
problem on the other hand, type-2 is distribution capacitated version of well-known
maximum-covering problem. MIP models and heuristic algorithms had been
developed for both type of the problem. After that, computed results are compared
and findings had been presented in conclusion section. In addition, a real life case
study had been done too.
Keywords: location optimization, distribution capacities, p-center, maximum
covering.
ÖZ:
Yer seçimi kararları genel olarak stratejik kararlardır. Dolayısıyla yer seçimi kararları
üzerine literatürde oldukça fazla sayıda çalışma bulunmaktadır. Uzaklık, talep
miktarı, tesis kapasitesi vb. birtakım faktörler yer seçimi kararlarını etkilemektedir.
Yukarıda bahsedilen faktörler literatürde birçok çalışmada yer almıştır. Fakat, bir
üretimin sisteminin dağıtım kapasitesi düşünülürek yapılan çalışmalar oldukça az
sayıdadır.
Günümüzde, servis üzerine hizmet veren üretim sistemleri dağıtım operasyonları için
zaman kısıtı koymuşlardır. Buna örnek olarak Fast-Food tesislerini verebiliriz. Bu
tarz sistemlerde yer seçimi problemi düşünülürken dağıtım kapasiteleri ve dağıtım
süreleride hesaba katılmaladır. Bu çalışmanın amacı gerçekçi dağıtım kapasiteli ve
zaman kısıtlı yer seçimi problemlerini araştırıp daha sonra bunları çözmek üzere
kesin ve sezgisel çözüm yöntemlerini formülüze etmektir.
Bu çalışmada dağıtım kapasiteli iki farklı yer seçimi problemi geliştirilmiştir. Tip 1
problemi literatürde bilinen p-center probleminin dağıtım kapasiteli versiyonudur öte
yandan Tip 2 probleimi literatürde bilinen maximum-covering probleminin dağıtım
kapasiteli versiyondur. Her iki problem tipi içi karışık tamsayı izlenceleme modelleri
ve sezgisel algoritmalar oluşturulmuştur. Daha sonra, bulunan sonuçlar
karşılaştırılmış ve bulgular sonuç bölümünde yer almıştır. Ayrıca, gerçek hayattan
bir vaka çalışması yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler: yer seçimi eniyilemesi, dağıtımı kapasitesleri, p-center,
maximum covering
