The analysis of archaeological bronze artifacts for the identification of corrosion
products and the evaluation of possible causes of these products is carried out by a
combination of different disciplines. Corrosion products seen on bronze objects have
often destructive effects on the artifacts due to their complex structure and put the
artifacts in a cycle of irreversible deterioration. Because each artifact is original, it is
necessary to examine each one separately in order to understand and stop the cause
of this destructive process.
In this thesis, it is aimed to identify corrosion products resulting from the chemical
and electrochemical corrosion processes of the 6 bronze bowl, selected by hoard, in a
pithos from Late Bronze Age and to explain the effect of environmental-structural
factors. In line with this goal, Cyclic Voltammetry (CV) for electrochemical analysis
of corrosion product samples, 3 of each and 18 total, and Fourier Infrared
Spectroscopy (FT-IR) were used for spectroscopic examination.
Electrochemical analyses and spectroscopic examinations of bronze artifacts have
identified the presence of different types of copper alloy corrosion products.
Consequently, corrosion types of 6 bronze bowls from the Late Bronze Age period
were identified and it was observed that they were directly and indirectly related to
environmental factors in the formation of these corrosion products.
Keywords: bronze, corrosion, infrared spectroscopy, cyclic voltammetry
ÖZ
Arkeolojik bronz eserlerin korozyon ürünlerinin tanımlanmasına yönelik analiz ve bu
ürünlerin olası sebeplerinin değerlendirilmesi disiplinlerarası bir çalışma ile
gerçekleştirilmiştir. Bronz objeler üzerinde görülmekte olan korozyon ürünleri
kompleks yapıları sebebi ile eserler üzerinde çoğunlukla yıkıcı etkilere sahip olup,
eserleri geri dönüşümü olmayan bir bozulma döngüsüne sokmaktadır. Her bir eserin
özgün olmasından dolayı, bu yıkıcı sürecin sebebini anlamak ve durdurmak için
detaylı araştırmalar yapılması gerekmektedir.
Bu tezde, bir pitos içerisinde bulunan ve Geç Tunç Dönemi'ne ait altı adet bronz
kasenin korozyon ürünleri iki farklı spektroskopik metot ile detaylı incelenmiştir.. Bu
amaçla, altı farklı kaseden üçer örnek alınmak suretiyle toplam 18 adet korozyon
ürünü örnekleri, Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektroskopisi (FT-IR) ve
Dönüşümlü Voltametri spektroskopik yöntemleri ile detaylı incelenmiştir.
Elektrokimyasal analizleri ve spektroskopik incelemeleri gerçekleştirilmiş olan
bronz eserlere ait örneklerde farklı türde, bakır alaşımlarına ait korozyon ürünlerinin
varlığı belirlenmiştir. Geç Tunç Çağı dönemine ait altı adet bronze kasenin korozyon
türleri tespit edilmiş ve bu korozyon ürünlerinin oluşumunda çevresel faktörler ile
doğrudan ve dolaylı olarak ilişkisi detaylı olarak tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: bronz, korozyon, infrared spektroskopi, dönüşümlü voltametri
