Co-Creation Model in Cultural Heritage Management Decision-Making Process

Abstract

Co-creation as a recent interdisciplinary methodology comes as a management initiative. This contemporary, alternative and creative approach is user-based and focused more on the involvement of the user’s needs / local communities and ideas rather than the traditional one-way patterns that are passive and focused mainly on the experts, authorities and top-down decision-making. The extensive meaning of the term “cultural heritage” is already defined as “multi layered / multi-paradigmatic” which implies to all the man-made and natural inheritance worldwide”. The CHM (Cultural Heritage Management) decision-making process as the multifaceted system incorporates mostly a network of participants such as users, managers, authorities, experts, NGO’s and academicians to deal with the heritage legacy in the most appropriate manner following the internationally accepted legislation and regulations. Also, the CHM decision-making process includes and engages various participants and disciplines in order to be achieved successful management plans for a better future of the heritage sites. The main aim of this study is to test co-creation’s impact in CHM decision-making process. Hence to propose a model that will present the applicability of co-creation in CHM. Furthermore, to check if co-creation is more suitable rather than already existing public participation approaches and if it will bring benefits and improvements in the field of CHM. Also, another aim of this thesis is to present how this relatively new term which has a wide range of possibilities could be underlined and applied into the domain of CHM instead of the already existing, less democratic and passive terminology of public participation in the complex decision-making process. Additionally, to check and prove whether the model could be beneficial for various geographies and contexts. This thesis is elaborated through 5 Chapters initially by defining the problems, research questions, hypothesis, methodology and limitations (Chapter 1). Extensive literature reviews on main keywords such as: public participation, CHM and co creation are provided in the theoretical chapters (Chapters 2 and 3). Examined International Legislation (Charters and Documents), models (Ladders, IAP2 Spectrum, Co-creation wheels, Platforms, Toolkits), case studies from various contexts (developed and developing countries) are provided to identify the weak points of the implemented public participation practices in CHM decision-making and detect their similarities and differences with the co-creation methodology (Chapters 2 and 3). All data collected is reflected in the last chapter of the thesis through the formation of the co-creation model for improved, bottom up and sustainable CHM decision-making by the stakeholders (Chapters 4 and 5). Keywords: Public Participation, Cultural Heritage Management, Decision-making process, Co-creation

ÖZ: Yönetim girişimi olarak yakın tarihlerde kullanılmaya başlanan ‘birlikte yaratma’, disiplinerarası bir metodoloji olarak bilinmektedir. Geleneksel yöntemlerin pasif, tek yönlü tepeden tabana karar verme süreçlerinin aksine, birlikte yaratma çağdaş, alternatif, yaratıcı ve hem tepeden tabana hem de tabandan yukarıya çalışan bir yöntem olarak bilinmektedir. “Kültürel miras” teriminin geniş anlamı, dünya çapında tüm insan yapımı ve doğal mirası ifade eden “çok katmanlı / çok paradigmalı” olarak tanımlanmıştır. Çok yönlü bir sistem olarak kültürel miras yönetimi karar verme süreci, uluslararası kabul görmüş mevzuat ve yönetmeliklere uygun olarak mirasın en uygun şekilde ele alınması için çoğunlukla kullanıcılar, yöneticiler, yetkililer, uzmanlar, STK'lar ve akademisyenler gibi çok katılımcı bir ağ içermektedir. Ayrıca, kültürel miras yönetimi karar verme süreci, çeşitli katılımcı ve disiplinleri sürece dahil ederek, miras alanlarının daha iyi bir geleceğe sahip olması için başarılı yönetim planlarını yapmayı hedeflemektedir. Bu çalışmanın temel amacı, kültürel miras yönetimi karar verme sürecinde birlikte yaratmanın etkisini test etmektir. Dolayısıyla çalışma kültürel miras yönetiminde birlikte yaratmanın uygulanabilirliğini ortaya koyacak bir model önermeyi hedeflemektedir. Bunun yanında, çalışma kapsamında, yönetim planı karar verme süreçlerinde, mevcut halk katılımı yaklaşımlarından farklı olarak, birlikte yaratama/oluşturmanın daha uygun olup olmadığı ve kültürel miras yönetimi alanına ne gibi bir yarar sağlayacağı veya alanı nasıl iyilestireceği iyileştirme getireceği ortaya konacaktır. Bu amaca bağlı olarak, geniş kullanım alanına sahip olan bu nispeten yeni terimin, kültürel miras yönetimi alanındaki karmaşık karar alma sürecinde, halihazırda var olan, daha az demokratik ve pasif halk katılımı terminolojisi yerine nasıl uygulanabileceği tartışılacak ve önerilecektir. Bunun yanında, çalışmada önerilen modelin farklı bağlam ve coğrafyalarda kullanılıp kullanılamayacağı da ortaya konmaktadır. Çalışma beş ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, tezin amacı, metodu ve araştırma sorularının yer aldığı giriş verilmektedir. İkinci ve üçüncü bölümde tez çalışmasının kuramsal çerçevesini oluşturan konular- halk katılımı, kültürel miras yönetimi ve karar verme süreci, birlikte yaratma, halk katılımı ve birlikte yaratmanın benzerlik ve farklılıkları- tartışılmıştır. Buna göre, halk katılımı, halk katılımı ile ilgili uluslararası mevzuat, yönetmelikler ve belgeler ile halk katılımı modelleri ve kültürel miras alanları yönetim planlarında halk katılımının uygulamadaki eksiklikleri örnek alan çalışmaları ile tezin ikinci bölümünde tartışılmıştır. Birlikte yaratma modelleri, uygulama alanları ve kültürel miras yönetim planı karar verme sürecindeki yeri ve uygulanabilriliği ise tezin üçüncü bölümünde incelenmiştir. Yapılan literatür çalışması ve örnek alan çalışmaları neticesinde, geleneksel halk katılımı ve birlikte yaratma arasındaki benzerlik ve farklılıklar ile birlikte yaratmanın kültürel miras yönetim sürecine uygulanabilirliğini ortaya koyan model önerisi çalışmanın dördüncü bölümünde sunulmuştur. Buna göre, birlikte yaratma yaklaşımı halk katılımı süreçlerini içinde barındıran ancak halk katılımından daha öteye bu süreci taşıyan, daha katılımcı, şeffaf ve aşağıdan yukarıya çalışan bir süreç olarak daha sürdürülebilir, şeffaf ve eşitlikçi bir katılım süreci hedeflemektedir. Tenzin son bölümünde ise bulgular, sonuç ve gelecekteki çalışmalar için öneriler yer almaktadır. Anahtar Kelimeler: Halkın Katılımı, Kültürel Miras Yönetimi, Karar Verme Süreci, Birlikte Oluşturma