ÖZ:
Bu araştırma; Instagram platformunda çocuklar adına açılmış olan çocuk
profillerinin, paylaşım içerikleri, paylaşım sıkılığı, katılım hakkına olumlu-olumsuz
yer verilme durumu ve çocukluk imajları açısından incelemeyi amaçlamaktadır.
Yapılan bu araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni
kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini; çocuk adına açılmış 10 profil
oluşturmaktadır. Araştırmanın veri kaynağını belirlenen profillerin 01.01.2021–
31.01.2021 tarihleri aralığında yapılmış paylaşımlar oluşturmaktadır. Araştırmacı
tarafından bilgisayar ortamında kayıt altına alınan paylaşımların açıklamaları,
araştırmacı tarafından oluşturulmuş olan “Instagram Profili Kodlama Formu”
kullanılarak toplanmıştır. Formun, geçerliliğinin sağlanabilmesi amacıyla alanında
yetkin 4 uzmanın görüşüne sunulmuş ve dönütleri dikkate alınarak düzenlenmiştir.
Formun güvenirliğinin sağlanması için araştırmacı ve tez danışmanı birbirlerini
görmeyecek şekilde konumlanarak aynı anda rastgele yöntemle seçilen 3 paylaşımı
“Instagram Profili Kodlama Forumu”na göre analiz etmiştir. Verilerin analizinde,
içerik analizi ve betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularında;
incelenen profillerin hepsinde çocuğun kişisel bilgilerine yer verildiği görülmüştür.
Araştırmanın sonucunda, çocuk adına açılan profillerin çoğunlukla çocukların anneleri
tarafından yönetildiği babalar tarafından yönetilen bir profilin olmadığı tespit
edilmiştir. Paylaşım açıklamalarında çoğunlukla yetişkin ifadelerinin kullanıldığı ve
çocuğun paylaşım sürecine katılımının sağlanmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Çocukların katılım haklarının olumlu ve olumsuz yansıtılma durumu birbirine çok
yakındır. Ancak çocukların paylaşım sürecine dâhil edilmediği sonucundan hareketle
yapılan olumlu paylaşımlarda gerçek katılımın olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Profillerde çoğunlukla günlük yaşam rutini içeren paylaşımlar ve reklam içerikli
paylaşımların yer aldığı ve ebeveynlerin reklam içerikli paylaşımlarda bulunarak ticari
gelir elde ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Paylaşım açıklamalarında çocukların
çoğunlukla “masum çocuk” imajında sunulduğu ve bu durumun toplumun çocuğu
yetersiz, masum ve yetişkin yardımına muhtaç varlıklar olarak gördüğü sonucuna
ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular, literatürde destekli çalışmalarla
tartılmıştır. Yapılan çalışma; çocuk ve medya ile bağlantısı olan bireylere, bilim
insanlarına, ebeveynlere, öğretmenlere ve toplumdaki bütün bireylere verilen
önerilerle sonuçlandırılmıştır.
The purpose of this study is to analyze children profiles created on behalf of
children on the Instagram platform in terms of content shared, frequency of sharing,
positive and negative coverage of the right to participate, and childhood images. In
this study, a case study design was used, which is a type of qualitative research. The
study sample consists of ten profiles that were created on behalf of the child. The data
source of the research are the posts shared by the determined profiles between
01.01.2021 and 31.01.2021. The researcher documented the shared posts in a digital
environment. The researcher compiled the descriptions of the recorded posts using an
“Instagram Profile Coding Form.” To verify its validity, the appropriate form was
submitted to the opinion of four experts in respective disciplines and the form was
revised based on their opinions. In order to ensure the reliability of the form, the
researcher and thesis advisor seperately analyzed three randomly chosen Instagram
profiles using the “Instagram Profile Coding Form”. The data were analyzed with
content analysis and descriptive analysis techniques. According to the findings of the
study, it was seen that the personal information of the child was included in all the
profiles analyzed. As a result of the research, it has been determined that the profiles
opened on behalf of the child are mostly managed only by the mothers of the children,
and there is no profile managed by the fathers. In this regard, it was concluded that the
child's participation in the sharing process was not ensured. The positive and negative
posts about children’s participation right is found to be close. It has been determined
that children's profiles are mostly shared with daily life and advertising content. It has
been concluded that parents have commercial income by posting advertisements on
their children's profiles. The children were primarily portrayed as "innocent children"
in the sharing statements investigated. It has been concluded that society views
children as insufficient, innocent, and in need of adult’s assistance. The research
findings were reviewed in line with supporting studies from the literature. This study
concluded with suggestions to individuals, scientists, parents, and teachers, as well as
to other members of society who work with children and the media.
