Sosyal Medya Platformunda Yer Alan Çocuk Profillerinin İncelenmesi: Instagram Örneği

Abstract

ÖZ: Bu araştırma; Instagram platformunda çocuklar adına açılmış olan çocuk profillerinin, paylaşım içerikleri, paylaşım sıkılığı, katılım hakkına olumlu-olumsuz yer verilme durumu ve çocukluk imajları açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Yapılan bu araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini; çocuk adına açılmış 10 profil oluşturmaktadır. Araştırmanın veri kaynağını belirlenen profillerin 01.01.2021– 31.01.2021 tarihleri aralığında yapılmış paylaşımlar oluşturmaktadır. Araştırmacı tarafından bilgisayar ortamında kayıt altına alınan paylaşımların açıklamaları, araştırmacı tarafından oluşturulmuş olan “Instagram Profili Kodlama Formu” kullanılarak toplanmıştır. Formun, geçerliliğinin sağlanabilmesi amacıyla alanında yetkin 4 uzmanın görüşüne sunulmuş ve dönütleri dikkate alınarak düzenlenmiştir. Formun güvenirliğinin sağlanması için araştırmacı ve tez danışmanı birbirlerini görmeyecek şekilde konumlanarak aynı anda rastgele yöntemle seçilen 3 paylaşımı “Instagram Profili Kodlama Forumu”na göre analiz etmiştir. Verilerin analizinde, içerik analizi ve betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularında; incelenen profillerin hepsinde çocuğun kişisel bilgilerine yer verildiği görülmüştür. Araştırmanın sonucunda, çocuk adına açılan profillerin çoğunlukla çocukların anneleri tarafından yönetildiği babalar tarafından yönetilen bir profilin olmadığı tespit edilmiştir. Paylaşım açıklamalarında çoğunlukla yetişkin ifadelerinin kullanıldığı ve çocuğun paylaşım sürecine katılımının sağlanmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların katılım haklarının olumlu ve olumsuz yansıtılma durumu birbirine çok yakındır. Ancak çocukların paylaşım sürecine dâhil edilmediği sonucundan hareketle yapılan olumlu paylaşımlarda gerçek katılımın olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Profillerde çoğunlukla günlük yaşam rutini içeren paylaşımlar ve reklam içerikli paylaşımların yer aldığı ve ebeveynlerin reklam içerikli paylaşımlarda bulunarak ticari gelir elde ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Paylaşım açıklamalarında çocukların çoğunlukla “masum çocuk” imajında sunulduğu ve bu durumun toplumun çocuğu yetersiz, masum ve yetişkin yardımına muhtaç varlıklar olarak gördüğü sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular, literatürde destekli çalışmalarla tartılmıştır. Yapılan çalışma; çocuk ve medya ile bağlantısı olan bireylere, bilim insanlarına, ebeveynlere, öğretmenlere ve toplumdaki bütün bireylere verilen önerilerle sonuçlandırılmıştır.

The purpose of this study is to analyze children profiles created on behalf of children on the Instagram platform in terms of content shared, frequency of sharing, positive and negative coverage of the right to participate, and childhood images. In this study, a case study design was used, which is a type of qualitative research. The study sample consists of ten profiles that were created on behalf of the child. The data source of the research are the posts shared by the determined profiles between 01.01.2021 and 31.01.2021. The researcher documented the shared posts in a digital environment. The researcher compiled the descriptions of the recorded posts using an “Instagram Profile Coding Form.” To verify its validity, the appropriate form was submitted to the opinion of four experts in respective disciplines and the form was revised based on their opinions. In order to ensure the reliability of the form, the researcher and thesis advisor seperately analyzed three randomly chosen Instagram profiles using the “Instagram Profile Coding Form”. The data were analyzed with content analysis and descriptive analysis techniques. According to the findings of the study, it was seen that the personal information of the child was included in all the profiles analyzed. As a result of the research, it has been determined that the profiles opened on behalf of the child are mostly managed only by the mothers of the children, and there is no profile managed by the fathers. In this regard, it was concluded that the child's participation in the sharing process was not ensured. The positive and negative posts about children’s participation right is found to be close. It has been determined that children's profiles are mostly shared with daily life and advertising content. It has been concluded that parents have commercial income by posting advertisements on their children's profiles. The children were primarily portrayed as "innocent children" in the sharing statements investigated. It has been concluded that society views children as insufficient, innocent, and in need of adult’s assistance. The research findings were reviewed in line with supporting studies from the literature. This study concluded with suggestions to individuals, scientists, parents, and teachers, as well as to other members of society who work with children and the media.