The purpose of the study is to evaluate the production efficiency of the Dairy
Production specifically White Cheese and Hellim Production and Total Cheese
Production in one of the biggest dairy factories, KOOP in North Cyprus. Data
Envelopment Analysis is applied for during the 35-month period interval between
2018 and 2020 among 5 Inputs and 2 Outputs. Processed Milk Amount, Energy Cost,
Production Loss, Labor Cost, Production Amount are inputs whereas Sale Costs and
1/Waste are chosen as outputs. Input-oriented BCC model has been applied. White
Cheese Production is found to be more efficient than Hellim Production. Nevertheless,
increasing importance of Hellim with PDO and export opportunities via Green Line
would promote its Production in the next 3-year period. Seasonal effects, political
decisions and pandemic period played important role in decrease in efficiency of
production in certain months. The paper gives suggestions on how to support the
efficient production of both cheese types by decreasing the production loss, energy
costs and wastes.
ÖZ:
Bu tezde KKTC’nin en önemli gelir kaynaklarından biri olan Süt Sektörünün öncü
işletmelerinden KOOP’un peynir üretim verimliliği araştırılmış, Beyaz Peynir, Hellim
ve Toplam Peynir Üretimi 35 ay süre zarfında 5 girdi ve 2 çıktı parametreleri ışığında
Veri Zarflama Analizi ile değerlendirilmiştir. İşlenen süt miktarı, Enerji Maaliyetleri,
Fire, İşçi Maaliyetleri ve Üretim Miktarı girdiler olup, Satış Maaliyetleri ve 1/Atık
çıktılar arasında yer almaktadır. Girdi odaklı BCC modeli kullanılmıştır. Beyaz Peynir
Üretiminin Hellim Üretiminden daha verimli olduğu ortaya çıkmış olup, Hellim
Tescili ile artacak olan Hellim İhracatı ve talepten dolayı verimliliği artıracak farklı
yöntemler araştırılmıştır. Mevsimsel değişimler, politik gelişmeler ve pandemi şartları
üretim verimliliğini azaltan ana etkenler arasındadır. Bu tez aracılığıyla KOOP Üretim
Tesislerinin verimliliğini arttırmak ve ekonomik sürdürülebilirliği sağlamak adına
etkin bir atık yöntemi ve üretim maliyetlerini azaltma yöntemleri uygulanacak, gelecek
dönemler için ekonomik tavsiyelerde bulunulacak.
