ÖZ:
Gelişen teknolojiyle birlikte hızla değişen iş dünyasında hayatta kalmak, küçük
işletmelerin karşı karşıya olduğu önemli zorluklardan birisidir. Önemli bir kısmı aile
işletmelerinden oluşan bu tür işletmeler genellikle bu değişime uyum sağlayamamakta
ve pek çoğu ikinci nesile ulaşamadan silinip gitmektedirler.
İşletmelerin, ikinci nesil ve daha sonrasına ulaşabilmeleri ve devamlılıkları için
önerilebilecek en önemli reçetelerden birisi kurumsallaşma olacaktır. Kurumsallaşma
sayesinde hem yönetenler hem de müşteriler için daha öngörülebilir hale gelen
işletmeler daha akılcı kararlar almakta ve işletme performanslarını arttırmaktadır.
İşletmeleri olumsuz etkileyen şartlardan birisi ise yaygın şekilde görülen nepotizmdir
(akraba kayırmacılığı). Nepotizm nedeniyle bazı işletmeler rasyonel kararlar
verememekte ve rekabet anlamında piyasada konum kaybederek geleceğini riske
atabilmektedir.
İşletmelerin karşı karşıya olduğu bir diğer konu ise bulundukları çevredeki
belirsizliklerdir. Bu belirsizlikler piyasa ile ilgili olabileceği gibi ülkedeki siyasi
ortamdan da kaynaklanabilmektedir.
Bu çalışmada KKTC’de faaliyet gösteren işletmelerin sahipleri ve/veya çalışanlarına
yönelik bir anket çalışması yapılmıştır. Araştırmada kurumsallık, nepotizm ve çevresel
belirsizlik düzeyi literatürden elde edilen ölçekler yardımıyla belirlenmiş ve bu
boyutların işletme performansına etkileri incelenmiştir.
One of the major obstacles that small firms confront is surviving in a quickly changing
business world with rapidly emerging technology. These firms, many of which are
family businesses, are unable to adjust to the change, and many of them fade out before
reaching the second generation.
Institutionalization is one of the most essential prescriptions for preventing companies
from suffering a similar destiny. Companies have become more predictable for both
managers and customers as a result of institutionalization, allowing them to make more
reasonable decisions and improve firm performance.
The pervasive nepotism is one of the conditions that has a detrimental impact on
businesses. Some businesses are unable to make sensible judgments as a result of
nepotism, and they may end up jeopardizing their future by losing market share.
Another difficulty that businesses encounter is the unpredictability of their
surroundings. These concerns could be tied to both the market and the country's
political climate.
In this study, a survey was conducted for the owners or employees of companies
operating in the TRNC. The researchers used scales from the literature to determine
the levels of institutionalism, nepotism, and environmental uncertainty in the study.
The implications of these dimensions on firm performance were then investigated.
