Lord Patrick Devlin ve H.L.A. Hart Tartışmasının Türk Hukuku’na Yansıması

Abstract

ÖZ: Bu çalışma ile ahlaksızlığın cezalandırılmasının Türk Hukuku’na nasıl yansıdığı araştırıldı. Ahlaksızlık gibi göreceli ve de belirsiz bir kavramın kanun koyucular tarafından nasıl algılandığı ve yasalarda ne şekilde, ne saikle yer aldığı belirlenmeye çalışıldı. Araştırmada öncelikle tartışmanın başlangıç noktası olan Eşcinsellik Suçları ve Fahişelik Hakkında Komite tarafından 1957 tarihinde yayınlanan Wolfenden Raporu ve yüz yıl kadar önce benzer bir tartışma yaşayan John Stuart Mill ve Sir James Fitzjames Stephen arasında yaşanan tartışma ve Lord Patrick Devlin ve Herbert Lionel Adolphus Hart arasındaki tartışma hakkında literatür taraması yapıldı. Tartışmanın ana konusu olan ahlaksızlığın cezalandırılmasının aslında süregelen bir tartışma olduğu ve tartışmanın günümüze kadar uzanarak farklı görünümler ile Türk Hukuku’nda da yer aldığı tespit edildi. Bu yansımaların, kanun koyucunun sahip olduğu bakış açısı, dünya görüşü, insan haklarına yaklaşımı neticesinde bazen Lord Devlin’in bakış açısına, bazen de H.L.A. Hart’ın bakış açısına paralellik gösterdiği görüldü. Bu tespit içinde Türk toplumunda etkisi ve yeri önemli görülen Fahişelik ve mülga Türk Ceza Kanunu’nun 438. maddesi, namus cinayetleri, kürtaj, zina, sahih olmayan nesepte miras ve müstehcenlik gibi spesifik başlıklar seçildi. Bu başlıkların irdelenmesi neticesinde de ahlaksızlığın cezalandırılmasının kanuni düzenlemelerde de yer bulduğu, ancak ahlaksızlığın kendi başına sahip olduğu göreceliliğin ve belirsizliğin kanun yapma tekniklerine uymayacak bir şekilde kanuni düzenlemelerde de var olmaya devam ettiği, bu durumun da hem kanun uygulayıcılarının kişisel görüşlerinden ayrılmasını hem de kanuna uygun yaşamayı zorlaştırdığı sonucuna ulaşıldı.

In this study, a research was conducted on how the punishment of immorality was reflected in Turkish Law. It was attempted to determine how a relative and vague concept such as immorality is perceived by the legislators and in what way and with what motive it exist in the laws. In this research, first of all, a literature review was done about The Wolfenden Report, published in 1957 by the Committee on Homosexual Crimes and Prostitution, which is the starting point of the discussion; the debate between John Stuart Mill and Sir James Fitzjames Stephen, which was a similar debate over a century ago, and the debate between Lord Patrick Devlin and Herbert Lionel Adolphus Hart. It was determined that, the punishment of immorality, the main subject of the discussion, is actually an ongoing debate and that the debate prolongs to the present and exists in Turkish Law in different patterns. It was seen that these reflections are sometimes parallel to Lord Devlin’s point of view and sometimes to H.L.A. Hart’s point of view, shaped by the legislators’ perspective, philosophy and approach to human rights. For this determination, specific topics such as “Prostitution and article 438 of repealed Turkish Criminal Law”, “honour killing”, “abortion”, “adultery”, “legacy in illegitimate relation” and “obscenity” were chosen. By examining these topics, it was concluded that; the punishment of immorality is included in the legal regulations, but the relativity and uncertainty of immorality also continue to exist in legal regulations in a way that does not comply with law-making techniques and it causes law enforcement to diverge from their personal views and makes it difficult to live by the law.