ÖZ:
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin herkes tarafınca bilinen tescilli ürünü hellimin
hem yurtiçi hem de yurtdışı pazarı oldukça çekişmelidir. Hellim ada içinde neredeyse
herkes tarafından aktif olarak tüketilen bir temel gıda maddesi olması dolayısıyla
Kuzey Kıbrıs hellim pazarı çok zorlu bir haldedir. Ada içi hellim pazarının bu denli
zorlu ve yoğun olmasının sebebi şirketlerin büyüklük, küçüklük, tekillik ve çoğulluk
bakmaksızın hellim sektörüne girişmeye çalışmasıdır. Böylece rekabet edecek kişi
sayısı da her geçen zaman artmaktadır. Hellim Avrupa, Amerika ve Ortadoğu
pazarında fazlaca talep gören ve satılan bir temel gıda maddesidir fakat Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti ancak Ortadoğu pazarında aktif şekilde rol oynayabilmektedir.
Bunun sebebi de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tanınmamış olmasıdır. Ancak
yeşil hat sorunu çözüldüğü takdirde bu sorunun da üstesinden gelinebileceği
şirketlerce düşünülmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yalnızca bu iki bölgede
hellim ihracatı yapabilmesine rağmen Türk lirasının diğer para birimleri karşısında
değer kaybetmesinden ötürü hellimin ihracat fiyatı daha ucuzdur. Bu da yabancı
rekabet konusunda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni diğer firmaların önüne
geçirmektedir. Hellimin tanıtımı için en çok kullanılan yöntem fuarlara katılmadır.
İhracat odaklı çalışan neredeyse tüm süt ve süt ürünleri şirketleri Ortadoğu’nun en
büyük gıda fuarı olan Dubai fuarında kendi ürünlerini ve kültürlerini tanıtarak reklam
yapmaya ve müşteri kazanmaya çalışırlar. Pandemi döneminde şirketlerin tanıtım
için uyguladığı stratejiler sekteye uğrasa dahi Dubai fuarı her yıl şirketlerin aktif
olarak katılmaya devam edebildiği bir alan olarak kalmıştır. Hellime karşı çok fazla
talep olması hellim pazarında aktif ve sıkı bir rekabeti de beraberinde getirmektedir.
Bu rekabetin bu denli yoğun ve sıkı olmasının sebebi hellimin özellikle Arap
ülkelerinde aynı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde olduğu gibi yöresel bir ürün
olarak değerlendirilmesi ve sürekli talep edilmesidir. Bunun yanı sıra hellimin son
kullanma tarihine sahip bir temel gıda maddesi olması sebebiyle hellim pazarı sürekli
aktif ve değişkendir. Gastronomi Ürünü Olarak Hellim ve Pazarlama Stratejileri:
Kuzey Kıbrıs Örneği” adlı tez çalışmasının temel amacı bir olguyu veya
olayı derinlemesine incelemek olduğundan dolayı nitel bir araştırma yönteminin
kullanılması uygun görülmüştür. Bu araştırma sonucunda ise ada içi ve ada dışı
hellim pazarındaki rekabetin çok yoğun ve zorlu olduğu, işletmelerin de bu rekabet
ortamında tutunmakta gün geçtikçe zorlandığı tespit edilmiştir. Rekabetin bu denli
yoğun ve zorlu olmasının sebebi ada içerisindeki halkın hellimi sürekli olarak
tüketmesi, ada dışında da özellikle Ortadoğu bölgesinde hellime yönelik talebin
büyük olmasıdır. Bu çalışmada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki büyük süt ve
süt ürünleri şirketlerinin ada içi ve ada dışı hellim pazarındaki durumları incelenecek
ve uyguladıkları stratejiler irdelenecektir.
Halloumi, the registered product of the Turkish Republic of Northern Cyprus, known
by everyone, is very competitive both in the domestic and international markets.
Since halloumi is a staple food that is actively consumed by almost everyone on the
island, the Northern Cyprus halloumi market is in a very challenging situation. The
reason why the local halloumi market is so challenging and intense is that companies
try to enter the halloumi sector regardless of size and factors. Thus, the number of
people competing is increasing day by day. Halloumi is a staple food that is highly
demanded and sold in the European, American and Middle Eastern markets, but the
Turkish Republic of Northern Cyprus can only play an active role in the Middle East
market. The reason for this is that the Turkish Republic of Northern Cyprus is not
recognized. However, companies think that this problem can be overcome if the
green line problem is solved. Although the Turkish Republic of Northern Cyprus can
only export halloumi in these two regions, the export price of halloumi is cheaper as
the Turkish Lira depreciates against other currencies. This puts the Turkish Republic
of Northern Cyprus ahead of other companies in foreign competition. The most used
method for the promotion of halloumi is to participate in fairs. Almost all exportoriented milk and dairy products companies try to advertise and win customers by
promoting their products and cultures at the Dubai Fair, the largest food fair in the
Middle East. Even if the strategies implemented by the companies for promotion
during the pandemic period were interrupted, the Dubai fair remained an area where
companies can continue to participate actively every year. The high demand for
halloumi brings with it an active and tight competition in the halloumi market. The
reason why this competition is so intense and tight is that halloumi is considered as a
local product and constantly demanded, especially in the Middle-East countries, just
like in the Turkish Republic of Northern Cyprus. In addition, since halloumi is a
staple food with an expiration date, the market for halloumi is constantly active and
volatile. Since the main purpose of the thesis study titled "Halloumi as a Gastronomy
Product and Marketing Strategies: The Example of Northern Cyprus" is to examine a
phenomenon or event in depth, it was deemed appropriate to use a qualitative
research method. As a result of this research, it has been foudn out that the
competition in the inside and outside of the island halloumi market is very intense
and tough, and businesses are finding it harder to hold on in this competitive
environment day by day. The reason why the competition is so intense and tough is
that the people in the island consume halloumi on regular basis, and the demand for
halloumi is high outside the island, especially in the Middle East region. In this
study, the situation of the big milk and dairy products companies in the Turkish
Republic of Northern Cyprus in the halloumi market on and off the island will be
examined and their strategies will be examined.
