ÖZ:
Bu çalışmanın konusu, Ayşen Işık’ın Kör Dövüşü adlı öykü kitabının
feminist yaklaşımla söylem çözümlemesidir. Çalışmadaki amaç kitapta yer alan on
beş öykünün alt metnini yüzeye taşıyabilmektir. Bu doğrultuda öykü kitabı söylem
çözümlemesi teknikleriyle incelenmiştir.
Bu çalışma giriş, inceleme ve sonuç olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır.
Giriş bölümünde öncelikle söylemin tanımı ve tarihçesi ardından dil ve edebiyatla
ilişkisine değinilmiştir. Sonrasında söylem çözümlemesinin ne olduğu ve nasıl
yapıldığıyla ilgili bilgilere değinilerek yazar ve öykü kitabı hakkında bilgilere yer
verilmiştir.
Çalışmanın inceleme başlığı iki bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci
bölümler oluşturmaktadır. Birinci bölümde metindilbilimsel incelemeye yer verilerek
metinselliğin iki temel ölçütü olan bağdaşıklık - bağlaşıklık unsurları ve bunları
oluşturan alt başlıklar hakkında kısa bilgiler verilmiş ardından Ayşen Işık’ın “Kör
Dövüşü” adlı öykü kitabı bu iki ana ölçüte göre incelenerek çözümlenmiştir.
İncelemenin ikinci bölümünde ise öykülerin her biri feminist bakış açısıyla
“öykülerdeki erkekler ve kadınların üstlendiği toplumsal roller”, “beden ve
cinsellik”, “aile ve evlilik ile ilgili ifadeler, “toplum ve gelenek ile ilgili ifadeler ve
“öykülerdeki nesnelerin feminist söylem üretimine katkıları” söylem çözümlemesi
teknikleri dikkate alınarak incelenmiştir.
Sonuç bölümünü oluşturan üçüncü bölümde ise çalışmada elde edilen
bulgular değerlendirilmiştir. Feminist yaklaşımla yapılan incelemede
metindilbilimsel çalışmanın ardından feminist yaklaşımla yapılan incelemelerde
ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda öykülerde kadının toplumsal cinsiyet üzerinden
nasıl görünür kılındığı, kadınlara yüklenen toplumsal rollerin saptanması ve farklı
yapıdaki ideolojilerin erkek ve kadın üzerinden konumlandırılışının dilsel düzlemde
nasıl ifade edildiği açıklanmaya çalışılmıştır.
The main subject of this study is the discourse analysis of Ayşen Işık's story
book called “Kör Dövüşü” with a feminist approach. The ultimate purpose of the
study is to reveal the subtexts of the fifteen stories to the surface within the book. In
this regard, discourse analysis techniques have been utilized to examine the story
book.
This study consists of three parts as introduction, review and conclusion.
Initially, the definition and history of discourse and its relationship with language
and literature are mentioned in the introduction part. Afterwards, knowledge
regarding what discourse analysis is and how it is done are mentioned as well as
information about the author and the story book.
The review title of the study consist of two parts. In the first chapter, text linguistic analysis is included, and a brief information is provided concerning the two
basic criteria of textuality, coherence-cohesion elements and the subtitles that form
them, and further, Ayşen Işık's story book "Kör Dövüşü" is analyzed according to
aforementioned criteria.
In the second part of the analysis, each stories is examined through a feminist
perspective, such as "the social roles of men and women in the stories", "body and
sexuality", "statements concerning the family and marriage," statements regarding
the society and tradition, and "the contribution of the objects in the stories to the
feminist discourse production", by taking discourse analysis techniques into account.
In the third part, which constitutes the conclusion part, the findings acquired
for this study were assessed. In line with the results of the study conducted with the
feminist approach after the text-linguistic study, it has been attempted to explain how
women are displayed through gender in the stories, the determination of the social
roles attributed to women and how the positioning of ideologies of different
structures over men and women are expressed in the linguistic manner.
