Ayşen Işık’ın Kör Dövüşü Adlı Öykü Kitabının Feminist Yaklaşımla Söylem Çözümlemesi

Abstract

ÖZ: Bu çalışmanın konusu, Ayşen Işık’ın Kör Dövüşü adlı öykü kitabının feminist yaklaşımla söylem çözümlemesidir. Çalışmadaki amaç kitapta yer alan on beş öykünün alt metnini yüzeye taşıyabilmektir. Bu doğrultuda öykü kitabı söylem çözümlemesi teknikleriyle incelenmiştir. Bu çalışma giriş, inceleme ve sonuç olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde öncelikle söylemin tanımı ve tarihçesi ardından dil ve edebiyatla ilişkisine değinilmiştir. Sonrasında söylem çözümlemesinin ne olduğu ve nasıl yapıldığıyla ilgili bilgilere değinilerek yazar ve öykü kitabı hakkında bilgilere yer verilmiştir. Çalışmanın inceleme başlığı iki bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci bölümler oluşturmaktadır. Birinci bölümde metindilbilimsel incelemeye yer verilerek metinselliğin iki temel ölçütü olan bağdaşıklık - bağlaşıklık unsurları ve bunları oluşturan alt başlıklar hakkında kısa bilgiler verilmiş ardından Ayşen Işık’ın “Kör Dövüşü” adlı öykü kitabı bu iki ana ölçüte göre incelenerek çözümlenmiştir. İncelemenin ikinci bölümünde ise öykülerin her biri feminist bakış açısıyla “öykülerdeki erkekler ve kadınların üstlendiği toplumsal roller”, “beden ve cinsellik”, “aile ve evlilik ile ilgili ifadeler, “toplum ve gelenek ile ilgili ifadeler ve “öykülerdeki nesnelerin feminist söylem üretimine katkıları” söylem çözümlemesi teknikleri dikkate alınarak incelenmiştir. Sonuç bölümünü oluşturan üçüncü bölümde ise çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Feminist yaklaşımla yapılan incelemede metindilbilimsel çalışmanın ardından feminist yaklaşımla yapılan incelemelerde ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda öykülerde kadının toplumsal cinsiyet üzerinden nasıl görünür kılındığı, kadınlara yüklenen toplumsal rollerin saptanması ve farklı yapıdaki ideolojilerin erkek ve kadın üzerinden konumlandırılışının dilsel düzlemde nasıl ifade edildiği açıklanmaya çalışılmıştır.

The main subject of this study is the discourse analysis of Ayşen Işık's story book called “Kör Dövüşü” with a feminist approach. The ultimate purpose of the study is to reveal the subtexts of the fifteen stories to the surface within the book. In this regard, discourse analysis techniques have been utilized to examine the story book. This study consists of three parts as introduction, review and conclusion. Initially, the definition and history of discourse and its relationship with language and literature are mentioned in the introduction part. Afterwards, knowledge regarding what discourse analysis is and how it is done are mentioned as well as information about the author and the story book. The review title of the study consist of two parts. In the first chapter, text linguistic analysis is included, and a brief information is provided concerning the two basic criteria of textuality, coherence-cohesion elements and the subtitles that form them, and further, Ayşen Işık's story book "Kör Dövüşü" is analyzed according to aforementioned criteria. In the second part of the analysis, each stories is examined through a feminist perspective, such as "the social roles of men and women in the stories", "body and sexuality", "statements concerning the family and marriage," statements regarding the society and tradition, and "the contribution of the objects in the stories to the feminist discourse production", by taking discourse analysis techniques into account. In the third part, which constitutes the conclusion part, the findings acquired for this study were assessed. In line with the results of the study conducted with the feminist approach after the text-linguistic study, it has been attempted to explain how women are displayed through gender in the stories, the determination of the social roles attributed to women and how the positioning of ideologies of different structures over men and women are expressed in the linguistic manner.