ÖZ:
Bu çalışma mısır ve buğday gluteninin sağlıklı erkek ratlarda ince bağırsak
histopatolojisi ve otoimmun parametreler üzerine etkisini belirlemek amacıyla
yapılmıştır. Atatürk Üniversitesi Tıbbi Deneysel Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde
ratların bakım ve beslenmeleri, laboratuvar analizleri ise Atatürk Üniversitesi
Veteriner Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı’nda yapılmıştır. Araştırma da 3 grup olup;
buğday, mısır ve soya grubu olarak belirlenmiştir.Her grupta 7 rat olacak şekilde
toplamda 21 sağlıklı yeni doğmuş Sprague Dawley cinsi erkek rat ile yürütülmüştür.
Araştırmada kullanılan ratlar bir günlük yaştan 30 günlük yaşa kadar anneleri ile
birlikte, 30 günlük yaştan 60 günlük yaşa kadar annelerinden ayrı olmak üzere toplam
60 gün süreyle yer aldıkları deney grubuna göre soya, mısır veya buğday yemleri ile
beslenmişlerdir. Böylelikle yavru ratlar denemenin ilk 30 günlük süresinde hem
yemlere alışmaları sağlanmış, hem de aynı deneme yemi ile beslenen annelerinin
sütünü almaları sağlanmıştır. Hayvanlar 60 günlük yaşa geldiklerinde anestezi altında
sakrifiye edilerek, histopatolojik ve immunohistokimyasal incelemeler için gerekli
doku örnekleri alınmıştır.
Elde edilen bulgulara göre buğday gluteni verilen grubun incebağırsak villus
uzunluklarının diğer gruplardan daha uzun olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Villus
atrofsinin en fazla mısır gluteni verilen grupta olduğu belirlenmiştir (p>0,05). Lenfosit
plazma nötrofil değeri en fazla soya grubunda belirlenmiştir. Kript hiperplazisi en
fazla soya grubunda, en düşük buğday grubunda tespit edilmiştir (p<0,05). Grupların
transglutaminaz ve IgA antikor seviyeleri arasındaki farkın istatistiksel açıdan önemli
olmadığı belirlenmiştir. Grupların gliadin antikor seviyesi en yüksek soya grubunda
belirlenirken, en düşük buğday gluteni verilen grupta tespit edilmiştir (p<0,05).
Sonuç olarak HLA-DQ2 ve DQ8 geni taşımayan sağlıklı ratların ince bağırsak
dokularının histopatolojik ve otoimmun parametreleri üzerine buğday ve mısır
gluteninin olumsuz etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Daha net sonuçlar alınabilmesi
için ratların daha uzun dönemli beslenmesi ve hayvan çalışmaları glutenin bağırsak
histopatoloji ve otoimmun parametreler üzerine etkilerinin gösterilmesi için önemli
olmakla birlikte glutenin insanlardaki bu parametrelere olan etkisini araştırmaya
yönelik çalışmaların yapılması önemlidir.
This study was carried out to determine the effects of corn and wheat gluten on
small intestine histopathology and autoimmune parameters in healthy male rats. The
care and feding of rats at Atatürk University Medical Experimental Application and
Research Center, and laboratory analyzes were carried out in Atatürk Unıversity
Veterinary Faculty, Pathology Department. There are 3 groups in the research; wheat,
corn and soybean groups were determined. The study was conducted with 21 healthy
newborn Spraque Dawley male rats,7 rats in each group. The rats used in the study
were fed with soy, corn or wheat feeds according to the experimental group they were
in for a total of 60 days, from one day old to 30 days old with their mothers, from 30
days old to 60 days except for their mothers.Hereby, during the first 30 days of the
experiment, the baby rats were ensure both accustomed to the feed and also provided
the milk of their mothers fed the same trial feed. When the animals reached the age of
60 days, they were sacrificed under anesthesia and tissue samples were taken for
histopathological and ımmunohistochemical examinations.
According to the estimation obtained, it was determined that the wheat gluten
group was longer than the other groups in which small intestinal villi were used
(p<0.05). It was determined that villus atrophy was most prevalent in the corn gluten
group (p>0.05). Lymphocyte plasma neutrophil value was determined most in soy
group. Crypt hyperplasia was detected the most in the soy group and the lowest in the
wheat group (p<0.05). It was determined that the difference between the
transglutaminase and IgA antibody levels of the groups was not statistically
significant. While the gliadin antibody level of the groups was determined the highest
in the soy group, it was determined the lowest in the wheat gluten group (p<0.05).
As a result, it was determined that wheat and corn gluten did not have a
negative effect on the histopathological and autoimmune parameters of the small
intestine tissues of healthy rats without HLA-DQ2 and DQ8 genes. In order to obtain
clearer results, longer-term feeding of rats and animal studies are important to show
the effects of gluten on intestinal histopathology and autoimmune parameters, but it is
important to conduct studies to investigate the effect of gluten on these parameters in
humans.
