In recent years, the expansion of Islamic Tourism has raised the interest of scholars
and practitioners in tourism sector. The interest to Islamic Tourism is not limited to
Muslim countries but considerable attention has developed over the years in nonMuslim countries as well. Islamic Tourism is a branch of the tourism industry that
carries out tourism within the rules set by the Islam religion. Halal tourism is a good
example of Islamic Tourism that has developed considerably in this decade. The aim
of this study is to express the interest in the subject by investigating the trends in
Islamic Tourism. In this regard, the aim of this research is to evaluate the studies
published in the international literature on Islamic Tourism between 2000 and 2021 in
international academic databases in order to identify the trends in Islamic Tourism
such as research methods employed, countries studied, topics investigated, type of
journals that published Islamic Tourism research and so on and so forth. In this
research systematic review method is employed to carry out the analysis. The articles
identified using pre-determined key-words. Some of the articles removed from the list
since they did not match with the criteria specified. Finally, a total of 222 articles were
evaluated. The articles were gathered from the Web of Science and Scopus databases
covering a period of two decades (2000-2021). This research basically intended to
serve as a guide for academics working on Islamic Tourism, identifying the gaps in
the literature as well as a source of further knowledge on the subject to the researchers
and people alike.
ÖZ:
Günümüzde insanlar iç mekanlarda çok fazla zaman geçirmekte ve bu nedenle kötü
çevresel hava kalitesi ve kötü çevresel koşullar nedeniyle hasta bina sendromu gibi
problemlerle karşı karşıya kalma olasılıkları daha da yükselmektedir. Hasta bina
sendromu (HBS) ile ilişkili sağlık sorunları, fiziksel ve zihinsel sağlığı olumsuz
etkileyebilmektedir. HBS herhangi bir hastalık veya sebep tespit edilememesine
rağmen kullanıcıların kapalı binalarda geçirdikleri süre nedeniyle olumsuz sağlık veya
konfor etkileri yaşadığı durumları ifade etmektedir. Bu durum kullanıcıların belirli bir
süre kapalı mekanlarda kaldıklarında ortaya çıktığı için, doğal bir tasarım stratejisi
olan biyofilik tasarım yaklaşımını sürece dahil etmek iç mekan ortamının sağlığını
iyileştirecektir. İnsanlar doğuştan doğa ile doğal bir bağ kurarak yaşama başlar ve
biyofilik tasarımın sağladığı tasarım stratejilerinin de bu bağlamda sağlığı, üretkenliği,
biyoçeşitliliği, döngüselliği ve esnekliği teşvik etmek gibi birçok faydası olduğu
bilinmektedir.
Biyofilik tasarım yaklaşımı ile doğa insan sağlığını geliştirmek için aktif bir katalizör
görevi görmektedir. Bu bağlamda bu çalışma, HBS ile ilgili sorunların çözülüp
azaltılabilmesi için Biyofilik tasarım stratejilerinin iç mekanlara nasıl dahil edebileceği
ve ayrıca doğanın iç mekanlara dahil edilmesinin insan sağlığını iyileştirip
iyileştirmeyeceğini sorgulamaktadır. Hasta bina sendromunun neden olduğu yetersiz
iç mekan çevre kalitesini iyileştirmek için, çalışmanın amacı HBS'na ilişkin ortaya
çıkan problemler ve iç mekan kalitesini iyileştirmek için Biyofilik tasarım yaklaşımı
ile çeşitli stratejiler/prensipler, öneriler geliştirmektir. Çalışma nitel araştırma yöntemi
ile iki anahtar kavram olan HBS ve Biyofilik tasarım yaklaşımını kapsamlı bir literatür
taraması ile araştırmakla başlar. Kapsamlı literatür taraması sonucunda geliştirilen
analitik çerçeveler hasta bina sendromu ve biyofilik tasarım kavramlarını
ilişkilendirmek ve araştırma sorularını cevaplamak için kullanmıştır.
Çalışmanın sonucunda, biyofilik tasarım stratejilerini ve yaklaşımlarını iç mekan çevre
kalitesini iyileştirmede kullanmanın etkili olduğu ortaya konmuş ve hasta bina
sendromunun ortaya çıkmasında rol oynayan etkenlerin çözümü üzerinde etkili olduğu
tespit edilmiştir. Ayrıca, çalışmanın sonucunda bu stratejilerin/yaklaşımın sürece nasıl
ve ne zaman dahil edilebileceğine yönelik öneriler de geliştirilmştir.
